مشارکت پر شور آلمان، اروپا را غافلگیر کرد؛
بازگشت راست‌میانه به مرکز قدرت
مرتس نامحبوب صدراعظم آلمان می‌شود
به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، انتخابات یکشنبه که ماه‌ها زودتر از موعد مقرر و پس از فروپاشی ائتلاف حکومتی کشور برگزار شد، چند شگفتی داشته است و احتمالا یک تعلیق دراماتیک هم خواهد داشت.
در اوایل صبح دوشنبه، نتایج به اندازه کافی واضح به نظر می‌رسید که نشان دهد دموکرات‌های مسیحی راست میانه قادر خواهند بود آلمان را تنها با یک شریک ائتلافی رهبری کنند و این کشور را به شرایط ثبات بازگردانند. پیش‌تر برخی هشدار داده بودند که ممکن است دولت آلمان با یک دولت سه‌حزبی تشکیل شود و دولت‌های سه‌حزبی بسیار شکننده هستند. حالا امیدها به تشکیل دولت با دوام در آلمان افزایش یافته است.
مرتس؛ صدراعظم بعدی
بزرگ‌ترین مشارکت آلمانی‌ها در چند دهه اخیر موجب شد تا بیشترین آرا به حزب دموکرات مسیحی و حزب خواهرخوانده آنها، اتحادیه سوسیال مسیحی داده شود. این تقریبا به این معنی است که صدراعظم بعدی فردریش مرتس خواهد بود؛ تاجری که با هواپیمای شخصی خود پرواز می‌کند و مدت‌ها آرزوی رسیدن به این کرسی را داشت. مرتس در جنگ قدرت برای رهبری دموکرات‌های مسیحی در اوایل دهه۲۰۰۰، به آنگلا مرکل باخت و ۱۶سال شاهد صدراعظمی او بود.
با این حال، رای‌دهندگان نسبت به میراث او خشمگین شدند؛ از جمله یک طرح شوم برای اتکای بیشتر به روسیه برای گاز طبیعی و تصمیم برای باز نگه داشتن مرزهای آلمان در سال۲۰۱۵ و آغاز استقبال از میلیون‌ها پناهنده از سوریه، افغانستان و جاهای دیگر. این موارد جایگاه مرکل را به‌شدت متزلزل کرد. پس از اینکه دموکرات‌های مسیحی در سال۲۰۲۱ از قدرت خارج شدند، مرتس رهبری این حزب را بر عهده گرفت و آن را در زمینه مهاجرت و مسائل دیگر به سمت راست سوق داد. او در کمپین اقتصادی راحت‌تر بود و قول دادکه مقررات را کنار بگذارد و مالیات‌ها را کاهش دهد تا آتش رشد اقتصادی دوباره شعله‌ور شود. مرتس قدبلند و گاه خشن و خشک است. نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که تنها حدود یک‌سوم مردم این کشور معتقدند که او صدراعظم خوبی خواهد شد.حتی برخی از رای‌دهندگان خودش روز یکشنبه گفتند که شیفته او نیستند. اما اگر بتواند به سرعت یک دولت تشکیل دهد، این شانس را خواهد داشت که به خلأ رهبری در اروپا پایان دهد؛ زیرا اروپا با تنش‌های زیادی در ارتباط با ایالات متحده دست و پنجه نرم می‌کند.
ترامپ و ناتو هم در رای‌گیری بودند!
هرچند ترامپ پس از اعلام نتایج به مرتس بابت پیروزی در انتخابات تبریک گفت، اما وقتی جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور هفته گذشته در کنفرانس امنیتی مونیخ سخنرانی کرد و از تشکیلات سیاسی اروپا به‌دلیل حذف احزاب افراطی انتقاد کرد، کمپین‌های انتخاباتی را که زمانی خواب‌آلود بودند، از خواب بیدار کرد. اگر تهدیدهای ترامپ مبنی بر جنگ تجاری و حمایت نظامی کمتر آلمانی‌ها را نگران کرده بود، این سخنرانی و چرخش بعدی رئیس‌جمهور درباره اوکراین، تقریبا باعث ایجاد وحشت در آلمان شد.
بر اساس یک نظرسنجی که بعد از ظهر یکشنبه منتشر شد، در میان رای‌دهندگان آلمانی، ۶۵درصد نگران هستند که آلمان در برابر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه درمانده شود. یکشنبه‌شب در یک مناظره پس از انتخابات بین رهبران، مرتس گفت که آلمان و اروپا به‌دلیل روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا با تهدیدات جدی روبه‌رو هستند. وی گفت: «مشخص شده است که آمریکایی‌ها، حداقل این بخش از آمریکایی‌ها و این دولت جدید تا حد زیادی نسبت به سرنوشت اروپا بی‌تفاوت هستند. من بسیار کنجکاو هستم که ببینم چگونه نشست سران ناتو برگزار خواهد شد. آیا ما هنوز درباره ناتو در وضعیت فعلی آن صحبت می‌کنیم یا اینکه نیاز داریم یک توان دفاعی مستقل اروپا را خیلی سریع‌تر ایجاد کنیم؟»
ماسک تاثیرگذار نبود
حزب راست‌افراطی «آلترناتیو برای آلمان»، سهم آرای خود را نسبت به چهار سال پیش دو برابر کرد، عمدتا با جلب نظر رأی‌دهندگانی که از مهاجرت ناراحت بودند. این حزب راست‌افراطی در آلمان شرقی سابق توانست رتبه اول را در رای‌گیری‌ها به‌دست آورد و از حزب مرتس جلو بزند. با این حال، به نظر می‌رسد که سهم آرای آلترناتیو برای آلمان در نظرسنجی‌های که یک سال پیش انجام شد، کمتر شده است. بسیاری از تحلیلگران پس از توالی رویدادهایی که حزب و موضع آنها را برجسته کرد، انتظار یک نمایش قوی‌تر را داشتند. آلترناتیو برای آلمان از حمایت عمومی ونس و تاییدیه ایلان ماسک، مشاور میلیاردر ترامپ برخوردار شد. این حزب همچنین توانست روی برخی حملات مرگبار که از سوی مهاجران در آلمان صورت گرفت، موج‌سواری و جایگاه خود را تقویت کند. اما حتی این موهبت‌ها هم برای آنها افاقه نکرد. هرچند که به گمان برخی ناظران رای ۲۰درصدی این حزب یک زنگ خطر برای آلمان و اروپا به‌حساب می‌آید. برخی از رای‌دهندگان در مصاحبه‌های روز یکشنبه گفتند که در واکنش به حملات اخیر و حمایت مقامات ترامپ به حزب چپ لینکه رای دادند؛ حزبی که کارزار انتخاباتی خود را هم دیر شروع کرد.
سورپرایز شبانه
دو ماه پیش حزب چپ لینکه در حال مرگ بود. صحرا واگنکنشت، محبوب‌ترین عضو آن، سال گذشته یک حزب جدید راه‌اندازی کرد که نسبت به روسیه دوستانه‌تر و درباره مهاجرت سخت‌گیرتر بود. بسیاری او را دنبال کردند و می‌گویند که او دارای آینده خوبی است. این حزب چپ به لطف یک جفت رهبر جدید کاریزماتیک و دارای هوش رسانه‌ای توانستند در عرض چند ماه اوضاع را تغییر دهند و شبکه‌های اجتماعی را به تسخیر خود در آورند و جوانان را به سمت خود بکشند. چپ‌ها در این دور از انتخابات توانستند به همراهی حزب «بوندس صحرا واگنکنشت» ۱۵درصد آرا را به‌دست آورند که برای آنها رای خوبی به‌حساب می‌آید. اما حزب صحرا واگنکنشت(BWS) کمتر از ۵ درصد رای آورد اما نتوانست صاحب کرسی در بوندستاگ شود. رویدادهای مبارزات انتخاباتی آن چنان جوانان زیادی را به خود جذب کرد که آنها را در راس رای‌دهندگان حزب لینکه قرار داد. رهبران حزب به ستاره‌های شبکه‌های اجتماعی تبدیل شدند. هایدی رایچینک که اعتبار بسیاری در این چرخش پیدا کرده است، یکشنبه‌شب به جمعیت گفت که آنها موفقیت خود را مدیون بسیاری از داوطلبان هستند که خانه به خانه رفتند و رای جمع کردند و درباره مسائل مختلف با مردم صحبت کردند. رایچینک به هواداران گفت که آنها همه کارها را درست انجام دادند.
شولتز باخت، اما حزبش همچنان می‌ماند
به‌رغم اینکه نظرسنجی‌ها کسب مقام سوم را پیش‌بینی کرده بودند، اولاف شولتز، صدراعظم تا انتها اصرار داشت که به نوعی شغل خود را حفظ خواهد کرد. او اما اشتباه می‌کرد. حزب سوسیال‌دموکرات او در رویدادی کم‌سابقه با کسب ۱۶درصد، در جایگاه سوم قرار گرفت. اگرچه شولتز تا زمانی که مرتس سوگند یاد کند به‌عنوان صدراعظم موقت ادامه خواهد داد، انتظار می‌رود که پس از آن وی از سیاست فعال کناره‌گیری کند. با این حال، حزب او تداوم خواهد یافت؛ به احتمال زیاد در نقش یک شریک کوچک‌تر در دولتی تحت رهبری محافظه‌کاران. به اصطلاح «ائتلاف بزرگ» از مرکل در سه دوره از چهار دوره صدراعظمی‌اش از او حمایت کرد و این می‌تواند بهترین شانس مرتس برای تشکیل یک دولت باثبات در دوران پرآشوب آلمان باشد.
