نقش صنعتی سازی ساختمان در بهره وری بالا
اما امروزه صنعتی شدن فرآیند ساخت مسکن در ایران با توجه به کمبود شدید مسکن و افزایش تقاضا در کشور یک ضرورت محسوب می شود. برهمین اساس است که متولیان امر در افق ۱۴۰۴ (سند چشم انداز ۲۰ ساله) در کشور برای دستیابی به ۲۴ میلیون واحد مسکونی و افزایش عمر مفید ساختمان ها از ۳۰ سال به ۱۰۰ سال سهم صنعتی سازی ساختمان را از ۳ درصد به ۳۰ درصد افزایش داده اند. از سال های قبل از انقلاب تاکنون توجه خاصی به بخش صنعت شده و در برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نیز بر اهمیت بخش صنعت تاکید شده است، ولی به بخش تولید مسکن که میزان سرمایه گذاری در آن بیش از بخش صنعت است، توجه کافی نشده است. هر چند در دو دهه گذشته اقداماتی در این زمینه صورت گرفته، اما به جرات می توان گفت تنها راه تحول در ساخت و ساز کشور رویکرد درست به صنعتی سازی و نیمه صنعتی سازی ساختمان و استفاده بجا و مناسب از فناوری های نوین ساختمان با استاندارد های جهانی و کیفیت مناسب است.
استحکام بیشتر، افزایش عمر مصالح، جلوگیری از اتلاف انرژی در فرآیند تولید، مدیریت صحیح انرژی در ساختمان، سبک تر شدن سازه نهایی، جلوگیری از آسیب به محیط زیست، امکان کنترل کیفی محصولی که در کارخانه (کارگاه) تولید می شود، کاهش زمان ساخت، امکان تولید در ابعاد مشخص قطعات ساختمان و کاهش هزینه های ساخت از مزایای صنعتی سازی به شمار می آید. به طور حتم در مسیر صنعتی سازی ساختمان موانع و مشکلاتی وجود دارد که از آن جمله می توان به ضعف مراکز فنی حرفه ای برای آموزش فنی به کارگران و استادکاران، نداشتن آیین نامه کامل و جامع برای اجرا، عدم بازدید دوره ای متخصصان و شرکت های خارجی از پروژه ها برای تبادل تجربه، دانش و آگاهی ناکافی و نیز کم تجربگی مجریان اجرای پروژه، فقدان نقشه معماری استاندارد و انعطاف پذیر، بومی نشدن سیستم های ساخت و ساز صنعتی در کشور، نبود یا کمبود زیر ساخت ها و کارخانه های تولیدکننده مصالح اولیه مطابق با استاندارد تعریف شده اشاره کرد. اما با توجه به مزایای زیادی که در بحث صنعتی سازی ساختمان وجود دارد این ارزش نیز مطرح می شود که برای رفع موانع و مشکلات با یک عزم ملی می توان تلاش کرد. تجربه نشان داده است تا دولت در این امر مداخله نکند، نمی توان به اهداف صنعتی سازی دست پیدا کرد. پس نخستین اقدام در راستای صنعتی سازی عزم راسخ دولت برای تغییر در شیوه ساخت و ساز است.
با توجه به جدید بودن سازه های صنعتی و اطلاعات کم مردم از مسکن استاندارد، رسانه ها، صدا و سیما و ارگان های ذی ربط باید با فرهنگ سازی، به معرفی سازه های نوین بپردازند تا مردم به عنوان مصرف کننده نهایی مزایای استفاده از سازه های صنعتی را درک و آن را از سازنده ها مطالبه کنند، زیرا به خودی خود جامعه عادت به کهنه گرایی دارد و تغییر این دیدگاه نیاز به زمان و تبلیغات دارد. برای رسیدن به کیفیت مطلوب در تولید ساختمان به شیوه صنعتی، تدوین آیین نامه ها و مقررات ملی ساختمان در راستای تولید استاندارد امری ضروری به شمار می آید. لذا باید با تهیه استانداردها و اجرای آزمایش روی آنها از نواقص و مشکلات آنها مطلع شد و با انجام بازرسی های مداوم از کارخانه های تولیدی، از استاندارد بودن قطعات تولیدی اطمینان به عمل آورد. در همین راستا دولت می تواند با اتخاذ سیاست هایی شرکت های ساختمانی را برای ساخت و ساز به شیوه صنعتی تشویق کند. به عنوان مثال با کاهش مالیات یا دادن وام های بلند مدت و کم بهره زمینه را برای تولید کارخانه های صنعتی سازی در کشور فراهم آورد. همچنین دولت می تواند با به کار گیری متخصصان، سازه های صنعتی یا ماشین آلات ساخت را قبل از ورود به کشور مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و امکان اجرای آنها در کشور و چگونگی بومی سازی آنها را با توجه به زیرساخت های موجود، آیین نامه ها، شرایط اقلیمی و ... مورد بررسی قرار دهد تا بتوان به صورت بهینه با توجه به شرایط کشور از آنها بهره برد. اما مهم ترین فاکتور در اجرای باکیفیت یک پروژه ساختمانی، استفاده از نیروهای کار آزموده است.