مدیرعامل شرکت فرش فرهی تاکید کرد
قیمت پایه صادراتی؛ چالش صادرکنندگان فرش
این در حالی است که ورود به بازارهای جدید بسیار زمان‌بر و نیازمند صرف هزینه‌های گزافی است. با توجه به شرایط دشوار کنونی که ناشی از تشدید تحریم‌هاست، حفظ این جایگاه صادراتی بسیار مهم است؛ بنابراین باید به‌نوعی سیاست‌گذاری شود که تولیدکنندگان ایرانی فرش ماشینی بتوانند با کمترین چالش‌ها و فارغ از موانع داخلی به تولید و صادرات بپردازند. در شرایط کنونی اگر موقعیت برای گسترش و توسعه بازارهای صادراتی وجود ندارد باید حداقل بازارهای موجود را حفظ کنیم.
یکی از شرکت‌های صادرکننده فرش ماشینی، گروه «فرش فرهی» است که در ایران با برندهای تجاری، فرش فرهی، فرش سرمایه و آقای فرش شناخته می‌شود. هرچند این شرکت سال ۱۳۸۳ به ثبت رسیده است، اما سابقه آن به سه‌نسل قبل و به تولید فرش دستباف و تجارت پارچه‌های ابریشمی و نخ ابریشم بازمی‌گردد. شرکتی که امروز به گفته مدیرعامل آن، به ۴۰ کشور صادرات دارد.
فرش فرهی به ۴۰ کشور صادرات دارد
علی فرهی ۴۰ مقصد صادراتی خود را شامل کشورهای اروپایی همچون انگلیس، سوئد، آلمان، آسیای شرقی چون چین، ژاپن، کره‌جنوبی و همچنین همسایه‌های ایران شامل روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و حوزه خلیج‌فارس بیان می‌کند.
وی اظهار می‌کند: حتی زمانی که برجام برقرار بود، چند بار به آمریکا نیز صادرات داشتیم.
فرهی با بیان اینکه فرش فرهی صادرات به ارزش ۵ میلیون دلار را برای امسال برنامه‌ریزی کرده است، می‌گوید: اگر مشکلی پیش نیاید به نظر می‌رسد بتوانیم ۴ میلیون دلار صادرات داشته باشیم یعنی ۸۰ درصد برنامه صادراتی خود را محقق کنیم.
مدیرعامل شرکت فرش فرهی با این‌حال به فرصت‌ها و چالش‌هایی که پیش‌روی صادرات فرش ماشینی ایران وجود دارد گریز می‌زند و توضیح می‌دهد: افزایش نرخ دلار موجب بهبود وضعیت صادرات خواهد شد، زیرا بخشی از هزینه‌ها به ریال انجام می‌شود؛ ازآنجا‌که برخی هزینه‌های داخلی به اندازه دلار رشد نداشته است موجب کاهش قیمت صادراتی محصولاتمان می‌شود و درنتیجه مشتریان صادراتی به خرید از ما ترغیب می‌شوند.
بااین‌حال فرهی تصریح می‌کند: شاید به دلیل افزایش نرخ دلار و کاهش ارزش پولی، قیمت‌های محصولات تولیدکنندگان ایرانی برای مشتریان خارجی جذاب شده باشد، اما تحریم‌ها مشکلات را بیشتر کرده و صدمات فراوانی به آنها وارد کرده است.
وی بابیان اینکه دشواری تهیه قطعات یدکی و مواد اولیه، ارسال کالا و انتقال پول ازجمله مشکلات ناشی از تحریم‌ها هستند، تاکید می‌کند: علاوه بر این، مسائل داخلی همچون مشکلات مربوط به تعهدات ارزی به بانک مرکزی بر چالش‌های تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایران افزوده است.
مشکلات صادرکنندگان؛ دستورالعمل دشوار رفع تعهدات ارزی
فرهی با توضیح اینکه معمولا بانک مرکزی از زمان صدور کالا مهلتی چهارماهه برای بازگشت ارز و رفع تعهد ارزی به صادرکنندگان می‌دهد، اظهار می‌کند: این در حالی است که گاهی کالا یک ماه تا چهل روز زمان می‌برد تا به مقصد برسد؛ ضمن اینکه صادرکنندگان ناچارند با مشتریان قدیمی خود به‌صورت اعتباری با سررسید ۴ تا ۶ماهه از زمان تحویل کالا کار کنند.
مدیرعامل شرکت فرش فرهی بابیان اینکه گاهی پیش می‌آید که تعهد ارزی صادرکننده سررسیده، اما پولی از مشتری خود دریافت نکرده است، اضافه می‌کند: بنابراین صادرکننده ناچار است از سرمایه خود به‌صورت آزاد ارز تهیه کند و به سامانه نیما بدهد؛ به این ترتیب متحمل هزینه تفاوت نرخ ارز نیز می‌شود.
البته این همه مشکل صادرکنندگان نیست، چراکه فرهی غیرواقعی بودن قیمت پایه صادراتی را چالشی دیگر بیان می‌کند و می‌گوید: با افزایش نرخ دلار باید قیمت پایه صادراتی نیز کاهش یابد، اما هر کالایی در سامانه گمرک قیمت پایه صادراتی ثابتی دارد و نمی‌توان کمتر از آن فروخت.
به گفته وی اگر صادرکننده‌ای کالای خود را کمتر از قیمت پایه صادراتی بفروشد، باید مابه‌التفاوت آن را ارز تهیه‌کرده و در سامانه نیما عرضه کند.
نرخ متغیر ارز از چالش‌های صادرکنندگان است
فرهی با تاکید بر اینکه دولت برای ساماندهی این مشکل باید نرخ دلار را ثابت نگه دارد، تصریح می‌کند: اگر دولت قادر به کنترل نوسان دلار و ثابت کردن نرخ آن نیست باید تمهیدی بیندیشد تا همان‌طور که متناسب با نرخ دلار قیمت دلاری تغییر می‌کند، تعهد ارزی نیز که قیمت واحدی بر مبنای نرخ دلار سال گذشته دارد، تغییر کند؛ چراکه با روال کنونی کار برای صادرکنندگان بسیار دشوار است.
وی در بخش دیگری از گفت‌وگو به ظرفیت‌های فرش فرهی می‌پردازد و می‌گوید: گروه فرش فرهی با داشتن دو واحد تولیدی نساجی فرخ سپهر کاشان و نساجی اطلس ریس کاشان به وسعت ۸۰ هزار مترمربع و با زیربنای تولیدی ۵۰هزار مترمربع، زنجیره کامل تولید را در اختیار دارد. مدیرعامل شرکت فرش فرهی با یادآوری اینکه برای نخستین بار نخ پلی‌استر فیلامنت (ابریشم‌مصنوعی) در صنعت فرش ماشینی را تولید کردند، ادامه می‌دهد: در کارخانه خود مراحل کامل زنجیره تولید و توزیع شامل ریسندگی، تابندگی، رنگرزی نخ، بافندگی و تکمیل فرش را داریم؛ همچنین از مزیت فروش مویرگی محصولات در سراسر کشور برخورداریم.
فرهی درباره مزیت داشتن زنجیره کامل تولید، اظهار می‌کند: باز بودن دست تولیدکننده برای نوآوری و خلاقیت در محصولات، افزایش سرعت تولید و داشتن استقلال کافی و وابستگی کمتر به سایر شرکت‌ها به‌ویژه در شرایط دشوار و همچنین تولید محصول بهتر و باکیفیت‌تر از مزیت‌های داشتن زنجیره کامل تولید هستند.
وی ظرفیت تولید سالانه فرش فرهی در وضعیت کنونی را یک‌ونیم میلیون مترمربع بیان می‌کند و می‌گوید: متاسفانه به دلیل گران‌شدن نرخ دلار و نابسامانی آن امکان توسعه نداریم؛ درحالی‌که برنامه‌هایی برای توسعه تولید داشتیم.
البته فرهی یادآور می‌شود: علاوه بر تولید در کارخانه فرهی، چند شرکت به‌صورت پیمانکاری با ما همکاری دارند؛ به‌این ترتیب که مواد اولیه و طرح را به آنها می‌دهیم تا فرش را تولید کنند سپس ما پس از تکمیل مراحل آن را با برند فرهی در فروشگاه‌ها عرضه می‌کنیم.
وی درباره ظرفیت فرهی در تولید فرش دستباف نیز اظهار می‌کند: دو کارگاه کوچک تولید فرش دستباف در کاشان داریم و بیشتر انواع فرش‌های دستباف را از سراسر کشور می‌خریم و در ۶ فروشگاه آقای فرش در کنار تولیدات خود را عرضه می‌کنیم.
سیاست‌های اشتباه وزارت بهداشت موجب افت فروش و تغییر برنامه‌های مالی شد
فرهی همچنین درباره مشکلاتی که کرونا برای آنها به دنبال داشته است توضیح می‌دهد: شب عید به دنبال اجرای پروتکل‌های وزارت بهداشت یکسری از فروشگاه‌ها از جمله هایپرمارکت‌های آقای فرش خود را تا بعد از عید تعطیل کردند.
وی بابیان اینکه تعطیلی فروشگاه‌ها موجب تغییر بسیاری از برنامه‌های آنها شده است، اضافه می‌کند: برخی از تصمیمات وزارت بهداشت اشتباه بود چراکه اعلام کردند فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ بسته شوند و فروشگاه‌های کوچک باز باشند؛ درحالی‌که فروشگاه‌های کوچک ما ۵۰ تا ۲۰۰ مترمربع هستند، فروشگاه‌های آقای فرش با بیش از ۵ هزار مترمربع، سیستم تهویه هوای بهتر و قابلیت رعایت فاصله اجتماعی را دارند.
فرهی بابیان اینکه تعطیلی فروشگاه‌های بزرگ باعث افت فروش و درنهایت تغییر برنامه‌ریزی‌های مالی آنها شد، می‌گوید: اما اکنون شرایط مقداری عادی شده است و مردم حداقل‌های موردنیاز خود را می‌خرند؛ البته مردم از واهمه گران شدن فرش به دلیل افزایش نرخ دلار، در حال تامین نیازهای ماه آینده خود هستند که این امر مقداری کاهش میزان فروش را جبران کرده است.
شرایط کنونی حتی امکان برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت را نمی‌دهد
مدیرعامل شرکت فرش فرهی با اظهار اینکه در ایران شرایط به‌گونه‌ای است که امکان برنامه‌ریزی حتی کوتاه‌مدت وجود ندارد، اضافه می‌کند: هرروز اتفاق جدیدی روی می‌دهد و مشکل جدیدی پیش می‌آید و مدیر یک شرکت در خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌تواند برای یک هفته شرکت برنامه‌ریزی کند؛ بنابراین انجام کارها بدون برنامه‌ریزی موجب استرس، نگرانی و نارضایتی از عملکرد خود می‌شود. فرهی همچنین بابیان اینکه یکی دو سال پیش که هنوز برجام پابرجا بود و شرایط به‌دشواری امروز نبود، می‌توانستیم بگوییم چشم‌انداز خوبی برای فرش فرهی متصور است، تصریح می‌کند: برنامه داشتیم که پنج سال آینده ازنظر تولید و صادرات جزو ۱۰ برند اول دنیا باشیم، اما امروز نمی‌دانم بناست چه اتفاقی روی دهد. وی با ابراز نگرانی از مبهم بودن وضعیت آینده می‌گوید: در چنین شرایطی تولیدکنندگان نمی‌توانند چشم‌اندازی روشن برای آینده داشته باشند و متاسفانه همه‌چیز مبهم است.
