مدیرعامل پارس تابلو صنعت در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام کرد
شوک به تولیدکنندگان تجهیزات صنعت برق
دولت و سازمان برنامه و بودجه در شاخصهاي ابلاغي تجديدنظر كنند
از همین‌رو مدیرعامل شرکت پارس تابلوصنعت در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» ضمن تاکید بر تاثیر چشمگیر تحریم‌ها بر روند فعالیت شرکت‌های سازنده تجهیزات صنعت برق، خاطرنشان می‌کند: تبعات افزایش نرخ ارز در بسیاری از واحدهای تولیدی غیرقابل جبران بوده و این عوامل در کنار هم تامین منابع مالی و تهیه مواد اولیه را برای آنها دشوار کرده است. محمد‌حسین جنتی در ادامه می‌گوید: با توجه به تلاطمات ارزی، دولت برای حمایت از شرکت‌های سازنده و پیمانکار و همچنین جبران بخشی از ضرر و زیان ناشی از نوسانات قیمت ارز، شاخصهای تعدیل را هر ساله، به صورت فصلی و سه ماهه در بخش‌های مختلف اعلام می‌کند، اما با کمال تعجب، شاخصهای ابلاغی کاهشی اعلام شده که این امر، یک شوک بزرگ برای تابلوسازان صنعت برق بوده و ابلاغ چنین شاخص‌هایی کاملا مخالف سیاست‌های کلان تعیین‌شده است. این کارشناس صنعت برق معتقد است: با این شاخصهای کاهشی امکان جبران خسارات ناشی از نوسانات قیمت‌ها در قراردادهای صنعت برق از بین رفته و حتی عمده این زیان‌ها به شرکت‌های سازنده و پیمانکار تحمیل خواهد شد.
سازندگان در محاصره ارز و تحریم
مدیرعامل شرکت پارس تابلو صنعت ضمن اشاره به هزینه‌های ناشی از نوسانات نرخ ارز و تحریم‌های گسترده بین‌المللی، بیان می‌کند: در شرایط فعلی و با وجود فشارهای حاکم بر فضای کسب‌و‌کار بخش خصوصی صنعت برق، تهیه مواد اولیه و تامین منابع مالی مورد نیاز برای ایجاد نظم در گردش مالی شرکت‌ها، دغدغه اصلی بنگاه‌های اقتصادی صنعت برق است. وی در ادامه ساختار قراردادهای سازندگان تجهیزات با کارفرمایان دولتی را با حداکثر ۲۵درصد پیش‌پرداخت یادآوری می‌کند و می‌گوید: این در حالی است که به صورت معمول برای تجهیزاتی مانند تابلو، ۷۵ تا ۸۰ درصد قیمت برای تامین مواد اولیه و تجهیزات مربوطه صرف می‌شود. بنابراین یک سازنده ناگزیر است علاوه بر پیش‌پرداخت، ۵۰ درصد مبلغ قرارداد را از مسیر تسهیلات بانکی تامین کرده و در حقیقت فاینانسور پروژه باشد تا بتواند مواد اولیه مورد نیاز را تهیه و کار ساخت را آغاز کند و تعهدات خود را در زمان مقرر انجام دهد.
این فعال اقتصادی نظام قراردادی حاکم بر صنعت برق و هزینه‌های ناشی از آن برای بخش خصوصی را عاملی برای از بین رفتن انگیزه سازندگان برای کار با کارفرمایان دولتی برمی‌شمرد و تصریح می‌کند: در شرایط کنونی عمده سازندگان ترجیح می‌دهند با شرکت‌های بخش خصوصی قرارداد ببندند، چرا که از این مسیر با پیش‌پرداخت ۷۰ درصدی، امکان تامین مواد و تجهیزات اولیه را برای آنها فراهم کرده و تامین مالی پروژه را نیز تسهیل می‌کند. جنتی مساله نوسانات نرخ ارز را یکی دیگر از مخاطرات جدی کسب‌و‌کارهای صنعت برق می‌داند و می‌افزاید: از آنجا که کنترل این نوسانات توسط فعالان اقتصادی غیرممکن است، ضروری است قراردادهای خرید و تامین تجهیزات بر اساس فرمول‌های ارزبری، به صورت ارزی منعقد شوند. تنها در این صورت است که به کاهش مشکلات ناشی از نوسانات شدید نرخ ارز که در طول سال‌های اخیر بارها شرکت‌های فعال صنعت برق را دچار خسارات جبران‌ناپذیر کرده است، امیدوار می‌شویم.
توقف پشت سد قراردادهای ریالی
جنتی در بخش دیگری از صحبت‌های خود از انعقاد ریالی قراردادهای فی‌مابین شرکت‌های سازنده با کارفرمایان دولتی خبر می‌دهد و خاطرنشان می‌کند: البته بخشی از این قراردادها مشمول فرمول تعدیل قیمت ارز و فلزات است که می‌تواند تا اندازه‌ای به سازندگان کمک کند. اما مشکل اینجا است که این تعدیل‌ها معمولا با تاخیر قابل توجهی به شرکت‌ها پرداخت می‌شود و همین مساله میزان اثربخشی آنها را به‌شدت کاهش می‌دهد. این کارشناس صنعت برق شاخصهای تعدیل سه‌ماهه سوم و چهارم سال ۱۴۰۰ را که به تازگی منتشر شده‌اند، شوک بسیار بزرگی برای سازندگان و پیمانکاران صنعت برق برمی‌شمرد و بیان می‌کند: شاخصهای تعیین شده به حدی با واقعیت فاصله دارند که به نظر می‌رسد امکان جبران هزینه‌های تحمیل‌شده به شرکت‌ها را به هیچ عنوان فراهم نمی‌کنند. در حقیقت تمام آنچه سازندگان و پیمانکاران درباره مبالغ تعدیل و جبران ضرر و زیان خود برنامه‌‌ریزی کرده بودند، با وجود شاخصهای منتشر شده عملا بر باد رفت.
مدیرعامل شرکت پارس تابلو صنعت در ادامه تاکید می‌کند: همه این مسائل به خوبی نشان می‌دهد که هر چه درصد مشارکت بنگاه‌های اقتصادی بخش خصوصی در پروژه‌های دولتی بیشتر باشد، قاعدتا آسیب بیشتری متحمل می‌شویم. به همین دلیل شرکت پارس تابلو صنعت یکی از اصلی‌ترین رویکردهای خود را حضور کمرنگ‌تر در پروژه‌های دولتی و کار با کارفرمایان بخش خصوصی در نظر گرفته تا حتی‌الامکان از محل تاخیر دولت در تادیه مطالبات و سایر مفاد قراردادهای یکسویه دولتی، آسیب کمتری ببیند. وی ادامه داد: ضمن اینکه پارس تابلوصنعت نیز مانند همه فعالان بخش خصوصی برای تامین نقدینگی مورد نیاز به ویژه در مواردی که درصد کمتری از مبلغ قرارداد را به عنوان پیش‌پرداخت اخذ می‌کند با مشکلات عدیده‌ای در حوزه سیستم بانکی کشور مواجه است. همچنین به دلیل تحریم‌ها واردات مواد و تجهیزات با‌کیفیت از شرکت‌های مطرح اروپایی یا بسیار دشوار است یا با قیمت‌هایی که پیش‌بینی شده اساسا امکان‌پذیر نیست.
شوک شاخصهای تعدیل
جنتی با بیان اینکه قراردادهای دولتی بر اساس الزامات و قوانین حاکم بر این بخش تدوین و اجرایی می‌شوند، تصریح می‌کند: بر اساس همین قوانین، قراردادهای دولتی به صورت ریالی منعقد می‌شوند. در همین راستا و با توجه به تلاطمات ارزی، دولت برای حمایت از شرکت‌های سازنده و پیمانکار و همچنین جبران بخشی از ضرر و زیان ناشی از نوسانات قیمت ارز، شاخصهای تعدیل را هر سال، به صورت فصلی و سه ماهه در بخش‌های مختلف اعلام می‌کند. نکته اینجاست که این شاخصهای تعدیل زمانی ابلاغ می‌شوند که شرکت‌ها برآورد قیمت کرده، در مناقصه حضور یافته و قرارداد خود را امضا کرده‌اند.
وی در ادامه می‌افزاید: از آنجا که شرکت سازنده از زمان عقد قرارداد تا تحویل تجهیز، معمولا با نوسان قیمت عمدتا صعودی و افزایشی مواجه می‌شوند، اعلام شاخصهای تعدیل در زمان تحویل کالا باید بتواند به‌‌نوعی همه این ضرر و زیان را برای تولیدکننده قابل‌‌جبران کند. در واقع تا سال‌ها، یکی از دلایلی که پیمانکاران و سازندگان در پروژه‌های دولتی مشارکت می‌کردند، اطمینان به اثربخشی همین شاخصها بود. مدیرعامل شرکت پارس تابلوصنعت ضمن اشاره به ابلاغ شاخصهای تعدیل سه‌ماهه سوم و چهارم سال گذشته در تیرماه 1401، خاطرنشان می‌کند: درحالی که همه سازندگان و پیمانکاران منتظر بودند این شاخصها متناسب با تورم و سایر فاکتورهای اقتصادی افزایشی باشد و به جبران بخشی از ضرر و زیان تحمیل‌شده به آنها کمک کند، با کمال تعجب، شاخصهای ابلاغی کاهشی اعلام شد.
به گفته این کارشناس صنعت برق شاخصهای تعدیل اعلام شده کاهشی بوده در صورتی که ظرف ماه‌های گذشته با استمرار روند افزایش نرخ ارز و تورم، قیمت آهن، مس و سایر نهاده‌های تولید نیز افزایش پیدا کرده است. جنتی این شاخصها را یک شوک بزرگ برای شرکت‌های تابلوساز صنعت برق می‌داند و می‌گوید: با وجود سیاست‌های کلان دولت برای حمایت از تولید داخل، به نظر می‌رسد ابلاغ چنین شاخص‌هایی کاملا مخالف سیاست‌های کلان تعیین‌شده است. چرا که عملا امکان جبران خسارات ناشی از نوسانات قیمت‌ها در قراردادهای صنعت برق از بین رفته و عمده این زیان‌ها به شرکت‌های سازنده و پیمانکار تحمیل شده است. به هر حال با اتکا به این شاخصها به هیچ عنوان نمی‌توان از ساخت داخل و تولیدکنندگان حمایت کرد، از این رو امیدواریم دولت و سازمان برنامه و بودجه در شاخصهای ابلاغی تجدیدنظر کنند.
پارادوکس کمبود نیروی انسانی متخصص و نرخ بالای بیکاری
جنتی در بخش دیگری از صحبت‌های خود دشواری‌های گسترده در تامین مواد اولیه را یکی دیگر از مشکلات تولیدکنندگان صنعت برق برمی‌شمرد و تصریح می‌کند: در صنعت تابلوسازی، ورق آهن و مس اصلی‌ترین مواد اولیه مورد نیاز محسوب می‌شوند. از این رو با وجود اینکه این مواد اولیه توسط شرکت‌های بزرگ ایرانی ساخت و تامین می‌شوند، شرکت‌های تابلوساز همچنان امکان استفاده از اعتبار اسنادی ریالی برای خرید این مواد اولیه را ندارند. در حالی که اگر گشایش اعتبار اسنادی حداقل برای خرید از کارخانه‌های داخلی، امکان‌پذیر شود، بخش قابل توجهی از مشکلات سازندگان تجهیزات حل خواهد شد.مدیرعامل پارس تابلوصنعت فقدان کارشناسان و کمبود نیروی انسانی متخصص را هم از دیگر مشکلات فعالان این حوزه می‌داند و در این خصوص توضیح می‌دهد: این مشکل به دلیل مهاجرت فزاینده نیروهای متخصص در عمده شرکت‌های فعال صنعت برق قابل لمس و مشاهده است. با وجود نرخ بالای بیکاری اما شرکت‌ها معمولا برای جذب نیروهای متخصص در دفتر مرکزی و کارخانه با مشکل مواجه می‌شوند، در حالی که نیروی انسانی سرمایه اصلی شرکت‌ها هستند، چرا که در مجموعه پارس تابلو با تلاش همین نیروی انسانی این شرکت برای نخستین بار به عنوان تولیدکننده نمونه استانی انتخاب شد.
راهکارهای عبور سازندگان تجهیزات برق از بحران
عضو کمیته تخصصی سازندگان تابلوهای برق سندیکای صنعت برق ایران عملیاتی شدن برنامه‌ها و قوانینی که در راستای حمایت از ساخت داخل تدوین شده را یکی از مهم‌ترین راهکارهای پیش‌رو برای بهبود شرایط برمی‌شمرد و خاطرنشان می‌کند: امیدواریم دولت بازنگری شاخصهای ابلاغی برای جلوگیری از ایجاد زیان انباشته برای سازندگان و پیمانکاران را در دستورکار خود قرار دهد، چرا که این اقدام می‌تواند حداقل از آسیب‌های جدی بعدی جلوگیری کند.
وی در ادامه از لزوم افزایش پیش‌پرداخت‌ها در قراردادهای دولتی به عنوان یک راهکار عملیاتی یاد می‌کند و می‌افزاید: درصد اندک پیش‌پرداخت‌ها علاوه بر اینکه گردش مالی شرکت‌ها را در تامین منابع مالی لازم جهت انجام تعهدات قراردادی دچار مشکل می‌کند، به دلیل اتکای اجباری آنها به تسهیلات بانکی، عملا به تضعیف آنها نیز منجر می‌شود. از این‌رو ضروری است دولت با زمینه‌سازی قانونی برای افزایش پیش‌پرداخت قراردادها، گامی اصولی در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی بردارد. جنتی بر ارزبر بودن تجهیزات صنعت برق تاکید می‌کند و می‌گوید: وزارت نیرو و دولت یا باید درباره فرمول‌ها و نحوه پرداخت تعدیل تجدید نظر کنند؛ به شکلی که تعدیل‌ها کارکردهای لازم برای جبران خسارات ناشی از افزایش نرخ ارز را داشته باشد یا زمینه را برای انعقاد قراردادهای ارزی مطابق با فرمول‌های ارزبری تجهیزات و خدمات صنعت برق فراهم کنند. چرا که تنها در این صورت فعالان صنعت برق می‌توانند از آسیب‌های ناشی از نوسانات و جهش‌های ارزی مصون بمانند.
مدیرعامل پارس تابلوصنعت خاطرنشان کرد: مشارکت سیستم بانکی در ارائه تسهیلات و ضمانت‌نامه‌ها به شرکت‌های سازنده و پیمانکار که از دی ماه سال گذشته به دلایل نامعلوم متوقف شده است، هم یکی دیگر از راهکارهایی است که زمینه را برای بهبود فضای کسب‌و‌کار صنعت برق فراهم می‌کند و امید است که دولت و سیستم بانکی در این خصوص اقدام موثری را صورت دهند.
پارس تابلوصنعت روی ریل توسعه
جنتی با بیان اینکه سیاست‌های استراتژیکی برای توسعه شرکت پارس تابلوصنعت تدوین شده، عنوان می‌کند: تمرکز بر افزایش فروش و توسعه خدمات پس از فروش مهم‌ترین استراتژی شرکت برای توسعه فعالیت‌های این شرکت است. به علاوه تنوع‌بخشی به محصولات و ساخت تجهیزات جدید هم یکی دیگر از برنامه‌هایی است که به صورت جدی در پارس تابلوصنعت دنبال می‌شود. وی به رشد فروش شرکت تحت مدیریت خود نسبت به دوره مشابه در سال 1400 اشاره می‌کند و می‌افزاید: از آنجاکه به واسطه همکاران و متخصصان شرکت توانسته‌ایم پروژه‌های اخیر را در موعد مقرر قراردادی به کارفرما تحویل دهیم، علاوه بر کسب رضایت‌‌نامه‌هایی از کارفرماها و مشتریان شرکت، تلاش می‌کنیم استراتژی نفوذ در بازار را به شکل جدی دنبال کنیم.
مدیرعامل شرکت پارس تابلو صنعت از فعالیت گسترده روی تولید محصولات جدید در این شرکت خبر می‌دهد و بیان می‌کند: در صورت نتیجه‌بخش بودن اقدامات و تلاش‌های صورت گرفته، شرکت می‌تواند تا پایان سال به جرگه مجموعه‌های دانش‌بنیان بپیوندد و از این مسیر علاوه بر تامین بخشی از نیازهای صنعت برق کشور، توسعه‌بخشی به فعالیت‌ها و تنوع‌بخشی به محصولات تولیدی، از مزایای پیش‌بینی شده برای شرکت‌های دانش‌بنیان نیز بهره گرفته و توسعه خود را در مسیر هموارتری دنبال کند.
