درآمد گالری‌ها چه سهمی در گردش مالی کشورها دارد؟
نفس‌تنگی موزه‌های هنری در مبارزه با کرونا
در طول این چند ماه، گزارش‌های متعددی از خسارات مالی بر صنعت سینما و هنرهایی چون موسیقی و تئاتر منتشر شده است اما در این میان به نظر می‌رسد به چالش‌های به وجود آمده برای موزه‌های هنری و گالری‌ها کمتر توجه شده است. شاید به این دلیل که در نگاه نخست به نظر می‌‌آید تعطیلی موقت چنین مکان‌هایی تاثیر چندانی در اقتصاد کشورها ایجاد نخواهد کرد. برای درک غلط بودن چنین دیدگاهی کافی است به سهم عظیم درآمد موزه‌های هنری در گردش مالی کشورها نگاهی بیندازیم. غفلت از این نقش مهم مالی، موجب شده تعطیلی این مراکز و تعدیل نیروها، بدون اینکه چشم‌انداز مشخصی برای آینده بازگشایی‌‌شان متصور شود، کارشناسان هنری و اقتصادی را نگران کند. زیرا تعطیلی چنین منابع تولید ثروت علاوه بر خسارات فرهنگی، آینده اقتصادی کشورها را هم دچار تهدید کرده است. مجله فوربس در همین رابطه به گزارش مالی که در سال ۲۰۱۶ اتحادیه موزه‌های آمریکا انتشار داد، استناد کرده است. در این گزارش آمده است، کل سهم اقتصادی موزه‌های هنری آمریکا بیش از ۵۰ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی است و ۷۲۶هزارو۲۰۰ شغل در این کشور ایجاد و ۱۲ میلیارد دلار مالیات به دولت‌های محلی، ایالتی و فدرال پرداخت کرده‌اند.
به گزارش هنرآنلاین، این رقم نشان می‌دهد، چرا بسته شدن موزه‌های هنری در آمریکا تاثیر منفی کلانی بر اقتصاد این کشور دارد. حال بر این موزه‌های هنری باید تعداد صدها موسسه و موزه دیگر تاریخی و طبیعی در سراسر این کشور را هم اضافه کرد. در این گزارش آمده است: هرساله بیش از ۸۵۰ میلیون بازدید از موزه‌های ایالات متحده صورت می‌گیرد که بیش از رویدادهای ورزشی انجام شده در این کشور است که امروزه این موزه‌ها تقریبا هیچ درآمدی ندارند. الیزابت مریت، مدیر پیش‌بینی استراتژیک موزه‌های آمریکا و مدیر موسس مرکز آینده موزه‌ها در این باره به فوربس گفته است: «فکر می‌کنم برخی از افراد که به فعالیت غیرانتفاعی در مورد موزه‌ها فکر می‌کنند، متوجه این اثر عمیق نمی‌شوند که تعطیلی به دلیل ویروس کرونا تا چه اندازه به بخش موزه آسیب وارد خواهد کرد، البته بستگی به این دارد که موسسات چه مدت مجبور هستند یا توصیه می‌شود که بسته بمانند.»
همچنین براساس اعلام نیویورک تایمز، گزارشی که در ۱۸ مارس (۲۹ فروردین) از سوی مدیر موزه‌های نیویورک به روسای دپارتمان‌های هنری و بنیادهای اقتصادی ارائه شده، پیش‌بینی کرده ضرر مربوط به بسته شدن ویروس کرونا به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار باشد. البته در این گزارش منتشر شده در نیویورک تایمز این پیش‌بینی‌های در حالی است که تعطیلی موزه‌ها تنها تا ماه ژوئن (تیر) باشد.
از این‌رو کاهش کارمندان و راهنمایان موزه‌های دنیا در هفته‌های اخیر به ویژه در بخش آموزش، موجی از نگرانی را برای آینده میراث تاریخی هنر به راه انداخته است. بر همین اساس بیش از ۱۲۰۰ مورخ هنری، متولی، مربی و متصدی حوزه‌های هنری، روز ۲۳ آوریل (۵ اردیبهشت‌ماه) نامه‌ای سرگشاده را امضا و منتشر کرده‌اند که از موزه‌ها و گالری‌های سراسر جهان خواسته‌اند تا راهنمایان موزه‌ها و مربیان آموزشی هنر را با توجه به روند رو به رشد اخراج‌های مربوط به کارکنان موزه‌های بزرگ جهانی، مدنظر قرار دهند. این اقدام به دنبال موجی از افزایش اخراج در موزه‌های ایالات متحده و اروپا صورت گرفته است که مجبور به بستن در طول دوران بحرانی شیوع ویروس کرونا شده‌اند.
پیش‌بینی‌ها
بحران فعلی که گریبان‌گیر موزه‌های بزرگ هنری دنیا شده است، برخی از کارشناسان هنری را به اظهارنظر درباره آینده هنر، اقتصاد هنر و حتی مجموعه‌داری آثار هنری واداشته است. دو کارشناس اقتصاد هنر که روزنامه هنر لندن از نام بردن آنها خودداری کرده است، پیش‌بینی کرده‌اند که اگر وضعیت فعلی موزه‌ها تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه داشته باشد به‌طور قطع موزه‌ها باید برخی از آثار گنجینه هنری خود را در حراج‌های بین‌المللی عرضه کنند تا بتوانند به حیات خود ادامه دهند. این در حالی است که موزه‌ها توان حضور در بُعد رقابتی حراج‌های مهم هنری را هم نخواهند داشت.این کارشناسان عنوان کردند: عرضه آثار موزه‌های مهم دنیا در حراج‌ها حتما تاثیرات منفی بر اقتصاد هنر خواهد داشت و البته شاید به دلیل کاهش قیمت آثار هنری، شاهد حضور مجموعه‌داران جدیدی در عرصه هنر باشیم. حال باید دید ادامه شیوع ویروس کرونا و وضعیت فعلی موزه‌ها تا چه زمان ادامه دارد و ترسیم آینده موزه‌داری و هنر را به پس از تثبیت این بحران موکول کرد.
