مصائب واردات مواد اولیه برای شرکتهای غذایی
این موضوع به خوبی نشان میدهد که در انتخاب برخی مواد مصرفی تا حد زیادی وابستگی داریم و مشخصا از یک کالا و برند خاص استفاده میکنیم. یکی از کالاهایی که وابستگی به آن در حد بالایی قرار دارد، روغن خوراکی است. در حال حاضر ضریب وابستگی مردم ایران به روغن خوراکی حدود ۹۰ درصد است، این در حالی است که این رقم طی سالهای گذشته در محدوده ۹۵تا ۹۶ درصد بوده است.
روغن خوراکی از آن دسته کالاهایی است که ضریب خودکفایی تولید داخلی آن بسیار پایین است. در زمینه تولید روغن شرکت طبیعت سبز میهن، با کشورهای منطقهای جنوبی، روسیه، اوکراین و مالزی ارتباط دارد. در حال حاضر برای منطقهای مانند آمریکای جنوبی، راه نقل و انتقال وجوه مالی بهطور کامل قطع شده است. در زمینه حمل و نقل نیز، کشتیرانی با چالشهای بسیار جدی مواجه است. بهعنوان مثال، طی مدت اخیر بسیاری از شرکتهای خارجی طرف قرارداد ما، با ارسال ایمیل از عودت وجوه پرداختی شرکت ما خبر دادهاند.
متاسفانه بر خلاف نگرشی که در سطح جامعه وجود دارد، تحریمهای یکجانبه آمریکا بر بخش غذا و دارو مانند دیگر بخشها اثرات مخربی داشته است. اینکه دونالد ترامپ و مقامات ارشد آمریکایی اظهار میکنند، تحریمها در بخش غذا و دارو اعمال نشده است، اشتباه است. شاید با واردات اصل ماده غذایی مشکلی نداشته باشند اما تا زمانی که کانالهای ارتباطی بانکی مسدود است، مطمئنا وارداتی صورت نمیگیرد.
با وجود این، تامین مواد اولیه در شرایط فعلی مهمترین موضوع چالشبرانگیز ماست. روسیه به دلیل همکاریهای مشترکی که با ایران دارد، بهترین کانال برای نقل و انتقال ارزی بود، با وجود این طی این مدت دیده شد که میزان موجودی نقدینگی ما در بانکهای روسی کاهش یافته است.
در حال حاضر دو موضوع مهم در این خصوص مطرح است. مورد اول عملکرد دولت است. طی جلسات متعددی که میان کارخانهها و اعضای وزارت جهادکشاورزی برگزار شد، راهکارهای خود را در زمینه واردات مطرح کردیم. با توجه به اینکه شرایط تحریمی برای ما مخاطرات بسیاری به همراه دارد، باید بهترین راهکار مد نظر قرار بگیرد. ما به دولت پیشنهاد دادیم نقدینگیای که قرار است به کارخانهها اعطا شود صرف خرید کالا در همان زمان شود و مواد اولیه را برای روزهای بعد ذخیره کنیم.
متاسفانه دولت در این زمینه همکاریهای لازم را با ما نداشت و نتوانست در زمینه تامین مواد اولیه موفقیتی داشته باشد. از سوی دیگر، نوعی دیگر از تحریمها وجود دارد که عمدتا ناشی از خودتحریمی خود ماست. بهعنوان مثال، روغن پالم در تمام دنیا استفاده میشود، اما در ایران و طی ماههای اخیر تبلیغات منفی در زمینه این محصول باعث شد تا راههای وارداتی آن مسدود شود. در حال حاضر ما با کمبود روغن پالم مواجه هستیم. اختلافات میان وزارتخانههای بهداشت و جهادکشاورزی طی این مدت باعث شد واردات روغن پالم به کشور بهطور کلی مسدود شود. یا در مورد دیگری، مشکل واردات ورق حلب برای ما بسیار جدی است. در این زمینه نیز دولت مقرر کرد درخصوص واردات ورق به کارخانهها ارز بدهد که این موضوع نیز اجرایی نشد.
انتظار ما این نیست که در شرایط فعلی تمامی کانالهای ارتباطی بانکی بازگشایی شود. اما به نظر میرسد دولتمردان باید یک مقدار از این انفعال دست بردارند که حداقل کشورهایی که قبلتر با ما همکاری داشتند و الان هم بهنوعی میتوانند کمک کنند به سمت ما دست همکاری دراز کنند.
در شرایطی که هیچ کالایی در کشور بهطور ۱۰۰درصد تولید داخلی نیست ما باید از این کانالها استفاده کنیم. شواهد حاکی از آن است اوضاع این روزها آرامتر از قبل است. مواد اولیه بیشتری الان در بازار وجود دارد. با وجود این تداوم این آرامش به شرطی است که این کانالها برقرار بماند؛ ما یک مقطع فوقبحرانی در تابستان داشتیم که تقریبا موج آن تا چندین ماه هم طول کشید؛ تقریبا مواد اولیه همه چیز کمیاب شده بود. اکنون در حوزههای مختلف مواد اولیه وجود دارد. تداوم این شرایط به شرط تلاش دولت برای بازگشایی کانالهای بانکی است. به نوعی راه برونرفت از این مانع ایجاد یک میانبر انتقال پول و گشایش حوالهها از سوی مقامات اقتصادی است.
براساس شنیدهها در وزارت خزانهداری آمریکا قریب به ۴۰۰ نیرو مستقیما بر تحریمهای ایران نظارت دارند. در این شرایط لازم است یک سیستم فراسازمانی داشته باشیم، ۴۰۰ نفر که نه بلکه هزار نفر با یک تیم با اختیارات سطح بالا داشته باشیم که بتوانند تدابیر لازم را در نظر بگیرند و هماهنگیهای لازم را به عمل بیاورند.
موضوع مهم دیگر درخصوص نوسان قیمتها همزمان با نوسان نرخ ارز در بازار داخلی است. در این زمینه نیز دولت باید نظارت خود را دقیقتر از قبل انجام دهد. برخی سودجویان در این دوره قیمت کالاهای خود را بهصورت نجومی افزایش دادند. اما در مقابل برخی کالاهای دیگر که واقعا نیاز به افزایش قیمت داشت، به ورطه زیان کشیده شد. در این شرایط تولیدکننده زمانی که طرح توجیهی برای سودآوری نداشته باشد تولید آن کالا را بهطور کامل متوقف میکند.
در این زمینه حتی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، موظف شد که بر قیمت تمامی کالاها نظارت دقیق داشته باشد. این موضوع باعث شد وظیفه سازمان نسبت به قبل چند برابر شود و به تبع آن نتواند تعادل لازم را در بازار برقرار کند. از این رو پیشنهاد میشود در این زمینه نیز دولت کمیتههای تفکیکشدهای تشکیل دهد تا بر قیمت تمامی کالاها نظارت دقیق صورت گیرد.
ارسال نظر