خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» در استان اصفهان گزارش می‌دهد
پیشرفت صفر شهرک رمزارز
در انتظار تامین برق
اردیبهشت سال ۱۴۰۰ کلنگزنی شهرک رمزارز اصفهان انجام گرفت و در همان سال از پیشرفت ۶۰ درصدی این مزرعه رمزارزی اصفهان خبر رسید. به‌‌‌طوری که سرمایه‌گذار خصوصی این مجموعه گفته بود فازهای اول و دوم این طرح صنعتی، با زیربنای ۳هزار مترمربع و کارخانه تولید دستگاه‌‌‌ها و تجهیزات استخراج‌‌‌کننده ارز دیجیتال (ماینر) به مساحت ۴هزار مترمربع آذرماه همان سال به بهره‌‌‌برداری میرسد. بخش استخراج ارز دیجیتال به وسعت ۱۰هزار مترمربع سوله، عملیات اجرایی احداث بناهای اداری، ساخت آزمایشگاه و کارگاه‌‌‌های فنی دانشگاه علمی کاربردی در حوزه بلاک‌چین و ارز دیجیتال و آغاز طرح راه‌‌‌اندازی نیروگاه خورشیدی دیگر طرح‌‌‌های فاز دوم محسوب می‌شود که قرار بود تا شهریور ۱۴۰۱ به بهره‌‌‌برداری رسد.
همچنین راه‌‌‌اندازی مجموعه‌‌‌های دیگر استخراج رمزارز به مساحت ۱۰هزار مترمربع، احداث سالن همایش، فعال‌‌‌سازی پارک بلاک‌چین و استقرار شرکت‌های مرتبط با این صنعت و ساخت و توسعه آزمایشگاه علمی و فنی (لابراتوار) پارک بلاک‌چین برای این بخش در نظر گرفته شده است و بهره‌‌‌برداری آن آذر ۱۴۰۲ در نظر گرفته شده بود.
و حالا در شرایطی که در زمستان سال ۱۴۰۲ قرار داریم ظاهرا تاسیس این شهرک بلاتکلیف است و مسوولان هم چندان پاسخ شفافی ارائه نداده‌‌‌اند.
سواری، مدیرعامل شرکت شهرک‌‌‌های صنعتی اصفهان در ارتباط با این منطقه می‌‌‌گوید: در استان اصفهان شهرکی به‌نام شهرک رمزارز وجود ندارد. در شهرک صنعتی فریدن، یک زون برای رمزارزها تخصیص داده شده است که با توجه به شرایط آن زمان و درخواست سرمایه‌گذارانی برای ایجاد چنین محلی، این زون را در شهرک صنعتی فریدن واقع در شهرستان فریدن تخصیص دادیم.
وی تصریح می‌کند: اکنون واگذاری‌‌‌هایی انجام گرفته و در صورتی که وزارت نیرو بتواند برق آنها را تامین کند بقیه واگذاری‌‌‌ها انجام می‌گیرد.
این مسوول اظهار می‌کند: شرکت شهرک‌‌‌ها زیرساخت‌‌‌های موردنیاز را به آن منطقه آورده است و به دنبال تامین خدمات برای واحدهای آن نیز هستیم فقط منتظر مجوز وزارت نیرو برای برق آن مانده‌‌‌ایم.
قابل‌‌‌ذکر است در شرایطی تاسیس چنین محلی برای استخراج رمزارزها مقرر شد که با مشکل جدی کمبود برق مواجه هستیم و تولید ارزهای دیجیتال ازجمله دلایل این چالش عنوان می‌شود.
نگران کمبود برق نباشید
پرسشی که مطرح است در ارتباط با دلایل انتخاب فریدن به‌‌‌عنوان محل تاسیس نخستین مزرعه رسمی استخراج رمزارز در کشور است. و اینکه با توجه به شرایط برقی کشور و مصرف بالای ماینرها آیا ظرفیت فعال شدن چنین شهرک‌‌‌هایی وجود دارد؟
افزون بر ۱۴۰ کشور از مزایای ارز دیجیتال بهره‌‌‌مند هستند. پول دیجیتالی که امکان جابه‌‌‌جایی و انتقال پول را در هر نقطه از دنیا تسهیل می‌کند. در این حال مساله قابل‌‌‌تأمل فراهم بودن شرایط لازم برای استخراج بیت‌کوین است. به گفته فعالان رمزارزی، تولید ارز دیجیتال با گرمای بسیار زیادی همراه است. میزان گرمای تولیدشده توسط ماینرهای شبکه بیت‌کوین آن‌‌‌قدر زیاد است که می‌تواند دمای کره زمین را به بالای ۲ درجه سانتی‌‌‌گراد برساند. علاوه بر اینکه گرمای تولیدشده در فرآیند استخراج برای محیط‌‌‌زیست بسیار مضر است، این گرما برای دستگاه ماینر نیز آسیب‌‌‌زننده است. براین اساس بهترین راه برای خنک نگه داشتن سخت‌‌‌افزارهای ماینینگ این است که مزرعه در منطقه‌‌‌ای سرد قرار بگیرد. به نظر میرسد انتخاب فریدن برای تاسیس مزرعه رمزارز به دلیل شرایط آب و هوایی این منطقه سردسیر و خنک است، به‌‌‌طورقطع در چنین شرایطی مصرف انرژی برای خنک کردن دستگاه‌‌‌های ماینر کاهش می‌‌‌یابد.
به‌‌‌واسطه خنکی هوا و اینکه گفته می‌شود مصرف برق رمزارزها کاهش می‌‌‌یابد و همچنین به لحاظ ظرفیت بالای انتقال انرژی در آن منطقه، پیشنهاد احداث شهرک رمزارز در فریدن مطرح شد.
اما به‌‌‌غیر از خنک بودن منطقه فاکتورهایی دیگر نیز مانند دسترسی سریع و قابل‌‌‌اعتماد به شبکه اینترنت بسیار کلیدی است.
مورد دیگر به قیمت برق بازمی‌گردد که مهم‌ترین عامل هم به‌شمار می‌‌‌آید. در واقع هزینه برق متغیری تعیین‌‌‌کننده در هزینه‌‌‌های کسب و کار استخراج ارز دیجیتال به‌‌‌حساب می‌‌‌آید.
حال با توجه به شرایط اینترنت ایران و معضل کمبود برق، از همان آغاز، نسبت به تاسیس این شهرک واکنش‌‌‌هایی وجود داشته و همچنان هم مخالفت‌‌‌ها وجود دارد. این‌‌‌چنین که گفته می‌شود سالانه ۲هزار مگاوات کمبود برق در استان داریم و با توجه به اینکه استان اصفهان در معرض خشکسالی و کم‌‌‌آبی است، ضرورت دارد وزارت نیرو سالانه ۲هزار مگاوات نیروگاه برق در استان توسعه دهد تا کمبودهای برق را با توجه به توسعه در بخش‌‌‌های مختلف جبران کند؛ بنابراین در این شرایط، توجیهی برای برق‌‌‌رسانی به یک مزرعه رمزارز باقی نمی‌‌‌ماند.
اما در پاسخ موافقان احداث شهرک معتقدند این فناوری آلایندگی ندارد، کم‌آب‌بر است، مصرف انرژی آن با توجه به سردسیر بودن منطقه کم است و ظرفیت خوبی برای بهبود وضعیت معیشتی منطقه دارد.
حتی بنا بر گفته عده‌‌‌ای قرار است از برق اضافه استان، برای تامین برق این شهرک جهت استخراج رمزارز استفاده کنند.
علاوه بر آنکه ادعا می‌شود زیرساخت‌‌‌ها و میزان برق مورداستفاده در این محل، به‌‌‌طور شفاف و روشن محاسبه شده و با همکاری اداره برق هیچ‌گونه مشکلی در منطقه یا دیگر نقاط استان رخ نخواهد داد و به‌‌‌اصطلاح شبکه بار اضافی را تحمل نخواهد کرد. همچنین همجواری شهرک استخراج رمزارز و شهرک گلخانه‌‌‌ای در این منطقه در حفظ و مصرف بهینه انرژی نقش ویژه‌‌‌ای خواهد داشت که یکی از مزایای قابل‌‌‌توجه طرح محسوب می‌شود.
در ارتباط با نگرانی‌های مردم نسبت به چگونگی تامین برق این شهرک نماینده مردم فریدن، فریدون‌‌‌شهر، چادگان و بویین میاندشت می‌‌‌گوید: در خصوص تامین برق شهرک رمزارز با توجه به برخی حواشی، نگرانی وجود ندارد. حسین محمد‌صالحی می‌‌‌افزاید: شهرک رمزارز فریدن، یکی از مزارع بزرگ رمزارز در کشور است که متعهد شده در صورت کمبود برق در شبکه سراسری کشور از مدار خارج شود، همچنین با توجه به وجود نیروگاه برق ۴۰۰ کیلوولت در منطقه نگرانی دراین‌باره نیست.
وی با اشاره به بهسازی و تقویت مسیرهای دسترسی به شهرک صنعتی فریدن ادامه می‌دهد: استقرار شهرک رمزارز در فریدن در تقویت و فعال شدن شهرک صنعتی شهرستان نیز موثر بوده است به‌‌‌طوری که اکنون ۱۵ واحد تولیدی مراحل مختلف استقرار، احداث و فعالیت خود را در این محدوده آغاز کرده‌‌‌اند.
تردید در اجرای یک طرح دیگر
قابل‌‌‌ذکر است به میزانی ساخت شهرک رمزارزها از اهمیت برخوردار است که معاون وقت هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان پیش از مراسم کلنگزنی نخستین مزرعه رسمی تولید رمزارز کشور در منطقه فریدن اصفهان، گفته بود معتقدم حتی اگر شب‌‌‌ها ناچار شویم که شمع روشن کنیم و زیر نور شمع بنشینیم، باید با برق موجود کشور رمزارز تولید کنیم تا درآمد خوبی نصیب کشور شود.
در این میان باوجود تاکید عده‌‌‌ای از مدیران اقتصادی استان بر مزایای توسعه قانونی شهرک‌‌‌های رمزارز برای اقتصاد استان و کشور اما از طرفی هم معضل کمبود برق، خاموشی‌‌‌های تابستانه و قطعی گاز زمستانه، تاسیس این شهرک یا به عبارتی واضح‌‌‌تر این مزرعه رمزارزی را زیر سوال می‌‌‌برد.
به نظر میرسد به‌‌‌رغم کلنگزنی آن و پیشروی‌‌‌هایی در ساخت این محل از جمله طرح‌‌‌هایی باشد که به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌‌‌ها و شرایط لازم و کافی، اجرای آن با تردید و تاخیر روبه‌رو باشد.
