درج قیمت تولیدکننده؛ محل اشکالهای متعدد
مهدی معصومی، قیمتگذاری دستوری را یک آسیب برای اقتصاد کشور دانست و تصریح کرد: وقتی به صورت اجباری و دستوری قیمت را روی کالا درج میکنید، تولیدکننده ناچار میشود برای دست یافتن به صرفه اقتصادی کیفیت تولید را پایین بیاورد. لازمه کیفیت بالا در تولید، عدم قیمتگذاری دستوری است و این تصمیم باید با مصرفکننده باشد که کالاهایی را که فکر میکند کیفیت بالاتری دارد با قیمت بهتری خریداری کند.
این عضو هیات مدیره فدراسیون طیور ادامه داد: اشکال دیگری که به این طرح وارد است اینجاست که به عنوان مثال در صنایع مرتبط با تولید پروتئین، از جمله صنایع لبنی، مرغداریها و دامپروریها، فاصله بین قیمت درب کارخانه و قیمت مصرفکننده اعداد و ارقام متفاوتی است. هزینه پخش بعضی از کالاها، ۱۶درصد کل هزینه تمامشده، برخی دیگر ۳درصد و برخی کالاهای دیگر ۱۲درصد است. سوال دیگر اینجاست که آیا در مغازهها، فروشندگان باید کالاهای متفاوت را با سود متفاوت عرضه کنند؟ چرا که برخی کالاها مانند شیر یا تخممرغ فروش روزانه دارند و برخی کالاها ممکن است تا زمان فروش چند ماه در سوپرمارکت بمانند که طبیعتا در این شرایط هزینه مارجین مغازه متفاوت است. وی ادامه داد: از سوی دیگر، یک سوپر مارکت در منطقه دورافتاده یا ارزانقیمت ممکن است بتواند محصول خود را حتی با ۳ درصد سود بفروشد و برایش اقتصادی باشد، ولی مغازهای در منطقه گرانقیمت با اجاره مغازههای بسیار بالا، با سود فروش زیر ۱۵درصد به هیچ عنوان نمیتواند کار کند و برای او توجیه اقتصادی ندارد.
غنیسازی شیر با استفاده از کلسیم پوسته تخم مرغ
این عضو هیاتمدیره فدراسیون طیور ایران در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان تولیدکننده را مجاب به ثبت قیمت واقعی تولید و بدون تبانی با فروشگاه کرد گفت: «اگر این قیمتگذاری واقعبینانه انجام شود احتمالا مشکلی وجود نخواهد داشت. ولی مشکل اساسی اینجاست که دولتیها واقعبینانه به مسائل نگاه نمیکنند. دولتیها دستور میدهند که مثلا باید هزینه پخش شما ۵ درصد باشد در حالی که واقعا این هزینه پخش ۱۲ درصد است.»
وی در ادامه با اشاره به طرحهای چالشساز دیگر انجام شده در دولتهای قبلی گفت: در ایران به این صورت است که هر وزیر یا معاون وزیر، یا هر کسی که سمتی دریافت میکند، مدتی با سرمایههای ملی تمرین مدیریت کرده و معیشت مردم را زمین آزمون و خطای خود قرار میدهد و پس از مدتی متوجه میشوند که این برنامه عملی و شدنی نبوده است. در حالی که اگر واقعا عزم انجام کار مفیدی وجود داشته باشد، باید روی اقتصاد کشورهای پیشرفته دنیا مطالعه و بررسی شود. باید دید که این کشورها چگونه توانستند قیمتها و کیفیت محصولات را کنترل کنند. درستتر این است که از این تجربهها در دنیا درس بگیریم و در کشور خود اجرایی کنیم.
در حال حاضر هیچ یک از طرحها و سیاستهایی که در ایران اجرایی میشوند، در هیچ کدام از کشورهای دنیا انجام نشده و ما خودمان دست به طراحی و آزمون و خطا میزنیم. دولت قبلی آزمون و خطاهای خود را داشت و دولت جدید هم آزمون و خطاهای خود را خواهد داشت و تنها کاری که از دست ما بر میآید این است که برای اصلاح ساختار اقتصادی کشور ابراز امیدواری کنیم.