نگرانی‌ها از شیوع کرونا ادامه دارد
اعتراض هنرمندان به برگزاری المپیک توکیو
یک هنرمند ژاپنی به نام میواکا ساکاواچی در استودیوی هنری خود با استفاده از پنج رنگی که به‌عنوان نماد المپیک مدرن شناخته می‌شوند، با قلم‌مو روی کاغذ یا مقواهای تکه‌تکه‌شده نقاشی می‌کشد. ساکاواچی درباره انگیزه خود از کشیدن مجموعه‌نقاشی‌های اعتراضی گرداب می‌گوید، به‌واسطه این پروژه به‌جای شرکت در اعتراضات خیابانی، از تخصص هنری خود استفاده می‌کند. این هنرمند تا قبل از اعلام مخالفت‌ها با برگزاری المپیک توکیو، هرگز در اعتراضات خیابانی شرکت نکرده و مسائل سیاسی را به نقاشی‌های انتزاعی خود وارد نکرده بود. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد عموم مردم ژاپن مخالف برگزاری المپیک توکیو در شرایط کرونایی هستند؛ هرچند مخالفت‌های عینی مثل تظاهرات در این باره چندان گسترده نیست. یکی از ابزاری که مردم به‌واسطه آن ناامیدی و ترس خود را از برگزاری المپیک ۲۰۲۱ ابراز می‌کنند، هنر است. تی‌شرت‌ها، نقاشی‌ها و دیگر آثار هنری به‌نوعی به ابزار اعتراض به تصمیم مسوولان دولتی برای برگزاری این بازی‌ها تبدیل شده‌اند؛، تصمیمی که به‌رغم توصیه‌های پزشکی و مخالفت مردم گرفته شد. مقامات ژاپنی در مواجهه با این اعتراضات مسالمت‌آمیز، در برخی موارد خواستار حذف آثار هنری و دیگر محصولات مربوطه شده‌اند و هنرمندان می‌گویند با این کار آزادی اندیشه و عملشان از آنها سلب شده است.
نگرانی‌ها از شیوع کرونا مانع از آن شده است که معترضان محتاط ژاپنی در خیابان‌ها حاضر شوند و نگرانی و دغدغه خود را فریاد بزنند. برعکس ریودوژانیرو که خیابان‌های آن در سال ۲۰۱۶ شاهد سیل هزاران معترض به برگزاری دوره قبلی المپیک تابستانی بود، در اعتراضات اخیر در ژاپن حداکثر ده‌ها نفر شرکت داشتند.
ساکاواچی اولین‌بار زمانی این نقاشی‌ها را کشید که گروهی از هنرمندان که تابستان سال گذشته یک نمایشگاه هنری ضدالمپیک برپا کردند، با او برای همکاری تماس گرفتند. آثار این هنرمند پیش‌تر یک بار نیز در ماه فوریه در یک نمایشگاه دیگر به نمایش گذاشته شد. کای کویاما مسوول اصلی این نمایشگاه می‌گوید، اعتراض‌کردن وظیفه حرفه‌ای اوست؛ هرچند می‌داند بسیاری از مردم ژاپن در ابراز صریح و آشکار دیدگاه خود در این باره مردد هستند. کویامای ۴۵ساله در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: ما هنرمندیم و اگر خودمان را ابراز نکنیم، موجودیتمان زیر سوال می‌رود. یکی دیگر از هنرمندانی که با این نمایشگاه ضدالمپیک همراه شده، ساچی‌هیرو اوچی ۵۲ساله، مددکار اجتماعی و پزشک کلینیکی در نزدیکی استادیوم یوکوهاما است که میزبان بازی‌های بیس‌بال و سافت‌بال المپیک خواهد بود. او می‌گوید، توکیو و یوکوهاما، بزرگ‌ترین شهرهای ژاپن، به‌دلیل برگزاری المپیک سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای در مورد بی‌خانمان‌ها اتخاذ کرده‌اند؛ فضاهای عمومی که زمانی به روی این دست از مردم باز بودند حالا با مخروط‌ها و موانع رنگارنگ مسدود شده‌اند. اوچی سعی کرده در نقاشی‌های خود از ماراتن و ورزشگاه ملی ژاپن، این آوارگی را همراه با الگوهای تکرارشونده هجوآمیز به تصویر بکشد. وی می‌گوید: برخی در مدت همه‌گیری کرونا در جهان، شغل و سرپناه خود را از دست داده‌اند. برخی از خالقان هنر ضدالمپیک از سانسور و نبود آزادی بیان در این باره شکایت دارند؛ قبل از شیوع کرونا، یک طراح ژاپنی به نام سوسومو کیکوتاکه، در واکنش به رسوایی رشوه‌خواری و سرقت ادبی در این رویداد، تی‌شرت‌های ضدالمپیک تولید کرد. آن زمان او در شبکه‌های اجتماعی کامنت‌های منفی می‌گرفت و در یک ماه تنها ۱۰ تی‌شرت فروخت، اما این روزها با شیوع کرونا و افزایش نگرانی و دغدغه عمومی، کاروکاسبی صاحب فروشگاه P&M حسابی رونق گرفته است، به‌طوری که فروش او در ماه آوریل به ۱۰۰تی‌شرت و در ماه مه به ۲۵۰تی‌شرت رسید. به گفته کیکوتاکه، افزایش تقاضا برای تی‌شرت‌های ضدالمپیکی او از خشم عمومی درباره طولانی‌شدن وضعیت اضطراری اعلام‌شده از سوی دولت حکایت دارد. وی گفت: برنامه‌های ورزشی و اردوهای فرزندانم لغو شده‌اند و مجبور شدیم با آن سر کنیم. این درحالی است که دولت می‌گوید می‌تواند المپیک را برگزار کند. واقعا اعصابم خرد است که نخست‌وزیر درباره اینکه چرا می‌خواهند این بازی‌ها را برگزار کنند توضیح نمی‌دهد و فقط می‌گوید امن و ایمن برگزار خواهد شد.
کمیته برگزاری المپیک توکیو به‌دلیل آن‌چه نقض حق تالیف عنوان شده، از کیکوتاکه خواسته تولید تی‌شرت‌هایش را متوقف کند. دیگر تلاش‌های هنرمندان برای استهزای المپیک توکیو نیز به روشی مشابه و به بهانه تخطی از قانون حق تالیف توسط این کمیته سرکوب شده‌اند.
