بازار فیلم ایران در مقیاس‌های جهانی چه جایگاهی دارد؟
مختصات معادلات مالی در سینما
با همه این تناقضات که به شکل ویژگی درآمده باید به عجیب‌ترین آماری که درباره ایران وجود دارد توجه کرد؛ ۲/ ۹۷درصد از بلیت فروشی سینما در ایران از آن تولیدات داخلی است که این رقم در هیچ کشور دیگری در جهان مشابهی ندارد. البته هرکدام از این خصوصیات، دلایل مشخص و واضحی دارد که می‌توان به آنها اشاره کرد. از مهم‌ترین عواملی که بر همه موارد عنوان شده تاثیر می‌گذارد، می‌توان به کمبود سالن‌های سینما تاکید کرد. سالانه حجم انبوهی فیلم سینمایی در کشور تولید می‌شود که تناسبی با تعداد مکان‌های نمایش ندارد. از این‌رو بسیاری از آنها در صف طولانی اکران منتظر می‌مانند و گاه در زمان‌هایی کمتر از استعداد اقتصادی‌شان فرصت نمایش می‌یابند و همین موجب می‌شود همواره اعتراض تهیه‌کنندگان از نظر تعداد روزهای نمایش یا فصل اکران به گوش برسد.
گذشته از این موارد، با وجود اینکه در اغلب کشورها تولیدات فرهنگی از جمله سینما، تئاتر و کنسرت‌ها به نسبت درآمد گران محسوب می‌شوند به‌دلیل احساس نیاز جامعه به چنین تولیداتی، استقبال خوبی از آنها انجام می‌گیرد؛ درحالی‌که در کشورمان به‌دلیل مشکلات عدیده معیشتی، نگاه جامعه به این محصولات فرهنگی بیش از نیاز، نگاهی تجملاتی یا اولویت آخر است. انحصار اکران فیلم‌های ایرانی بر پرده سینماها نیز نه به‌دلیل ممانعت وزارت ارشاد از پخش فیلم‌های خارجی یا استقبال مردم از این‌گونه فیلم‌ها که بیشتر به همان دلیل کمبود سالن‌های سینماست. بدیهی است وقتی تعداد مکان‌های نمایش، کفاف آثار داخلی را نمی‌دهد نمایش آثار خارجی از اولویت خارج می‌شود.
کتابچه‌ای که جشنواره جهانی دبی با عنوان «فوکوس ۲۰۱۷» در انتهای سال ۲۰۱۷ منتشر کرده و از نظر جمع‌بندی و تحلیل داده‌ها، پنج سال پیاپی تا پایان سال ۲۰۱۶ را دربرمی‌گیرد امکان تحقیق، تحلیل و بازاریابی بهتری را برای دست‌اندرکاران سینمای جهان فراهم می‌کند. طبق اطلاعات این کتابچه شاخص سالانه سینما رفتن در ایران به‌طور متوسط سه دهم است؛ یعنی به‌طور متوسط هر ایرانی هر ۱۰سال سه بار به سینما می‌رود. متوسط قیمت بلیت در ایران ۸/ ۱دلار است، درحالی‌که متوسط قیمت بلیت سینما در کویت ۵/ ۱۱دلار، لبنان و دلارو امارات متحده عربی حدود دوازده دلار است. تعداد بلیت‌های فروش رفته در یک‌سال در ایران بیست و پنج و نیم میلیون بلیت است، اما مجموع فروش فیلم‌ها در یک‌سال در ایران تنها به رقم چهل و پنج و نیم میلیون دلار می‌رسد. به این ترتیب مجموع فروش فیلم‌ها در ایران که بیش از هشت برابر امارات متحده عربی جمعیت دارد، کمتر از یک چهارم فروش فیلم‌ها در این کشور است.
پرفروش‌ترین کشورها
سینماهای آمریکا و کانادا از نظر رقم، بیشترین فروش را در جهان در اختیار دارند. فروش سالانه آمریکا و کانادا طی پنج سال ۴/ ۱درصد رشد داشته و در یک‌سال آخر به رقم حیرت انگیز یازده میلیارد و ۴۰۰میلیون دلار آمریکا رسیده است. چین دومین بازار بزرگ سینما را در اختیار دارد، با فروش ۶میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار در سال آخر که نسبت به سال ۲۰۱۲ بیش از بیست و چهاردرصد رشد را به نمایش می‌گذارد؛ اما نسبت به یک‌سال پیش تر، ۱/ ۳درصد کاهش را به نمایش می‌گذارد. رتبه‌های بعدی به قرار زیر است: ژاپن(دو میلیارد و صد و هفتاد میلیون دلار)، بریتانیا (یک میلیارد و ششصد و شصت میلیون)، فرانسه (یک میلیارد و پانصد و چهل میلیون)، هند (یک میلیارد و چهارصد و هشتاد میلیون)، کره‌جنوبی (یک میلیارد و چهارصد و پنجاه میلیون)، آلمان (یک میلیارد و صد و سیزده میلیون)، استرالیا (نهصد و ده میلیون) و مکزیک (هفتصد و نود میلیون).
پرتماشاگرترین کشورها
اما پرفروش‌ترین گیشه‌ها لزوما پرتماشاگرترین کشورها نیستند، به این دلیل ساده که قیمت بلیت سینما در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است، به این جهت تعداد بلیت فروش رفته در کشورهای گوناگون نسبت مهمی با میزان جمعیت آن کشورها دارد و در نتیجه، چین و هند، پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان، رتبه اول و دوم تعداد فروش بلیت در جهان را در اختیار دارند؛ با این تفاوت چشمگیر که هند - که از چین کم‌جمعیت‌تر است- حدود ششصد و پنجاه میلیون بیشتر از چین بلیت فروخته و به این ترتیب ثابت می‌کند که هندی‌ها بسیار بیشتر از چینی اهل سینما رفتن هستند.
در هند در طول یک‌سال دو میلیارد و پانزده میلیون بلیت فروش رفته و در چین، یک میلیارد و سیصد و هفتاد میلیون. بعد از این دو کشور، آمریکا و کانادا قرار دارند که یک میلیارد و سیصد و بیست میلیون بلیت فروشی طی یک‌سال داشته‌اند. با یک فاصله بسیار زیاد، مکزیک با سیصد و بیست و یک میلیون بلیت در رتبه بعدی قرار دارد و پس از آن به ترتیب: کره‌جنوبی، فرانسه، روسیه، برزیل، ژاپن و بریتانیا.
تعداد سالن‌های سینما
همان‌طور که باز می‌توان حدس زد آمریکا و کانادا بیشترین تعداد (پرده) سینما را دارند: چهل و سه هزار و پانصد و سی و یک که البته ۳/ ۰ درصد کمتر از یک‌سال پیش از آن است و نشان از تعطیلی برخی از سینماهای این دو کشور دارد. چین که در سال ۲۰۱۲ سیزده هزار و صد و هجده پرده سینما داشته، طی چهار سال به رقم قابل توجه چهل و یک هزار و صد و هفتاد و نه سینما رسیده که رشد حیرت انگیزی را در سینماسازی در این کشور به نمایش می‌گذارد. هند حدود یازده هزار و پانصد پرده سینما، فرانسه پنج هزار و هشتصد و چهل و دو و بریتانیا چهارهزار و صد و پنجاه پرده سینما دارند. این در حالی است که تعداد سالن‌های سینما در کشورمان کمتر از ۴۰۰ سالن است.
تولید فیلم
بیشترین تعداد فیلم (بلند) را در جهان هند تولید می‌کند؛ با رقم قابل توجه هزار و نهصد و سه فیلم در سال که دو برابر رتبه دوم است. اما عجیب اینکه چین گوی سبقت را از آمریکا ربوده و جدول چندین ساله تولید فیلم از نظر تعداد را که به هند و آمریکا تعلق داشت، دچار تغییر کرده است. چین نهصد و چهل و چهار فیلم بلند تولید کرده که رشدی سی و هفت درصدی را طی یک‌سال به نمایش می‌گذارد. ژاپن، کره‌جنوبی، فرانسه، آلمان، اسپانیا، ایتالیا و بریتانیا به ترتیب رتبه‌های بعدی را در اختیار دارند. سیصد و هفتاد و پنج فیلم بلند تولید شده در بریتانیا در سال ۲۰۱۲، چهار سال بعد به دویست فیلم رسیده و به این ترتیب کاهشی حدود ۳۳ درصد تنها طی سال آخر را به نمایش می‌گذارد، درحالی‌که تولید فیلم در ایتالیا طی یک‌سال ۲۱ درصد رشد را به نمایش می‌گذارد.
ارسال نظر