رویاهای زیر آوار مانده

بر اساس این گزارش، در میان آزاد‌شدگان ۶۲زن وجود داشت که یکی از آنها صغیر است و ۲۸مرد که در میان آنها ۸پسر خردسال دیده می‌شدند. بر اساس مرحله اول قرارداد تبادل اسرا که از صبح یکشنبه (۳۰دی‌ماه) آغاز شد، هر زن اسیر غیرنظامی اسرائیلی با ۳۰زن و کودک فلسطینی مبادله خواهد شد.برخلاف مبادلات قبلی زندانیان، ارتش اسرائیل این‌بار تدابیر امنیتی شدیدی را برای جلوگیری از تجمعات عمومی در خارج از زندان و جلوگیری از برگزاری جشن اعمال کرده بود.

بر همین اساس، پلیس رژیم صهیونیستی روز یکشنبه (۳۰دی‌ماه) به خانه‌های چند زندانی زن فلسطینی در بیت المقدس که در حال آزاد شدن بودند، یورش برد. پلیس به خانواده‌های آنها درباره برگزاری جشن یا برافراشتن پرچم‌های فلسطین هشدار داد و تهدید کرد که چنین اقداماتی می‌تواند منجر به لغو آزادی شود. رسانه‌های محلی گزارش دادند که ارتش اسرائیل تجمعات را به بستگان درجه یک زندانیان محدود کرده است. زندانیان را در اتوبوس‌هایی با شیشه‌های سیاه منتقل می‌کردند تا مطمئن شوند عکسی گرفته نمی‌شود. به‌رغم محدودیت‌ها، صدها تن از ساکنان صبح روز دوشنبه برای استقبال از زندانیان فلسطینی آزادشده تجمع کردند.

«محمد الخصیب»، اهل رام‌الله پسر یک زندانی به نام «دلال الخصیب»، ۵۳ساله، به «میدل ایست‌آی» گفت که خانواده اش مشتاقانه منتظر آزادی مادرش هستند. او می‌گوید: «مادر من یک‌سال پیش دستگیر شد و بدون حکم در بازداشت ماند. دادستانی اسرائیل خواستار زندانی شدن او به مدت ۵۵ماه شد؛ اما امروز دوشنبه بیرون خواهد آمد و این کابوس پایان خواهد یافت.» خصیب گفت که او و خانواده‌اش رنجی را تحمل کرده‌اند که نمی‌توان با هیچ چیزی آن را مقایسه کرد.

شوق بازگشت به ویرانه

«احمد عزیز» از خان یونس و «احمد درملی» از غزه هم در گزارشی برای «میدل ایست‌آی» نوشتند، با اجرایی شدن آتش‌بس، هزاران فلسطینی آواره هجوم آوردند تا به خانه‌های خود بازگردند. برای بسیاری، این بازگشت یک سفر «تلخ و شیرین» بود که با شوک و استرس، از دست دادن عزیزان و عدم اطمینان همراه بود. جایی که آنها به آن بازگشته‌اند عمدتا خانه‌های ویران‌شده یا هم سطح‌شده با زمین و در بهترین حالت، سازه‌های نیمه ایستاده بود. «احمد آقا»، یک فلسطینی اصالتا اهل شهر خزاعه در شرق خان‌یونس گفت: «من از آتش‌بس بسیار خوشحالم. بنابراین چادر را ترک و به سمت شرق خان‌یونس و به سوی خانه‌ام حرکت کردم.»

با این حال، پس از ورود، واقعیت بسیار بدتر از آن چیزی بود که او انتظار داشت. او به میدل ایست‌آی گفت: «از اینکه خانه را کاملا مسطح با زمین یافتم شوکه شدم. یک خانه سه طبقه ویران شده بود.» او می‌گوید: «آخرین چیزی که شنیده بودم این بود که خانه تا حدی ویران شده و می‌تواند قابل سکونت باشد. اما از دیدن این سطح از ویرانی در شوک فرورفتم.» خانه آبا و اجدادی او که زمانی پررونق بود و ۱۰نفر را در خود جای داده بود، اکنون خرابه‌ای بیش نبود. حالا که دیگر احمد آقا جایی برای رفتن نداشت. او گفت: «الان نمی‌دانم کجا بروم. اکنون در خیابان هستم.مطمئن نیستم که نزدیک خانه‌ام بمانم یا به کمپ موقت برگردم.» بسیاری داستان‌های مشابه را به اشتراک گذاشتند. برای آنها، آتش‌بس آرامش چندانی به همراه نداشته است. با از بین رفتن خانه‌هایشان، عدم قطعیت درباره آنچه در پیش است به چشم می‌خورد.

در محله شلوغ «تل الحوا» در شهر غزه، «عزت قیشاوی» برای بررسی خانه آبا و اجدادی‌اش بازگشت. شب قبل از بازگشت، قیشاوی نمی‌توانست از اضطرابی که او را فرا گرفته بود، درحالی‌که به فکر خانه خود و محتویات آن بود، خلاص شود. او به «میدل ایست‌آی» گفت: «تمام شب به خانه فکر می‌کردم و اینکه آیا هنوز خانه سر پاست یا خیر؟ ما نمی‌توانستیم با فکر کردن به آن بخوابیم.» او همراه با خانواده اش صبح زود راهی تل‌الحوا شد. زمانی که قیشاوی و خانواده‌اش به خانه خود رسیدند، با ویرانی ای مواجه شدند که تصورش را نمی‌کردند. او گفت: «اگرچه موفق شدیم مقداری لباس و سایر اقلام را پیدا کنیم، اما خانه کاملا غیرقابل سکونت بود و کل منطقه تل الحوا ویرانه بود.» قیشاوی افزود: «کل منطقه برای سکونت انسان مناسب نیست.» قیشاوی می‌افزاید که قیمت‌ها سه‌برابر شده و زندگی چادری هم غیر قابل تحمل است.

رویاهای بر باد رفته

الجزیره هم در گزارشی دیگر به روایت شادی مردم غزه پرداخته و می‌نویسد پس از اجرای آتش‌بس، جشن در سراسر نوار غزه برپا شد. «ام صلاح» ساکن غزه می‌گوید: «شادی من فراتر از حد است. از لحظه‌ای که آتش‌بس را اعلام کردند، من به سرعت همه وسایلم را جمع کردم؛ زیرا آماده رفتن به شهر غزه هستم. فرزندان من از رفتن و دیدن خانواده‌ها، اقوام و سرزمین‌های ما بسیار خوشحال هستند.» او می‌گوید: «اینجا ما همیشه می‌ترسیم و نگران هستیم، اما در بازگشت به خانه بسیار خوشحال خواهیم شد و شادی به زندگی ما بازخواهد گشت.» یک مرد جوان فلسطینی هم گفت: «همه به ویژه بچه‌ها خوشحال هستند.» وی به الجزیره گفت: «امیدوارم اسرائیلی‌ها در چند روز آینده آن [آتش‌بس] را نقض نکنند.» این مرد جوان که رویای زیادی در سر دارد، می‌افزاید: «اکنون تنها کاری که می‌خواهم انجام دهم این است که تحصیلاتم را تکمیل کنم. در جریان این نسل‌کشی، رویاهای زیادی از بین رفته است.»

کارکنان بهداشت و نجات غزه نیز در حال جشن گرفتن در خیابان‌ها بودند. ویدئوهایی که به‌صورت آنلاین به اشتراک گذاشته شده و توسط الجزیره تایید شده است، چندین تیم دفاع مدنی را نشان می‌دهد که شعار می‌دهند و علائم پیروزی را بالا می‌برند. «هانی محمود»، خبرنگار الجزیره که از بیرون بیمارستان شهدای الاقصی در دیرالبلح گزارش می‌داد، گفت: «از زمان اجرای آتش‌بس هیچ تخلفی گزارش نشده است. دیگر هیچ بمب، جنگنده و پهپادی مشاهده نشده است. تنها صدای تیراندازی می‌شنویم که علت آن جشن‌های خیابانی است.» البته پیش از اجرایی شدن آتش‌بس، نیروهای اسرائیلی روز یکشنبه جان دست‌کم ۱۹فلسطینی را گرفته و ده‌ها تن دیگر را زخمی کردند.

«هند خضری»، خبرنگار الجزیره که از خان‌یونس گزارش می‌داد، گفت که فلسطینیان ساکن شهر جنوبی رفح، ویرانی‌های ایجادشده توسط اسرائیل در آنجا را «عظیم و ماورائی» توصیف کردند. او گفت: «آنها به‌دلیل حجم خرابی و ویرانی‌های به جا مانده حتی متوجه نشدند محله‌هایشان کجاست.» او افزود: «با این حال، مردم بسیار خوشحال هستند. همه را می‌بینی که لبخند می‌زنند، همه را می‌بینی که شعار می‌دهند و بیشتر فلسطینی‌ها می‌گویند: ما از این جنگ زنده‌ بیرون آمدیم.» هانی محمود، در بخش دیگری از گزارش خود از حیاط بیمارستانی که از آنجا گزارش می‌داد، افزود که خانواده‌های فلسطینی شروع به برچیدن چادرهای خود کرده و به خانه‌های خود بازمی‌گردند. او می‌گوید: «آنچه در اینجا شاهد آن هستیم این است که خانواده‌ها با هیجان وسایل خود را جمع می‌کنند. وقتی دروازه‌های بیمارستان را ترک می‌کنند، هیجان زیادی در چهره‌هایشان وجود دارد.»

«انور»، یک مرد فلسطینی آواره ساکن در خان‌یونس گفت که با وجود گزارش‌هایی مبنی بر ویران شدن خانه‌اش امیدوار است به رفح بازگردد. او به الجزیره گفت: «من به خانه و محله‌ام خواهم رفت و جایی را پیدا خواهم کرد که بتوانم یک چادر برای زندگی با خانواده هشت نفره خود برپا کنم. من باید به شهرم برگردم. باید برگردم به جایی که به دنیا آمدم.» انور گفت که ماه‌های جنگ مانند یک «کابوس» بود. انور گفت: «این به معنای واقعی کلمه یک کابوس بود، انگار که ما [در حال] خواب بودیم و سپس دوباره بیدار شدیم.» او گفت که خانواده‌اش در چادرهای داغان و بدون آب یا غذای کافی زندگی می‌کنند و قیمت کالاها «به طرز وحشتناکی بالا» است.

از غزه چه باقی مانده است؟

«حنا دوگال» و «مریم علی» در گزارشی برای الجزیره نوشتند، از ۷اکتبر۲۰۲۳ (۱۵مهرماه۱۴۰۲) تا ۱۹ژانویه۲۰۲۵ (برابر با یکشنبه ۳۰دی‌ماه) اسرائیل ۴۶۹۱۳فلسطینی شهید و ۱۱۰۷۵۰نفر هم زخمی شدند. غزه ۲.۳میلیون نفر جمعیت داشت که از این میزان نیمی از آن کودک بودند. از آغاز جنگ شاهد کاهش ۶ درصدی جمعیت بودیم. به نوشته این گزارشگران، اسرائیل طی ۱۵ماه و ۱۵روز جنگ، دو نفر از هر ۱۰۰نفر را در غزه شهید و ۵نفر از هر ۱۰۰نفر را زخمی کرده است. بسیاری زیر ۴۲میلیون تن آوار دفن شده و ۱۰۰ هزار فلسطینی هم غزه را ترک کرده‌اند.از هر ۱۰ غزه ای، ۹ نفر آواره شده‌اند.

بر اساس تحقیقات «جیمون ون دن هوک» و «کوری شر»، بیش از ۶۰درصد از تمام ساختمان‌های غزه ویران شده است. حدود ۹۰درصد از جمعیت غزه آواره شده که باعث شده این رقم بالاترین رکورد در درگیری‌های مدرن باشد. بسیاری از محله‌ها از صفحه روزگار محو شده و بسیاری از بیمارستان‌ها و ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها ویران شده یا به‌شدت آسیب دیده است. برخی تحلیلگران تخمین می‌زنند که حداقل یک دهه طول می‌کشد که ۴۲میلیون تن آوار برداشته شود.

NTERACTIVE-WHATS-LEFT-OF-GAZA-Ga copy