آغاز طرح تابستانه کتاب

این طرح با شعار «کتاب، همنشین دلنشین» تا سوم مرداد ماه ادامه می‌یابد و در این مدت علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به کتاب‌فروشی‌های عضو طرح، کتاب‌های تالیفی را با یارانه ۲۵ درصد و کتاب‌های ترجمه را با یارانه ۱۵ درصد خریداری کنند؛ البته این طرح همچنان برای کتاب‌های آموزشی و کمک‌آموزشی و دانشگاهی یارانه خرید تخصیص نمی‌دهد. در این طرح ۶۶۰ کتاب‌فروشی از ۳۱ استان کشور ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد ۴۸۴ کتاب‌فروشی از مراکز استان‌ها و بقیه کتاب‌فروشی‌ها در شهرستان‌ها هستند. اسامی و مشخصات کتاب‌فروشی‌های عضو طرح«تابستانه کتاب ۹۸» به تفکیک هر استان روی سایت tarh.ketab.ir قابل مشاهده است. در این طرح، سقف مجاز خرید برای هر خریدار حداکثر ۱۲۰ هزار تومان است و خریداران کتاب می‌توانند با ارائه کارت ملی خود در چند نوبت و از چند کتاب‌فروشی، کتاب‌های مورد نیاز خود را تهیه کنند. براساس اعلام موسسه خانه کتاب، استان تهران با ثبت‌نام ۹۷ کتاب‌فروشی، اصفهان با ۸۰ کتاب‌فروشی و خراسان رضوی با ۶۶ کتاب‌فروشی بیشترین مشارکت را در طرح «تابستانه کتاب۹۸» داشته‌اند.

نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل خانه کتاب چندی پیش در نشست «هم‌اندیشی طرح تابستانه کتاب» درباره تغییرات این دوره از طرح تابستانه، با توجه به درخواست همیشگی کتاب‌فروشان برای افزایش سهمیه هر کتاب‌فروشی توضیح داده بود: «ما سقف خرید را تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهیم و از این بیشتر برای ما امکان‌پذیر نیست زیرا با توجه به محدودیتی که داریم اگر سقف خرید را افزایش دهیم مخاطبان ما محدودتر می‌شوند.» بحث حمایت از تالیف نسبت به ترجمه نیز از بحث‌های مطرح‌شده در این نشست بود. بسیاری از کتاب‌فروشان با توجه به اینکه تفاوتی میان کتاب‌های ترجمه و تالیفی حتی با وجود حمایت از کتاب‌های تالیفی وجود ندارد و اینکه تخفیف متفاوت باعث سردرگمی مشتریان می‌شود با این موضوع مخالف بودند اما مدیرعامل خانه کتاب در جواب این عده با اشاره به رویکرد خانه کتاب برای حمایت از تالیف گفت: «در بررسی‌های ما و در آمارها تفاوت چندانی میان ترجمه و تالیف وجود نداشته است، اما ما همچنان این رویکرد خود را ادامه خواهیم داد و تخفیف‌ها در بخش تالیف پنج درصد بیشتر از ترجمه خواهد بود.»

دیگر تفاوت این دوره از طرح با دوره‌های قبلی اجرای مشارکتی طرح با کتاب‌فروشان عضو است؛ بنابر اعلام نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل خانه کتاب در نشست هم‌اندیشی طرح تابستانه کتاب با توجه به محدودیت منابع تلاش شده تا کتاب‌فروشی‌هایی که بالای ۱۰ میلیون تومان یارانه در اختیار دارند، بعد از پایان ۸۰درصد یارانه خود وارد فاز مشارکتی شوند؛ کتاب‌فروشی‌هایی که بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان یارانه در اختیار دارند، با اتمام ۴۰ درصد یارانه وارد فاز مشارکتی شوند و کتاب‌فروشی‌های با زیر ۵ میلیون تومان یارانه از ۱۰درصد وارد فاز مشارکتی شوند.

مشکلات مالی دولت در سال‌های اخیر بر طرح‌های حمایتی کتاب تاثیر شایان‌توجهی گذاشته است؛ همین عامل موجب شد که پس از طرح پاییزه در سال گذشته، دیگر طرحی مشابه برگزار نشود و حتی اجرای طرح تابستانه نیز در چند ماه گذشته با اما و اگرهایی مواجه بود. با این حال این طرح در حال برگزاری است ولی همچنان برخی نگرانی‌ها پابرجاست؛ یکی از نگرانی‌های موجود که در نشست هم‌اندیشی طرح تابستانه هم مطرح شد و از مطالبات کتاب‌فروشان عضو طرح محسوب می‌شود، کاهش زمان بازپرداخت بدهی است که بار‌ها در جلسات هم‌اندیشی با مجری طرح اعلام شده بود. امسال در آیین‌نامه تابستانه، زمان بازپرداخت یارانه طرح به کتاب‌فروشی‌ها حداقل ۴ و حداکثر ۶ ماه تعیین شده است.  

همچنین در این نشست حسینی‌پور با اشاره به آمارهای تفکیکی بر اساس فروش طرح‌های فصلی گفت: «بر اساس آمارهایی که ما داریم ذائقه مخاطبان در بخش‌های مختلف جغرافیایی تقریبا مشخص شده است و ناشران بر اساس این آمارها می‌توانند سیاست‌گذاری کنند، اما تا کنون هیچ یک از ناشران به ما مراجعه نکرده‌اند و از این آمار استفاده نمی‌کنند که این جای تعجب دارد. بارها گفته‌ایم دوران حبس آمارها گذشته است و ما این آمادگی را داریم که آمارهای‌مان را در اختیار کسانی که برای‌شان کارکرد دارد قرار دهیم.»

مدیرعامل خانه کتاب در ادامه بیان کرد: «در طرح‌های فصلی نیز انحراف‌های حداقلی وجود دارد اما ما نظارت بر کتاب‌فروشی‌ها را برعهده خودشان گذاشته‌ایم زیرا به آنها اعتماد داریم و خودشان باید بر خودشان نظارت کنند تا دچار انحراف نشوند.»  نیکنام حسینی‌پور در این نشست آماری از دوره‌های مختلف طرح‌های فصلی کتاب به این شرح ارائه کرد: «از ۱۰ دوره‌ای که این طرح‌ها برگزار شده حدود ۸۰۰ کتاب‌فروشی مشارکت داشتند. کسانی که از این طرح‌ها استفاده کردند ۱۶۰۰ نفر بودند. تعداد ۴ میلیون و ۱۸۴هزار و ۹۲۷ کتاب‌ فروش رفته و حدود ۸۷ میلیارد تومان گردش مالی وجود داشته که از این میزان فقط ۱۶ میلیارد یارانه داده‌ایم.»