بازگشت دن‌‌‌کیشوت در عصر هوش مصنوعی

دنیای‌اقتصاد: «کتاب نانوشته» با عنوان فرعی «دن‌‌‌کیشوت در عصر هوش مصنوعی» نوشته علی شاهی به چاپ رسید. این کتاب با پرداختن به رمان «دن کیشوت» از زاویه‌‌‌ای تازه، تلاش می‌کند با روایتی «رمان‌‌‌گونه» به پرسش‌ها درباره این رمان بزرگ پاسخ بدهد. ناشر در توضیح کتاب نوشته است: اگر سروانتس در ۴۰۰ سال پیش می‌توانست تصور کند که روزی یکی از مخلوقات هوش مصنوعی سعی خواهد کرد سطرهایی شبیه او بنویسد، دوست می‌‌‌داشت که چه جملاتی بنویسد؟ آیا اصلا باور می‌کرد که روزی چنین موجودی به دنیا می‌‌‌آید، یا آن را هم مانند یکی از هزاران داستانی فرض می‌کرد که هزاران نفر باور کرده‌‌‌اند بی‌‌‌اینکه بتوانند ربطشان را با «واقعیت» توضیح بدهند؟

 احتمالا اگر به او می‌‌‌گفتید که نه این قصه از آن دست قصه‌‌‌هاست و نه واقعیت دیگر فقط همان واقعیتی ا‌‌‌ست که هم‌‌‌روزگارهای حضرتعالی باورش دارند جا می‌‌‌خورد. بیایید تصور کنیم که می‌‌‌خواهید واقعیتِ این موجود را برای او توصیف کنید. بله، کار دشواری‌‌‌ است. با این همه، چه می‌‌‌گویید؟در ادامه معرفی این کتاب آمده است: «چه می‌شود که ما یک متن را باور می‌‌‌کنیم؟ آیا باور یک متن، اصل اساسی و ذاتی خواندن آن متن است؟ باور چیزی است مربوط به ذهن خواننده یا مشخصه‌‌‌ای مربوط به متن؟ چه می‌شود که باورمندان به یک ایدئولوژی یا مکتب خاص، آن ایدئولوژی را باور می‌کنند؟ آیا چنین باوری خطری هم دارد؟ آیا می‌توان متنی را خواند و از آن لذت برد اما باورش نکرد؟ حتی خیالی‌‌‌ترین داستان‌‌‌ها هم بالاخره در یک جهان فرضی باورپذیرند اما آیا می‌توان متنی نوشت که باورکردنش چه در این جهان چه در هر جهان واقعی یا خیالی دیگری ناممکن باشد؟ مفهوم «زمان» چه تاثیری در باورپذیری یک متن دارد؟ آیا می‌توان با حذف باور، جلوی تبدیل متن‌‌‌ها به ایدئولوژی‌‌‌ها را گرفت؟ «کتاب نانوشته» در ۲۷۱ صفحه با قیمت ۸۵‌هزار تومان توسط نشر نو منتشر شده است.