رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک نسبت به تداوم رکود بازار هشدار داد
ایست تورم به تقاضای پوشاک
پوشاک یکی از زیرمجموعه‌های این صنعت است که خود به تنهایی یکی از حوزه‌های مهم و تاثیر‌گذار در دنیا محسوب می‌شود. در ایران نیز پوشاک بازار گسترده‌ای دارد و تولیدکنندگان داخلی سهم زیادی ایفا می‌کنند. اما در همین حال کشور همسایه ما یعنی ترکیه به دلایلی که در ادامه می‌خوانید، از سال‌ها پیش جایگاه تولید پوشاک خود در منطقه را گسترش داده و بازارهای صادراتی ایران را تصاحب کرده است. ابوالقاسم شیرازی در خصوص نقش پوشاک در اقتصاد کشور و همچنین موانع موجود در سر راه تولیدکنندگان ایرانی با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت‌وگو کرده است. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران ابتدا در مورد وضعیت کلی این اتحادیه گفت: «۱۸هزار نفر عضو دارای پروانه کسب در سطح شهر تهران داریم و در مجموع در استان تهران بالای ۳۵هزار تولیدکننده و فروشنده پوشاک وجود دارد. این درحالی است که طبق آمار فقط بالای ۵۰هزار تولیدکننده پوشاک فعال بنگاه‌های کوچک و متوسط در سطح کشور داریم. این نشان‌دهنده حجم بزرگ این صنف زیرمجموعه صنعت نساجی کشور است که اشتغال بزرگی را فراهم کرده است.» وی با تاکید بر این موضوع که بازار پوشاک به این دلیل که تابع فصول و همچنین وضعیت مد است شرایط متفاوتی دارد ادامه داد: «در زمان شیوع ویروس کرونا بیشترین آسیب را صنعت نساجی و پوشاک متحمل شد. به این دلیل که کالا بعد از تولید باید به فروش برسد اما تعطیلی‌های مکرر و طولانی که به دلیل شیوع ویروس پیش آمده بود، باعث آسیب و ضرر و زیان بالا برای صنعت نساجی کشور شد.
در کنار تعطیلی‌های کرونا پدیده فروش پوشاک توسط دستفروش‌ها و بساط گستری هم که از گذشته وجود داشت در این زمان بیشتر شد و موجب افزایش آسیب به فروشندگان شد. باید در نظر داشت موضوع فروش از طریق دستفروش‌ها حتی فروش اینترنتی، تا حدی به تولیدکننده کمک می‌کند اما همان طور که اشاره شد موجب اختلال در کار برخی فروشندگان می‌شود.
این فعال حوزه پوشاک با ذکر این موضوع که بازار پوشاک باید از آبان تا دی ماه هر سال رونق بیشتری داشته باشد ادامه داد: «حالا مدت‌ها پس از خاتمه شیوع کرونا و تعطیلی‌های متعدد، بازار پوشاک و البته صنعت نساجی با دو مشکل بزرگ دیگری به نام رکود بازار و تورم مواجه است که تولیدکننده، فروشنده و مصرف‌کننده را درگیر خود کرده است. به همین دلیل تقاضا برای خرید محصولات نساجی و به‌خصوص پوشاک خصوصا در ۲ سال اخیر بسیار کم شده و موجب تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی شده است. بنابراین برای بهتر شدن این صنعت و بازار پوشاک، دولت باید فکری به حال کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده داشته باشد.»
وی گفت: «در روزهای اخیر اکثر فروشندگان پوشاک اقدام به فروش فوق‌العاده کردند این نشان‌دهنده کاهش فروش است و اگر با این روش هم محصولات آنها فروخته نشود در روزهای پایان سال پدیده بساط گستری افزایش چشمگیری خواهد داشت.»
دلایل رکود بازار
رکود موجود در برخی بازارها و به‌خصوص پوشاک موضوعی است که باعث آسیب به تولید شده است. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران در خصوص عوامل رکود بازار پوشاک گفت: «در سال‌های اخیر شاهد واردات بی‌رویه پوشاک به کشور بودیم که بخش زیاد آن از بنگلادش وارد کشور شد. یکی از دلایل این اتفاق این بود که کشورهای اروپایی پیش‌تر به بنگلادش سفارش کار داده بودند اما در ادامه و به دلیل ایجاد رکود در بازار پوشاک خود از تحویل سفارش خود امتناع کردند و در نتیجه این سفارش‌ها با قیمت‌های نازل‌تری وارد بازار کشورهای دیگر از جمله ایران شد. این اتفاق خود یکی از عوامل رکود بازار و صنعت نساجی و پوشاک ایران شد چرا که فروشندگان به دلیل سود بالاتر اقدام به فروش محصولات وارداتی کردند و تولیدکنندگان داخلی با حجم بیشتری از مشکلات مواجه شدند.»
شیرازی با تشریح مشکلات موجود در تهیه مواد اولیه، به یکی دیگر از عوامل رکود در بازار پرداخت و گفت: «یکی دیگر از عوامل رکود افزایش قیمت کالاست که مانع خرید مصرف‌کننده می‌شود. در این مورد فروشنده و تولیدکننده مقصر نیستند چرا که تهیه مواد اولیه در کشور در حالی که درگیر تحریم هستیم سخت شده و به دلیل افزایش قیمت همین مواد اولیه، به ناچار قیمت نهایی محصول هم افزایش خواهد داشت. بنابراین در این بخش هم دولت باید شرایطی را برای تولیدکننده در نظر بگیرد تا بازارها از رکودی که در آن قرار دارند خارج شوند. بخشی از مواد اولیه ما شامل نخ و پارچه از داخل تامین می‌شود اما بخش دیگر وارداتی است. در مورد بخش داخلی آن باید سازوکاری وجود داشته باشد که تولیدکننده با قیمت‌های شفاف از کارخانه‌های نساجی ما مواد اولیه خود را خریداری کند. وقتی این کار با واسطه انجام شود قیمت تمام شده کالا نیز به شکل غیراستاندارد افزایش پیدا می‌کند.»
مالیات و قاچاق
شیرازی در بخش بعدی به دو موضوع مالیات و قاچاق در این صنعت اشاره کرد و گفت: «همه معتقد هستیم که برای اداره کشور باید مالیات پرداخت شود اما مسوولان امورمالیاتی باید به این موضوع توجه داشته باشند که دریافت مالیات از تولیدکنندگان متناسب با درآمدهای آنها باشد. تولیدکنندگان مانند درختی هستند که باید از آنها مراقبت به عمل آورد تا میوه دهند. اما اگر مراقبت از آنها کاهش داشته یا فشار مضاعفی به آنها وارد شود، میزان محصول نهایی تولیدی آنها آسیب خواهد دید. توقع این است که سازمان امور مالیاتی یک بسته حمایتی برای تولیدکنندگان در نظر بگیرد و برخی معافیت‌ها یا کاهش دریافت را برای آنها اعمال کند.»
این فعال حوزه پوشاک ادامه داد: «ستاد مبارزه با کالای قاچاق عملکرد خوبی داشته اما اینکه بگوییم به طور کلی ورود کالای غیرمجاز محو شده هنوز به این مرحله نرسیده است. آنچه مهم است اینکه باید دستگاه‌های دیگر نیز برای مبارزه با ورود کالای قاچاق به کشور در کنار این ستاد فعالیت داشته باشند. اگر حمایت مناسب از تولیدکنندگان وجود داشته باشد تا قیمت نهایی کالا برای مصرف‌کننده پایین‌تر وجود داشته باشد، به صورت طبیعی ورود کالای قاچاق ریشه کن خواهد شد. بنابراین کلید نابودی قاچاق در کشور ایجاد بسته‌های حمایتی موثر از تولیدکننده خواهد بود تا قیمت نهایی قابل رقابت باشد. این درحالی است که در یک مورد باید تاکید کرد که تسهیلات بانکی در ماه‌های اخیر بسیار محدود شده و همین میزان کم نیز با مشکلات فراوان به دست تولیدکننده می‌رسد. البته نرخ سود بازپرداخت این تسهیلات نیز باید متناسب با توان تولیدکنندگان باشد تا بتوان برای مناسب‌سازی تولید از آنها استفاده کرد.»
مقایسه جایگاه ترکیه با ایران
ترکیه یکی از کشورهایی است که در حوزه پوشاک قدرتمند عمل کرده و صادرات زیادی به کشورهای منطقه و اروپا دارد. این کشور توانسته با استفاده از پتانسیل خود جایگاه ایران در منطقه را تصاحب کند.
ابوالقاسم شیرازی در پاسخ به این سوال که چرا جایگاه صنعت پوشاک در کشور ترکیه از ایران جلوتر است گفت: «ابتدا باید توجه داشت که ما سابقه بسیار بیشتری در صنعت نساجی و پوشاک نسبت به ترکیه داریم اما در ایران تابع قوانین خودمان هستیم. بنابراین بخشی از این اتفاق به همین قوانین بر می‌گردد. به عنوان مثال ما کارگروه مد و لباس داریم که روی تولیدات نظارت دارد اما در کشور ترکیه به لحاظ قوانین آن کشور، تولیدکنندگان شرایط کار متفاوتی دارند. قوانین اجتماعی در ترکیه با ایران متفاوت است و آنها می‌توانند انواع پوشاک را تولید کنند اما در ایران برای تولید برخی مدل‌ها محدودیت‌هایی وجود دارد که قانون آنها را ایجاد کرده و ما هم به قانون احترام می‌گذاریم. پس این یکی از دلایل برتری آنها در این حوزه است.»
وی در همین خصوص گفت: «موضوع بعدی که بسیار مهم‌تر است وضعیت دسترسی دو کشور به مواد اولیه خواهد بود. مشکلاتی که تولیدکنندگان ایرانی در مورد تهیه مواد اولیه دارند همتایان ترکیه‌ای ندارند و دسترسی آنها بسیار آسان است. مورد بعدی اینکه با توجه به افزایش قیمت ارز در کشور، تولیدکنندگان ایران نسبت به ترکیه در تنگنا بوده و محدودیت ما از این لحاظ در کیفی‌سازی تولیدات و در نتیجه تصاحب بازارهای صادراتی بسیار موثر است. پس تفاوت ما با ترکیه این است که قیمت نهایی تولید برای ما گران تمام می‌شود اما برای آنها بسیار متعادل است.»
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران در پایان گفت: «موضوع بعدی این است که دولت ترکیه به شکل‌های مختلف مثل معافیت‌های مالیاتی، کاهش هزینه‌های گمرکی، ایجاد تسهیلات بسیار ارزان‌قیمت، کمک برای حضور تولیدکنندگان در نمایشگاه‌های بین‌المللی و... به کمک تولیدکنندگان خود می‌آید اما تولیدکنندگان ایرانی از این مزایا کمترین بهره را می‌برند. نکته بعدی اینکه در ترکیه حجم ورود توریست به این کشور بسیار بالا بوده و خرید پوشاک توسط گردشگران کمک بزرگی به این صنعت کرده است.»
