محیط کار دیجیتال و آینده کار
کووید-۱۹ و رشد دیجیتال
بیماری همه گیر کرونا تاکیدی بر استفاده از محیطهای کاری دیجیتال بوده است. اکثر کارشناسان براین باورند که همهگیری فقط روندهایی که سالها قبل از ورود بیماری وجود داشته را تسریع کرده است. این روند سبب شده که شمار زیادی از اپلیکیشنها، ابزارها و پلتفرمهای ناسازگار با یکدیگر به کار گرفته شوند و باید برای جستوجوی اطلاعاتی که در این هزارتوی جدید فناوری به دام افتاده یا گمشدهاند، تغییر پلتفرم در هر ساعت چندبار انجام شود. همهگیری نوعی نگاه اجمالی به آینده دورکاری را سبب شده و شرکتهایی که محیط کار دیجیتالشان را آماده کرده بودند توانستند تقریبا بدون کم و کاست به شیوه کار از منزل رو آورند. برای شرکتهایی که به خوبی آماده نبودند نیز فرصتی عالی فراهم شده تا درباره نقاط بهبودشان بیاموزند و برای آمادگی در آینده، آموختههای خود را به اجرا درآورند.
محیط کار دیجیتال چیست؟
امروزه خیلیها فکر میکنند که دو اصطلاح اینترانت و محیط کار دیجیتال با هم مترادفند. اینترانت فقط شبکه خصوصی درون سازمان است که اطلاعات شرکت را به شکلی امن به اشتراک میگذارد و دسترسی یکنواخت کارکنان به اپلیکیشنها را میسر میسازد. امروزه اینترانت به شکل فزایندهای برای همکاری، مدیریت ارتباط با مشتری و مدیریت پروژه مورد استفاده قرار میگیرد. درست مانند همه مفاهیم حوزه فناوری، این تعریف نیز پیوسته درحال تغییر است و همین سبب میشود که برخی افراد آن را با محیط کار دیجیتال اشتباه بگیرند. اصطلاح محیط کار دیجیتال، در ذهن شنونده علاقهمند به فناوری، تصاویری از کارکنانی را به تصویر میکشد که عینک مخصوص واقعیت افزوده۱ را به چشم دارند و در محیطی کاملا خودکار به فعالیت مشغولند. با این حال، محیط کار دیجیتال سالها است که وجود دارد و پیوسته درحال تکامل است. هیچ تعریف استانداردی از محیط کار دیجیتال وجود ندارد، ولی اگر بخواهیم تعریف خوبی ارائه دهیم میتوانیم بگوییم: «محیط کار دیجیتال، معادلی مجازی برای محیط کار فیزیکی است که به شکلی هدفمند با در نظر گرفتن کارکنان و تمام ابزارها و سیستمهای دیجیتال مورد استفاده آنها طراحی شده و هدف از بهرهگیری کارکنان از ابزارها و سیستمهای دیجیتال، سهولت ارتباط با دیگران، دسترسی به ایدهها و تخصصهای درون و برون سازمانی و توانمندسازی همیشگی آنان با انواع خدمات، همه جا، و با همه وسایل است.»
همکاری چابک و ایمن
با گسترش سیال شدن سازمانها، تغییر نقشهای کارکنان در سراسر سازمان، مشارکت در تیمهایی با ذینفعان متعدد، شیوه دستیابی به دادهها و پردازش آنها، به اشتراکگذاری دادهها، تصمیمگیری داده محور، چالشهای ارتباطی نیروی کار دیجیتال و استفاده از پلتفرمهای چند وجهی با چند دستگاه نیز بهطور پیوسته در حال تغییرند. اگرچه میتوان با منابع و زیرساختهایی که با سرمایهگذاریهای قبلی فراهم شده به این نیازها رسیدگی کرد. شیوه انجام کار مشترک باید به خوبی شفاف و ساختاردهی شود، ضمن آنکه باید به اندازه کافی چابک باشد تا با تغییرات جمعیتی نیروی کار هماهنگ شود. یکپارچهسازی ارتباطات آنلاین وآفلاین بین کارکنان، اشتراکگذاری دادهها و منابع، ایجاد انعطاف و گزینههایی برای شخصیسازی و بهبود تجربه کارکنان میتواند ناسازگاری ناشی از تجربه کار با دستگاههای گوناگون را کاهش دهد.
همکاری کارکنان از طریق انجام کار با دستگاههای گوناگون، نیاز به امنیت اطلاعات و محافظت از دستگاهها را نیز در بر میگیرد. اگرچه زیرساختهای پیشرفته و به روزآوری فناوری اطلاعات، دلهره ناشی از استراتژی کار با چند دستگاه را کم میکند، ولی برای استفاده بهینه از چند دستگاه به اصول راهنما و خطمشی آموزشی نیاز است.
سنجش میزان موفقیت محیط کار دیجیتال
با پایبندی به شاخصهای کلیدی عملکرد در سازمان میتوان ارزش اصلی کسبوکار را اندازهگیری کرد. سازمانها باید در نخستین مراحل برای موارد ملموس و ناملموس، توافقنامه سطح تجربه کارکنان۲ را به شکلی قابل سنجش و تجربه محور تنظیم کنند. تحلیل احساسات۳ نیز مانند رضایت کارکنان سبب کاهش هزینههای عملیاتی، تسریع برنامه ورود به بازار، چابکی و بهبود معیارهای نوآوری شده است. برای بهبود محیط کار مشترک، رویکردی با سناریوهای متعدد نه تنها در برقراری حکمرانی مشارکتی قوی به سازمانها کمک کرده، بلکه به سازگاری روشهای متغیر صنعت برای همگام شدن با آینده نیز کمک میکند. رویکرد حکمرانی چابک که سازگاری با آن نیز آسان باشد از تلاشهای مستمر سازمان خواهد بود.
پاورقی:
۱- واقعیت افزوده (به انگلیسی: Augmented Reality) یک نمای فیزیکی زنده، مستقیم یا غیرمستقیم است، که عناصری را پیرامون دنیای واقعی افراد اضافه میکند. این عناصر براساس تولیدات کامپیوتری که از طریق دریافت و پردازش اطلاعات کاربر توسط سنسورهای ورودی مانند صدا، ویدئو، تصاویر گرافیکی یا دادههای GPS است، ایجاد میشود.
۲- در حوزه فناوری اطلاعات قرارداد سطح تجربه کارکنان یا XLA، بر تجربه کارکنان در بهکارگیری فناوری تمرکز دارد.
۳- تحلیل احساسات به استفاده از پردازش زبان طبیعی، تجزیه و تحلیل متن، زبانشناسی محاسباتی، و بیومتریک به شناسایی سیستماتیک، استخراج، سنجش کمیت، و مطالعه حالات موثر و اطلاعات ذهنی اشاره دارد.