رمزگشایی از گاف بزرگ زلنسکی در کاخ سفید
به گزارش اقتصادنیوز، فارین پالسی با انتشار یادداشتی مدعی شد: «این یک برنامه تلویزیونی فوق‌العاده خواهد بود، این را به شما می‌گویم». شاید این جمله، صادقانه‌ترین عبارتی بود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در جریان دیداری پرهیاهو و کاملاً غیر دیپلماتیک با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، بر زبان آورد.
ترامپ به‌خوبی با دنیای تلویزیون آشناست. او که پیش از ورود به سیاست یک ستاره برنامه‌های واقعیت‌محور بود، مسیر خود را با درکی عمیق از چگونگی جلب و حفظ توجه مخاطبان ترسیم کرد. هرچه شوکه‌کننده‌تر، جنجالی‌تر، غیرمتعارف‌تر و بی‌پرواتر، همان‌قدر توجه بیشتری جلب می‌شد و میزان بینندگان افزایش می‌یافت و ترامپ با ولع این روند را دنبال می‌کرد.
او عادت داشت هر روز صبح با مدیران شبکه‌های تلویزیونی که حاضر به پاسخگویی بودند تماس بگیرد و آمار بینندگان را بررسی کند. اگر تعداد مخاطبان افزایش نیافته بود، استراتژی دیگری را امتحان می‌کرد. این چرخه بارها و بارها تکرار می‌شد؛ افزایش مخاطبان، پوشش رسانه‌ای گسترده‌تر و در نهایت، توجه بیشتر. -توجه، امری ضروری بود.-
استراتژی رسانه ای ترامپ
این نشریه در ادامه آورد: این فرمول از سال ۲۰۱۵ در رقابت‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری آمریکا به‌خوبی جواب داد؛ در کشوری که سیاستمداران همواره به دنبال جلب توجه هستند و شبکه‌های خبری به‌طور مداوم در حال برنامه‌ریزی برای چرخه‌های بعدی انتخابات‌اند؛ چرخه‌ای که تا حدی بر پایه اعتیاد رسانه‌ها به افزایش مخاطبان و درآمد تبلیغات سیاسی شکل می‌گیرد.
این روش در سال ۲۰۲۴ هم، حداقل از منظر موفقیت انتخاباتی، دوباره نتیجه داد، حتی با وجود تغییر در استفاده از ویدئو به سمت نمایش در صفحه‌های کوچک‌تر و کلیپ‌های کوتاه‌تر؛ تغییری که ترامپ به‌سرعت خود را با توسل به فن آوری آن وفق داد. اما آیا استراتژی ایجاد شوک و جنجال، در دوران ریاست‌جمهوری هم به همان اندازه مؤثر است؟ زمانی که دیگر نیازی به پیروزی در انتخابات نیست، معیار موفقیت چگونه تعریف می‌شود؟
در هفته گذشته، ترامپ بار دیگر مرزهای جلب توجه رسانه‌ای را گسترش داد، بدون آنکه نیاز به سفر یا برگزاری گردهمایی‌های بزرگ داشته باشد. در روزهای دوشنبه، پنج‌شنبه و سپس جمعه، او رهبران فرانسه، بریتانیا و اوکراین را در کاخ سفید پذیرفت و هر بار اطمینان حاصل کرد که بحث‌های بی‌پرده و آزاد در برابر دوربین‌های خبری سراسر جهان به نمایش گذاشته شوند.
ارائه دعوت‌نامه رسمی پادشاه چارلز سوم از سوی کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، برای یک سفر رسمی دوم؟، انجام شد. نمایش صمیمیت با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه؟، انجام شد. توبیخ زلنسکی؟، انجام شد. اما دستاوردهای واقعی یا پیشرفت‌های دیپلماتیک؟؛ هنوز مشخص نیست. منتظر بمانید. شاید بعد از پیام‌های تبلیغاتی، این فضا را زیر نظر داشته باشید.
جهان در شوک
این نشریه در ادامه آورد: از میان تمام دیدارهای تلویزیونی ترامپ در این هفته، ملاقات او با زلنسکی شوکه‌کننده‌ترین بود. پس از پخش ویدیوی ضبط شده این دیدار از شبکه سی ان ان آنچه در اصطلاح تلویزیونی به آن tape turn می‌گویند، -زیرا ویدیوی پوششی به‌صورت زنده پخش نشد- مجری ارشد بین‌المللی این شبکه، کریستین امان‌پور، در حالی که دستانش را روی صورتش گذاشته بود، بهت‌زده مقابل دوربین ظاهر شد. او که همچنان در حال هضم دیده هایش بود، گفت: «در تمام عمرم چیزی شبیه به این ندیده‌ام. این تصویر بازتابی بود از صحنه‌ای دیگر در کاخ سفید.»
اکسانا مارکارووا، سفیر اوکراین در آمریکا، که از زمان آغاز حمله روسیه به کشورش در سال ۲۰۲۲، همواره در واشنگتن برای حمایت آمریکا لابی کرده است، با دستی بر پیشانی، به نشانه ناباوری که گویی می‌پرسد: آیا واقعاً چنین چیزی در حال رخ دادن است؟ اما شاید مهم‌تر از آن این پرسش باشد: این موضوع چه معنایی برای آینده کشور اوکراین خواهد داشت؟ خب، به‌عنوان تهیه‌کننده سابق تلویزیون، می‌دانم که این مقدمه به اندازه کافی مخاطب را جذب کرده است. حالا بیایید ببینیم دقیقاً چه اتفاقی افتاد.
همه چیز مطابق معمول آغاز شد. ترامپ در مورد احتمال برقراری آتش‌بس و توافق صلح بین روسیه و اوکراین گفت: «می‌خواهم ببینم آیا می‌توانیم این مسئله را حل کنیم.» سپس افزود: «می‌خواهید که سخت‌گیر باشم؟ می‌توانم سخت‌گیرتر از هر انسانی که تاکنون دیده‌اید باشم… اما به این شکل هرگز به توافق نخواهید رسید».
تا اینجا همه چیز عادی به نظر می‌رسید. اما سپس جی. دی. ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، وارد بحث شد: «چهار سال، ایالات متحده رئیس‌جمهوری داشت که در کنفرانس‌های خبری با صدای بلند درباره ولادیمیر پوتین صحبت می‌کرد. ما مسیر جو بایدن را امتحان کردیم، ادعای قدرت‌نمایی و وانمود کردن به اینکه سخنان رئیس‌جمهور آمریکا مهم‌تر از اقدامات او است».
زلنسکی درخواست کرد که پاسخ دهد. او که معمولاً از مترجم استفاده می‌کند، این بار مستقیماً به زبان انگلیسی گفت: «پوتین از سال ۲۰۱۴ بخش‌هایی از اوکراین را اشغال کرده است و ما بارها با او مذاکره کردیم. اما او آتش‌بس را شکست. او مردم ما را کشت. دقیقاً از چه نوع دیپلماسی صحبت می‌کنید، جی. دی؟» این سخنان خوشایند طرف آمریکایی نبود
ونس در پاسخ گفت: «من درباره دیپلماسی صحبت می‌کنم که به ویرانی کشورتان پایان دهد. جناب رئیس‌جمهور، با احترام، اما اینکه به دفتر بیضی بیایید و تلاش کنید این موضوع را در برابر رسانه‌های آمریکایی مطرح کنید، بی‌احترامی است».
زلنسکی واکنش تندتری نشان داد: «تا به حال به اوکراین آمده‌اید تا ببینید ما چه مشکلاتی داریم؟ فقط یک بار بیایید.» و بعدتر، در اشاره به رویکرد پوتین که در آن‌سوی اقیانوس اطلس رخ می‌دهد، گفت: «شما اقیانوس زیبایی دارید و در حال حاضر مشکلات را احساس نمی‌کنید. اما در آینده احساس خواهید کرد».
در این لحظه، اوضاع به‌شدت متشنج شد. ترامپ دوباره وارد بحث شد: «به ما نگو که چه چیزی را احساس خواهیم کرد.» سپس با لحنی قاطع ادامه داد: «ما در تلاشیم که یک مشکل را حل کنیم. شما در موقعیتی نیستید که به ما دیکته کنید چه چیزی را احساس کنیم. ما احساس خوبی خواهیم داشت. احساس قدرت خواهیم کرد».
ترامپ سپس لحن خود را تندتر کرد: «الان شما در موقعیت خوبی قرار ندارید. خودتان را در موقعیت بسیار بدی قرار داده‌اید. در حال حاضر، شما دست بالایی را در تعامل با ما ندارید. شما با جان میلیون‌ها نفر قمار می‌کنید. شما با جنگ جهانی سوم قمار می‌کنید و کاری که انجام می‌دهید که به‌شدت بی‌احترامی به کشوری است که از شما بیشتر از آنچه بسیاری معتقدند از شما حمایت کرده است».
پاشنه آشیل زلنسکی
کلیپ‌های این دیدار بدون شک در فضای مجازی دست‌به‌دست خواهد شد. متن کامل گفت‌وگو تجزیه و تحلیل می‌شود. حتی خود ترامپ، که همواره از درام لحظه آگاه است، در حساب کاربری‌اش در Truth Social نوشت: «امروز در کاخ سفید دیدار بسیار مهمی داشتیم. بسیاری از نکاتی که بدون گفت‌وگوی مستقیم و تحت فشار قابل درک نبودند، روشن شدند. شگفت‌انگیز است که احساسات چه چیزهایی را آشکار می‌کنند. زلنسکی در دفتر بیضی مقدس ایالات متحده آمریکا بی‌احترامی کرد. او زمانی می‌تواند بازگردد که آماده صلح باشد».
در نتیجه، نشست خبری دوم که قرار بود پس از ناهار برگزار شود، هرگز انجام نشد. منتظر دیدار بعدی باشید. رهبران جهان این نمایش را پیش‌تر دیده‌اند. بسیاری از آن‌ها به‌خوبی با علاقه ترامپ به دوربین‌ها، نیاز او به پیروزی در هر معامله به‌صورت صفر و یکی و شیفتگی‌اش به تشریفات و تجملات آشنا هستند.
کی‌یر استارمر، که با راهنمایی پیتر مندلسون، سفیر جدید و رسانه‌آشنای خود در واشنگتن، دقیقاً برای چنین لحظه‌ای آماده شده بود، با تعریف و تمجید، کلمات پرزرق‌وبرق و یک دعوت‌نامه رسمی برای سفر دولتی، امضا شده توسط پادشاه چارلز، وارد کاخ سفید شد. هنگامی که ترامپ با افتخار این دعوت‌نامه را مقابل دوربین‌ها به نمایش گذاشت، استارمر به‌هوشمندی اشاره کرد که رئیس‌جمهور هنوز آن را نپذیرفته است و همین کافی بود تا ترامپ درجا دعوت را بپذیرد و لحظه‌ای نمایشی دیگر برای دوربین‌ها رقم بخورد.
اما خطای مهلک زلنسکی در گفت‌وگوی اکنون وایرال‌شده‌اش با ونس و ترامپ این بود که جرأت کرد از سناریوی از پیش‌تعیین‌شده خارج شود؛ تا جایی که حتی ونس نیز از او به خاطر «مطرح کردن این موضوع در برابر رسانه‌های آمریکایی» انتقاد کرد. -البته این واقعیت که کاخ سفید خود ابتدا رسانه‌ها را به این جلسه دعوت کرده بود، نادیده بگیرید.-
زلنسکی فراموش کرد که ترامپ انتظار داشت نه مانند یک رهبر هم‌تراز، بلکه همچون یک پادشاه مقتدر مورد ستایش قرار گیرد، آن هم برای تأثیرگذاری بیشتر بر دوربین‌ها. ونس در مقطعی پرسید: «تا حالا اصلاً تشکر کرده‌ای؟» برای کسی که سابقاً کمدین بوده و به حضور مقابل دوربین‌ها عادت دارد، عجیب بود که زلنسکی سناریو را اشتباه اجرا کرد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
