بررسی روند سودآوری «پتروشیمی‌شازند»
در حال حاضر این شرکت توانایی تولید بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن محصولات میانی و نهایی از انواع پلیمری و شیمیایی و جانبی را دارد.در همین راستا شرکت در سال مالی ۱۳۹۹ موفق به تولید ۱.۸۰۹هزار تن انواع محصول شد.
تولید و فروش
شرکت پتروشیمی‌شازند (شاراک) از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان خوراک مایع است که با ظرفیت مصرف روزانه ۳.۶۰۰ تن خوراک (نفتا) یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده محصولات الفینی کشور است.
حدود ۶۰درصد محصولات شرکت شامل چند محصول اصلی پلی اتیلن سنگین، سبک و سبک خطی، پلی پروپیلن و دواتیل هگزانول است.
محصولات پایه شرکت شامل اتیلن و پروپیلن است. اتیلن از هیدروکربن‌های اشباع شده مثل نفت، گاز و اتان به دست می‌آید اگرچه هر نوع هیدروکربن اشباع شده را می‌توان در یک فرآیند شکست با بخار به اتیلن تبدیل کرد، لیکن مواد اولیه عمده و رایج برای تولید اتیلن در جهان به نفتا، اتان، پروپان، بوتان و گازوئیل محدود می‌شود. هر چقدر هیدروکربن، سنگین‌تر باشد مقدار اتیلن تولیدی نسبت به خوراک مصرفی کاهش می‌یابد و در عوض محصولات جانبی مانند پروپیلن، بنزین، برش چهارکربنه و نفت کوره افزایش می‌یابد.
کاربرد اصلی محصولات شرکت در فیلم‌های بسته‌بندی، محصولات بهداشتی و طبی، تجهیزات فرآیندی و کالاها و قطعات سخت افزاری ویژه صنعت ساختمان و... است.
خوراک اصلی شرکت که حدود ۸۰درصد بهای‌تمام شده کالای فروش رفته شرکت را تشکیل می‌دهد نفتا است که از محصولات تولیدی پالایشگاه‌ها است و همبستگی بالایی با نرخ نفت دارد.
پیش‌بینی سود و زیان
نرخ نفتا با افزایش نرخ نفت روند صعودی به خود گرفته است حال آنکه نرخ محصولات شرکت (پلی اتیلن سنگین و سبک و سبک خطی و.. ) بعد از ریزش‌های اندکی که به دلیل همه‌گیری کرونا داشته است، هنوز نتوانسته است به سقف‌های قبلی بازگردد. بنابراین انتظار می‌رود اسپرد بین محصولات شرکت و نرخ نفتا کاهش یابد و در چند ماه آتی شاهد کاهش حاشیه سود شرکت باشیم، اما با ادامه روند صعودی نفت و همبستگی همراه با تاخیر محصولات پلیمری نسبت به نفت انتظار می‌رود محصولات پلیمری نیز روند روبه رشدی را آغاز کنند.
همچنین با افزایش واکسیناسیون در سطح جهان و کاهش محدودیت‌ها افزایش تقاضا برای محصولات شرکت نیز می‌تواند باعث افزایش نرخ محصولات شود که این امر موجب افزایش حاشیه سود شرکت شود.
نتیجه‌گیری
با توجه به اینکه خوراک اصلی شرکت پتروشیمی شازند نفتا است و همبستگی بالایی با نفت دارد. بنابراین با بالا رفتن نرخ نفت، نرخ خوراک شرکت افزایش پیدا می‌کند و در نهایت منجر به کاهش حاشیه سود عملیاتی آن می‌شود که این موضوع با توجه به چشم‌انداز مثبت افزایش نرخ نفت می‌تواند یکی از چالش‌های شرکت باشد. البته شرکت با نرخ‌هایی کمتر از نرخ جهانی نفتا را از پالایشگاه خریداری می‌کند.
در ضمن با افزایش اسپرد بین نرخ فروش محصولات شرکت و نرخ نفتا حاشیه سود ناخالص شرکت افزایش می‌یابد و همچنین با توجه به کاهش نرخ نفتا در سال ۹۹، حاشیه سود ناخالص شرکت به ۳۲ درصد افزایش یافته است. اما در ابتدای سال ۱۴۰۰ که نرخ نفتا به محدوده ۶۰۰ دلار و حتی بالاتر افزایش یافت انتظار می‌رفت شرکت با کاهش حاشیه سود مواجه شود، اما برخلاف تصورات، حاشیه سود ناخالص شرکت در سه ماه نخست سال‌جاری به نزدیک ۴۵ درصد رسید که ناشی از تخفیف نرخ نفتای خریداری شده نسبت به نرخ‌های جهانی آن بود.
به طور کلی با توجه به اینکه شرکت محصولات انحصاری زیادی از جمله اتیلن اکساید و دو اتیل هگزانول و... تولید می‌کند در صورت تامین مناسب خوراک، سهام مناسبی برای سرمایه‌گذاری است. اما در مسیر سرمایه‌گذاری باید به اسپرد بین نرخ نفتا (خوراک) و محصولات شرکت توجه داشت، البته محصولات اصلی شرکت (پلی اتیلن سنگین و سبک خطی و پلی‌پروپیلن و دو اتیل هگزانول) که تقریبا ۶۰درصد مبلغ فروش شرکت را تشکیل می‌دهند با فاصله مناسبی از نرخ نفتا نوسان می‌کنند. بنابراین تقریبا در بلند مدت ریسک کاهش اسپرد را پوشش می‌دهند. با توجه به نکات ذکر شده و همچنین مقایسه فروش ماهانه شرکت و ثبات قیمت‌ها در نرخ‌های اخیر می‌توان سودآوری مناسبی برای شرکت در سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی کرد.
با افزایش اسپرد محصولات شرکت نسبت به نرخ نفتا حاشیه سود شرکت افزایشی بوده است. بنابراین با توجه به چالش‌های گفته شده پیش‌بینی می‌شود روند سودآوری پتروشیمی شازند با نماد شاراک به صورت زیر باشد.
