«دنیای اقتصاد» گزارش می‌دهد
ریزنمرات هفت ساله تولید
داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در دوره زمانی مورد بررسی ۱۸ محصول منتخب صنعتی و معدنی با رشد ظرفیت مواجه شده‌اند؛ از سوی دیگر روند تولید ۲۷ محصولات منتخب نیز بیانگر آن است تنها یک محصول در چهار ماهه سال ۹۹ نسبت به سال ۹۲ افت تولید داشته و سایر محصولات، این دوره زمانی را با رشد سپری کرده‌اند.
با توجه به داده‌های اعلام شده می‌توان گفت، طی هفت سال اخیر بیشترین ظرفیت ایجاد شده به رشته‌های «نخ فلامنیت پلی استر»، «نخ سیستم پنبهای»، «محصولات فولادی»، «فولاد خام» و «لاستیک خودرو» اختصاص داشته و این محصولات، بالاترین ظرفیت‌سازی را بین محصولات صنعتی و معدنی به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر با توجه به داده‌های اعلام شده از میان ۲۷ محصول منتخب ارزیابی شده طی هفت سال گذشته (چهار ماهه سال ۹۲ تا ۹۹) بیشترین رشد تولید به گروه‌های «نخ سیستم پنبهای و ترکیبی الیاف مصنوعی»، «اتوبوس، مینی‌بوس و ون»، «فیبر»، «کمباین» و انواع «سواری» اختصاص داشته است.
ظرفیت‌های ایجاد شده
داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که ظرفیت ایجاد شده در تولید «نخ فلامنیت پلی استر» در تیر سال ۹۹ نسبت به سال ۹۲ رشدی ۲۸۴ درصدی داشته است؛ میزان ظرفیت نخ فلامنیت پلی استر در سال ۹۲ برابر با ۱۷۴ هزار تن بوده که تا تیر سال ۹۹ به ۶۶۹ هزار تن رسیده است. ظرفیت ایجاد شده برای «نخ سیستم پنبهای» نیز دوره زمانی مورد بررسی رشد ۹۸ درصدی را ثبت کرده است، مجموع تولید نخ سیستم پنبهای نیز در سال ۹۲ برابر با ۲۲۲ هزار تن بوده که این میزان تا چهار ماه نخست سال ۹۹ به ۴۴۰ هزار تن رسیده است.
برای «محصولات فولادی» نیز در این دوره زمانی رشد ۸۳ رصدی ثبت شده و با توجه به آمار اعلام شده می‌توان گفت ظرفیت ایجاد شده در محصولات فولادی در سال ۹۲ برابر با ۳۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تن بوده که این میزان تا تیر سال ۹۹ به ۵۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسیده است. «فولاد خام» نیز در دوره زمانی مورد بررسی رشد ۷۰درصدی داشته است، مجموع ظرفیت فولاد خام نیز در سال ۹۲ برابر با ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن بوده که این رقم تا چهار ماه نخست سال ۹۹ به ۳۸ میلیون و ۲۰۰ تن رسیده است.
وضعیت ظرفیت ایجاد شده در تولید «لاستیک خودرو» در مدت زمان مورد بررسی رشد ۵۴ درصدی داشته است، ظرفیت تولید لاستیک خودرو در سال ۹۲ بیش از ۳۱۸ هزار تن بوده که این میزان تا پایان تیر ۹۹ به ۵/ ۴۸۹ هزار تن رسیده است.کمترین ظرفیت ایجاد شده در میان محصولات منتخب نیز به گروه «سیمان» باز می‌گردد. ظرفیت ایجاد شده برای این محصول در دوره هفت سال گذشته رشدی ۱۴ درصدی داشته و از بیش از ۷۷ میلیون تن در سال ۹۲ به ۸۸ میلیون تن تا پایان تیر سال ۹۹ رسیده است.
وضعیت تولید محصولات منتخب
از سوی دیگر بررسی داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در دوره زمانی مورد بررسی (چهار ماه نخست سال ۹۹ نسبت به سال ۹۲) از میان ۲۷ محصول منتخب به محصولات «نخ سیستم پنبهای و ترکیبی الیاف مصنوعی»، «اتوبوس،مینی‌بوس و ون»، «فیبر»، «کمباین» و «انواع سواری» بیشترین رشد تولید را داشته‌اند. مجموع تولید «نخ سیستم پنبهای و ترکیبی الیاف مصنوعی» در این دوره رشدی بیش از ۵۶۱ درصدی داشته، به‌طوری که مجموع تولید این محصول در چهار ماه سال ۹۲ برابر با ۱۲ هزار و ۴۰۰ تن بوده که این میزان تولید تا پایان تیر سال ۹۹ به ۸۲ هزار تن رسیده است. اتوبوس، مینی‌بوس و ون دومین محصولی که در این دوره زمانی رشد را تجربه کرده است، براساس داده‌های اعلام شده مجموع تولید اتوبوس، مینی‌بوس و ون در چهار ماه منتهی به تیر سال ۹۲ برابر با ۱۷۰ دستگاه بوده که این میزان تا پایان تیر سال ۹۹ به ۵۳۶ دستگاه رسیده و این گروه توانسته رشد بیش از ۲۱۵ درصدی را ثبت کند.
سومین محصولی که در مدت زمان مورد بررسی در میان محصولات منتخب بیشترین رشد تولید را داشته، گروه «فیبر» است. این گروه در دوره زمانی مورد بررسی رشد نزدیک به ۲۰۴ درصدی را تجربه کرده است؛ مجموع تولید فیبر در چهار ماه ابتدایی سال ۹۲ برابر ۱۴۳ هزار و ۱۰۰ متر مکعب بوده که این میزان تا پایان تیر سال جاری به ۷/ ۴۳۴ هزار تن رسیده است. تولید «کمباین» نیز در هفت سال گذشته رشد ۱۰۰ درصدی داشته است، مجموع تولید این محصول در چهار ماه نخست سال ۹۲ برابر با ۷۷ دستگاه بوده که این میزان تا پایان ثلث اول سال ۹۹ به ۱۵۴ دستگاه رسیده است.
«انواع سواری» تولید شده در این مدت نیز رشدی ۵/ ۸۴ درصدی داشته است، قرار گرفتن انواع سواری در میان محصولات منتخب در رده پنجم در حالی است که در سال‌های اخیر و به دلیل اعمال تحریم‌های بین‌المللی تولید سواری در کشور با چالش‌های بسیاری مواجه شد. با این وجود در رصد صورت گرفته این گروه توانسته جایگاه پنجم را در میان محصولات منتخب به خود اختصاص دهد. براساس داده‌های اعلام شده مجموع تولید سواری در چهار ماه سال ۹۲ برابر با ۱۵۹ هزار و ۷۰۰ دستگاه بوده که میزان تولید تا پایان تیر سال ۹۹ به ۲۹۴ هزار و ۷۰۰ رسیده است.
رتبه جهانی ایران در برخی تولیدات
از سوی دیگر داده‌های اعلام شده نشان می‌دهد که ایران در تولید برخی محصولات دارای رتبه بین‌المللی است و توانسته جایگاه جهانی در زمینه تولید ۱۵ محصول را به خود اختصاص دهد. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال ۲۰۱۹ ایران در تولید «فلدسپات و نفلین سنیت» توانست جایگاه نهم را بین تولیدکنندگان جهان به خود اختصاص دهد. ایران در تولید «آنتیموان» نیز در میان سایر تولیدکنندگان این محصول در دنیا جایگاه هشتم را از آن خود کرده است. (آنتیموان شبه فلزی ترد و هادی ضعیف گرما و الکتریسیته است. آنتیموان با درجه خلوص خیلی بالا برای ساخت تجهیزات نیمه هادی مانند دیودها و آشکارساز مادون قرمز استفاده می‌شود. آنتیموان با سرب برای بالا بردن دوام سرب آلیاژسازی می‌شود.)
تولیدکنندگان «آهک» نیز جایگاه یازدهم را در این سال به دست آوردند. جایگاه تولید «مولیبدن» ایران نیز در دنیا هشتم بوده و تولید «سیمان» نیز در جهان جایگاه هفتم را به خود اختصاص داده است. درخصوص «سنگ آهن» نیز تولیدکنندگان این محصول در کنار سایر تولیدکنندگان در دنیا جایگاه دهم را به خود اختصاص داده‌اند. تولید «پرلیت» ایران نیز در جایگاه هفتم دنیا قرار گرفته و «فولاد خام» تولیدی ایران نیز جایگاه دهم جهان را به خود اختصاص داده است. وضعیت تولید «باریت» در کشور نیز نشان می‌دهد که جایگاه پنجم دنیا به این محصول اختصاص یافته است. اما «سنگ‌گچ» و «بنتونیت» تولید شده در ایران جایگاه به مراتب بهتری در دنیا به خود اختصاص داده‌اند و توانسته‌اند به رتبه سوم در دنیا دست پیدا کنند. اما رتبه بین‌المللی «آرسنیک» نیز ششم در دنیا ثبت شده و برای «کائولن» و «آمونیاک» نیز جایگاه دهم در دنیا ثبت شده است. وضعیت تولید «استرانتیوم» نیز در رنکینگ جهانی چهارم است.
