همایش ملی سامانه مؤدیان و صورتحساب الکترونیکی در مسیر تحول و هوشمندسازی نظام مالیاتی
اهمیت حکمرانی داده و پیوست آن به موضوع مالیات و اقتصاد، آنقدر زیاد است که از شفافیت اقتصادی و مالیاتی گرفته تا مبارزه با فرار مالیاتی را در بر می‌‌‌گیرد. سامانه‌‌‌ای جامع که اطلاعات مالیاتی فعالان اقتصادی کشور را در یک پایگاه جامع بیگ دیتا تجمیع می‌کند تا با استفاده از این اطلاعات، مجریان و سیاستگذاران عرصه اقتصاد و مالیات به صورت شفاف امکان مالیات‌ستانی منطقی و قابل استناد به اطلاعات مندرج در این پایگاه داده را فراهم کنند. همچنین استفاده از این ابزارهای ثبت معاملات و سامانههای اطلاعاتی، موجب جلوگیری از فرار مالیاتی و رفتار منصفانه با حذف تبعیض و تشخیص مالیات فعالان اقتصادی بر مبنای اطلاعات موثق و قابل اعتماد مالی خواهد شد.
در این فرآیند فعالان اقتصادی برای انجام معاملات خود باید صورت‌حساب‌‌‌ها ، قراردادها و سایر اسناد مشابه را درج و فهرست معاملات شماره اقتصادی خود و طرف معامله را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه کند و از سوی دیگر طرف دیگر این معاملات هم می‌توانند این معاملات را تایید یا رد کنند تا روایی و پایایی این اطلاعات مورد تایید قرار بگیرد. در این خصوص شناخت و استفاده بهینه از ظرفیت‌‌‌ها و ابزارهای قانونی کارآمد این حوزه همسویی و مشارکت یکپارچه میان تمامی نهادها را می‌طلبد. تصویب قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان در مهرماه سال 1398 توسط مجلس شورای اسلامی نقطه عطف اهمیت موضوع حکمرانی اقتصاد مبتنی بر حکمرانی داده بود و اکنون با توسعه این سامانه در سازمان امور مالیاتی زمینه مناسب برای تحقق این هدف بزرگ ملی تحقق یافته است.
امروزه قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان به عنوان بستر اصلی اجرای بسیاری از قوانین مالیاتی مورد تاکید است. تمامی اشخاص مشمول این قانون مکلف به عضویت و ثبت‌نام در سامانه مؤدیان و صدور صورتحساب الکترونیکی برای فروش کالا و خدمات خود شده‌اند و مأخذ محاسبه مالیات و عوارض فروش کالا و خدمات، در مورد مؤدیان عضو سامانه، ارزش فروش مندرج در صورتحساب الکترونیکی است. اجرای این قانون توسط سازمان امور مالیاتی کشور مزایای فراوانی مانند حذف ممیز محوری، حمایت از رقابت منصفانه و ... هم برای نظام اقتصادی کشور و هم برای عموم شهروندان به‌خصوص مؤدیان مالیاتی دارد.
اجرای قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان در دولت چهاردهم نیز با جدیت در حال اجراست. در حال حاضر تحقق پروژه استقرار سامانه مؤدیان و پایانههای فروشگاهی به عنوان یک پروژه در سطح ملی استانی 75درصد است. تعداد صورتحساب الکترونیکی صحیح صادره و نرخ موفقیت ثبت آنها در سامانه مؤدیان رشد قابل توجهی داشته است؛ مطابق آمار ارسال ماهانه صورت‌حساب‌‌‌ها در سامانه، تعداد صورت‌حساب‌‌‌های ارسالی موفق (بدون خطا) از حدود 118 میلیون صورتحساب در تیر ماه سال ۱۴۰۲ به حدود 860 میلیون صورتحساب افزایش پیدا کرده است. همچنین در آذر ماه سال جاری 92 صورتحساب از هر 100 صورتحساب الکترونیکی صادره که به سامانه مؤدیان ارسال شده به صورت موفق در سامانه مؤدیان ثبت شده است در حالی که در تیر ماه سال گذشته از هر 100صورتحساب الکترونیکی صادره که به سامانه مؤدیان ارسال شده، کمتر از 37 صورتحساب به صورت موفق در سامانه مؤدیان ثبت می‌‌‌شده است.
نظر به اهمیت موضوع، همایش ملی سامانه مؤدیان و صورتحساب الکترونیکی چهارم اسفند سال جاری در محل همایش بین‌‌‌المللی صداوسیما با حضور مسوولان ارشد اقتصادی کشور و صاحبنظران این حوزه برگزار خواهد شد. گفتنی است نخستین پیش‌نشست علمی این همایش ملی با موضوع «الزامات پیاده‌‌‌سازی قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان» در اندیشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) در روز 17 بهمن برگزار شد. این نشست با حضور جمعی از مسوولان سازمان امور مالیاتی کشور، استادان دانشگاهی و صاحبنظران حوزه اقتصادی و مالیاتی به همت مرکز تنظیم مقررات پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان سازمان امور مالیاتی کشور برگزار شد.
همچنین دومین پیش‌نشست علمی سامانه مؤدیان و صورتحساب الکترونیکی با موضوع بررسی تجربه ایران و سایر کشورها در فراگیر کردن صدور صورتحساب الکترونیکی و تهیه اظهارنامه پیش فرض در مالیات ارزش افزوده در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در روز 23 بهمن ماه با حضور نخبگان و صاحبنظران اقتصادی کشور برگزار شد. سومین و چهارمین پیش‌نشست این همایش ملی نیز به ترتیب در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی و دانشگاه خوارزمی با موضوعات راهکارهای تسهیل و ارتقای اجرای قانون پایانههای فروشگاهی و تعامل با مؤدیان و راهکارهای اجرایی افزایش تمکین این قانون در روزهای 27 و 28 بهمن ماه با حضور جمعی از مدیران، نخبگان و استادان دانشگاهی برگزار شد.
