شی: پکن دوست خوبی برای شماست

سفر شی به سه کشور آسیایی و «پیام» او مبنی بر اینکه پکن «دوست بهتری» برای جنوب شرقی آسیا نسبت به دولت بی‌ثبات و مردد دونالد ترامپ است، در حالی صورت می‌گیرد که بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه ۱۰عضوی کشورهای جنوب شرقی آسیا (آسه‌آن) از نحوه برخورد آمریکا با خود پس از اعمال تعرفه‌های سنگین بر کشورهای جهان ناراضی هستند. «محمد نذری عبدالعزیز»، سفیر سابق مالزی در ایالات متحده و وزیر امور حقوقی گفت: «این یک سفر بسیار مهم است. می‌توانید نکات زیادی را در آن بخوانید. چین به ما می‌گوید که آنها شریک تجاری قابل اعتمادی هستند، بیش از ایالات متحده و ما هرگز در تعامل با آنها مشکلی نداشتیم.» وی افزود: «در دوران نخست‌وزیری انور، مالزی بسیار به چین نزدیک‌تر شده است. این چیز خوبی است.» وی تصریح کرد که «در درازمدت»، «نفوذ واشنگتن کاهش خواهد یافت.»

با این حال، این سفیر سابق گفت که روابط تجاری و دیپلماتیک با چین در حال قوی‌تر شدن است و هر دو کشور از آن سود می‌برند: «ما بسیار بر چین متمرکز هستیم. این طرز فکر ماست.» واشنگتن با اعمال تعرفه تجاری ۲۴درصدی بر مالزی، این کشور را به اعمال تعرفه ۴۷درصدی بر واردات آمریکا متهم کرد؛ نرخی که مقامات مالزی آن را رد کردند. شی جین‌پینگ به مدت سه روز در کوالالامپور خواهد بود و طی آن با سلطان ابراهیم ابن اسکندر، پادشاه مالزی و انور ابراهیم، ​​نخست وزیر این کشور دیدار خواهد کرد و قبل از عزیمت به کامبوج در روز پنج‌شنبه (امروز ۲۸فروردین‌ماه)، در ضیافت‌های دولتی شرکت خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری رسمی دولتی چین، شینهوا، شی در سفر قبلی خود به ویتنام، خواستار این شد که هانوی-پکن «به‌طور مشترک با هژمونی، یک‌جانبه‌گرایی و حمایت‌گرایی مخالفت کنند» و برای «جهانی‌سازی اقتصادی که بازتر، فراگیرتر، متعادل‌تر و برای همه مفیدتر باشد» تلاش کنند. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از ترامپ گزارش داد که چین و ویتنام در تلاشند «بفهمند چگونه می‌توانیم ایالات متحده آمریکا را فریب دهیم؟»

«جیمز چین»، استاد مطالعات آسیایی در دانشگاه تاسمانی استرالیا گفت که سفر شی جین‌پینگ به مالزی تا حدودی تلاشی برای «تقویت» این دیدگاه است که چین می‌تواند «پیشنهاد دهد که آمریکا را دور بزنند»، آن هم از طریق یک نظم بین‌المللی متفاوت مانند بریکس. همچنین توافق‌نامه تجارت آزاد «مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای» (RCEP) -مسلما بزرگ‌ترین توافق‌نامه در جهان- وجود دارد که هر ۱۰کشور آسه‌آن به همراه چین، ژاپن، کره‌جنوبی، استرالیا و نیوزیلند در آن عضویت دارند. این استاد دانشگاه تاسمانی افزود: «اساسا، همه اینها برای ایجاد یک نظم بین‌المللی جدید طراحی شده است. ترامپ به چین بهانه داده است تا در میان کشورهای جهان، به ویژه کشورهای در حال توسعه،دستور کار خود را با سرعت بیشتری پیگیری کند.»

او افزود: «یکی از کارهایی که آنها [چینی‌ها] سعی در انجام آن دارند، ایجاد یک سیستم تجارت دوجانبه است که در آن بتوانند استفاده از دلار آمریکا را متوقف کنند. هر کشوری که با چین تجارت می‌کند، می‌تواند سوآپ ارزی انجام دهد [که در آن] شما با پول خودتان پرداخت می‌کنید یا با رنمینبی [چین] سوآپ می‌کنید.»

«ما با چین پول درمی‌آوریم»

تحلیلگران می‌گویند از بین سه کشوری که شی جین‌پینگ این هفته برای بازدید انتخاب کرد، مالزی با توجه به جمعیت قابل توجه ۳۲میلیون نفری، پایگاه فناوری پیشرفته در حال توسعه و ریاست فعلی این کشور  بر اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن)، مهم‌ترین کشور برای چین محسوب می‌شود. چین همچنین از سال۲۰۰۹ بزرگ‌ترین شریک تجاری مالزی بوده و در سال۲۰۲۴، تجارت چین و مالزی به ۲۱۲میلیارد دلار رسیده است. 

«ویلی وو-لاپ لام»، تحلیلگر ارشد چین در بنیاد جیمزتاون مستقر در ایالات متحده و نویسنده کتاب «از کنفوسیوس تا شی جین‌پینگ» گفت: «چین امیدوار است تجارت با مالزی را افزایش دهد که این امر کاهش مورد انتظار صادرات به ایالات متحده را جبران خواهد کرد.» لام ​​گفت: «از نظر سیاسی، مالزی نفوذ زیادی در بین هر ۱۰کشور آسه‌آن دارد. از جمله اینکه چگونه کشورهایی که با چین در دریای چین جنوبی اختلاف ارضی دارند، باید به تاکتیک‌های تهاجمی پکن در تقویت تسلط خود پاسخ دهند.» «آلفرد مولوان وو»، دانشیار دانشکده سیاست عمومی لی کوان یو در دانشگاه ملی سنگاپور، با این نظر موافق بود و گفت که پکن، مالزی را نیز از نظر منطقه‌ای، در حوزه نفوذ سنتی خود می‌بیند. این شامل سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی چین و استراتژی «چین به علاوه یک» که شامل تنوع‌بخشی به پایگاه‌های تولیدی و زنجیره‌های تامین شرکت‌های چینی و راه‌اندازی کارخانه‌هایی در خارج از چین می‌شود. «وو» گفت: پکن تاسیس شرکت‌های تجاری در مالزی و سایر کشورهای جنوب شرقی آسیا را راهی برای «گسترش» نفوذ چین می‌داند.

«ای سان اوه» مشاور اصلی اندیشکده تحقیقات پاسیفیک مالزی نیز معتقد است که سفر شی جین‌پینگ برای تشویق کوآلالامپور به نگاه بیشتر به پکن و «عدم جانبداری بی‌مورد از آمریکا» است؛ چیزی که ممکن است برای مالزی نیز مناسب باشد. اوه با اشاره به حمایت قاطع مالزی با اکثریت مسلمان از آرمان فلسطین گفت: «از نظر ژئوپلیتیک، مالزی ممکن است هنوز هم با ایده داشتن رابطه با چین برای ایجاد خصومت عمدی با ایالات متحده بر سر مسائل بسیار دور مانند درگیری خاورمیانه بازی کند.» اما اساسا، مالزی بیشتر به انجام تجارت خوب علاقه‌مند است و «مشتاقانه می‌خواهد سرمایه‌گذاری‌های بیشتری از چین دریافت کند و دسترسی بیشتری به بازار چین داشته باشد.» عبدالعزیز، سفیر سابق مالزی در ایالات متحده، موافق بود. او گفت: «اگر ما به چین نزدیک‌تر می‌شویم، به این دلیل است که ما با چین پول درمی‌آوریم.»