محرمیان افزود: بررسی مدل فرآیندی قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی نشان می‌دهد برای مقابله با این پدیده نیازمند اقدامات همه‌جانبه و فرادستگاهی در کشور هستیم تا بتوانیم به‌صورت هماهنگ و فرایندی با پدیده قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی مقابله کنیم. بر این اساس، کارگروهی با همکاری دادستانی کل کشور، مرکز ملی فضای مجازی، دادسراهای ناحیه ۳۸ و ۳۲ تهران تشکیل شده و اقدامات قابل توجهی نیز در دستور کار بوده که خوشبختانه نتایج موثری حاصل شده است که البته برای اثربخشی بیشتر این اقدامات، نیازمند هماهنگی لازم و دقیق بین دستگاه‌ها و نهادهای مسوول هستیم. لازم به ذکر است در این کارگروه پیشنهادهای متعددی از سوی بانک مرکزی به سایر نهادهای مسوول نیز ارائه شده است تا نهایتا هزینه این رفتار مجرمانه برای مرتکبان و مسببان افزایش یابد.

او ادامه داد: ما در بانک مرکزی به‌عنوان متولی و ناظر حوزه «خدمات بانکی و پرداخت» در اولین و یکی از مهم‌ترین اقدامات در حوزه مبارزه با قمار و شرط‌بندی سایبری، ضمن شناسایی بازیگران اصلی در حوزه تبادلات مالی این اکوسیستم، اقدامات خود را در چهار محور اصلی شامل مقابله با قمارخانه‌داران، مقابله با قماربازان، یافتن سرشاخه‌های اصلی و نهایتا انجام سلسله اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از اقدامات فریب‌کارانه در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی، برنامه‌ریزی و متمرکز ساختیم.

محرمیان افزود: در راستای انجام سلسله اقدامات پیشگیرانه و تحذیری، در بانک مرکزی و برخی بانک‌های کشور با توسعه الگوریتم‌های هوشمند اقدامات موثری درجهت شناسایی سوءرفتار افراد در شبکه بانکی و پرداخت صورت پذیرفته است و براساس این شناسایی‌ها با همکاری دادستانی محترم کل کشور و شبکه بانکی، به افراد مرتکب بزه قمار پیامک اخطار و هشدار ارسال شده که اتفاقا موثر نیز بوده، به‌طوری‌که نرخ ارتکاب این دسته از تخلفات حکایت از توقف بیش از ۷۰ درصد فعالیت قماربازان پس از دریافت پیامک هشدار داشته و البته تمهیداتی نیز از سوی بانک مرکزی در دست بررسی است تا با توسعه بسترهای اعتبارسنجی، رفتارهای مجرمانه و مشکوک افراد در شبکه بانکی و پرداخت الکترونیک، در امتیاز اعتبارسنجی ایشان مورد استناد قرار بگیرد.

او در بخش دیگری از این گفت‌وگو به تشریح اقدامات عملیاتی بانک مرکزی که به‌طور مستمر در حال انجام و پیگیری است، پرداخته و تصریح کرد: رصد مداوم و به‌روزرسانی خدمات نوین پولی و مالی به‌منظور پیشگیری از مخاطرات احتمالی در زمینه قمار در فضای مجازی، سامان‌دهی و مسدودسازی درگاه‌ها و ابزارهای متخلف حوزه پرداخت برای مقابله با قمار، فراهم‌سازی امکان محدودسازی دسترسی به خدمات بانکداری و پرداخت الکترونیکی از مبدا نشانی‌های اینترنتی خارجی از کشور یا مراکز داده خارجی از جمله اقدامات و برنامه‌های بانک مرکزی برای مقابله با قمار و شرط‌بندی سایبری است.

محرمیان همچنین با تاکید بر اینکه اقدامات بانک مرکزی طی سه سال گذشته، منجر به کاهش قابل ملاحظه آمار سوءاستفاده ازجمله سوءاستفاده از واسطه‌های نرم‌افزاری برنامک‌های پرداخت، سوءاستفاده از درگاه‌های پرداخت اینترنتی، سوءاستفاده از ابزارهای بانکداری الکترونیکی در سایت‌های قمار و شرط‌بندی شده است، افزود: با توجه به اقدامات انضباطی اثربخش در خصوص تخلفات مرتبط با به‌کارگیری درگاه‌های پرداخت الکترونیکی در حوزه قمار و شرط‌بندی مجازی، در حال حاضر شیوه اصلی تخلفات مالی، سوءاستفاده از روش کارت به کارت از سوی متخلفان است؛ به‌نحوی‌که قمارباز رأسا نسبت به انجام عملیات انتقال وجه به کارت قمارخانه‌دار اقدام می‌کند.

 شایان ذکر است، با توجه به اقدامات تکمیلی نظارتی در پایش عملیات انتقال وجه کارت به کارت، آمار این بخش نیز با توجه به اعمال محدودیت‌ها و اقدامات صورت‌گرفته از سوی بانک مرکزی، کاهش قابل توجهی داشته؛ به‌نحوی‌که میزان سوءاستفاده از این شیوه نیز حدود ۸۰درصد کاهش یافته است. معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: با توجه به اینکه عمده سوءاستفاده از سرویس کارت به کارت از طریق مسیر واسط‌های نرم‌افزاری کارت به کارت صورت می‌گیرد، بانک مرکزی علاوه بر برگزاری نشست‌های متعدد با شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت و همچنین بانک‌ها و موسسات اعتباری با هدف ارائه و بررسی گزارش‌های ماهانه درخصوص میزان سوءاستفاده از هر بستر یا سرویس ارائه‌دهنده خدمات پرداخت و نیز اشتراک‌گذاری راهکارهای مقابله با سوءاستفاده از خدمات پرداخت در قمار و شرط‌بندی سایبری، با استفاده از ابزارهای کنترلی و تنبیهی نیز در این حوزه اعمال قانون کرده و مطابق نص صریح قوانین و مقررات جاری، اقدام‌های انضباطی متعدد و متنوعی شامل جرائم ریالی، مسدودسازی درگاه‌ها و نرم افزارهای واسط و محدودسازی عملکرد پذیرندگان مالی خاطی را اعمال کرده است.

محرمیان تاکید کرد: بانک مرکزی در مبارزه با قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی همکاری نزدیک و مستمری با سایر نهادها ازجمله قوه قضائیه، دستگاه‌های نظارتی و پلیس فتا دارد. این همکاری‌ها شامل مواردی از جمله شناسایی اجاره‌دهندگان کارت‌های بانکی به قمارخانه‌های سایبری، قماربازان، سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی و متولیان شناسایی‌شده در لایه‌های مختلف قمار و ارجاع این گزارش‌ها به نهادهای مسوول است. به گفته محرمیان، «تحلیل شبکه تبادلات مالی مشکوک با هدف شناسایی هوشمند سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی سایبری نیز از دیگر اقدامات بانک مرکزی» است که در قالب آن فهرست سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی سایبری به همراه شواهد در چند مرحله برای دادستانی کل کشور ارسال می‌شود.

یافتن تقاطع سرشاخه‌های قمار و شرط‌بندی سایبری با سرشاخه‌های اخلالگر ارزی که از مصادیق جرائم سازمان‌یافته تلقی می‌شود و همچنین همکاری نزدیک بانک مرکزی با معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور و دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه۳۸ (جرائم امنیت اخلاقی) برای پیگرد سرشاخه‌ها نیز در همین راستا انجام می‌گیرد. شناسایی بیش از ۲۰هزار درگاه پرداخت اینترنتی مرتبط با قمارخانه‌داران و تشکیل پرونده قضایی برای صاحبان آنها و همچنین شناسایی بیش از ۷۲هزار کارت اجاره‌ای در شبکه بانکی و اعمال محدودیت در دریافت خدمات بانکی ازجمله نتایج این اقدامات بوده است.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در پایان ضمن اشاره به ضرورت روشنگری و آگاهی‌بخشی عمومی نسبت به مخاطرات و هزینه‌های مترتب در ابعاد مختلف برای مرتکبان بزه قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی و البته همکاری با بزهکاران به هر نحو از جمله اجاره دادن کارت‌های بانکی، تصریح کرد: بانک مرکزی همواره به‌طور مجدانه تلاش کرده است ضمن انجام مسوولیت‌خود که بر اساس قوانین موجود معطوف به نظارت بر عملیات مالی و پرداخت در اکوسیستم مجرمانه قمار و شرط‌بندی در فضای مجازی است، اقدامات گسترده‌تری از جمله شناسایی و اشراف به لایه‌های فرآیندی این بزه و ارائه گزارش‌های مربوطه به سایر نهادها و دستگاه‌های مسوول را نیز پیگیری کند تا با کمک و همکاری آنها اقدامات متناسب برای مقابله با این پدیده مذموم صورت گیرد./ بانک مرکزی

اخبار مرتبط