همه چیز درباره یک پلتفرم دیجیتال جهانی
بخش نخست

متاورس تصویری از آیندهای است که در انتظار زندگی شخصی و تجاری انسانها در دنیای تمام دیجیتال و بهموازات با دنیای واقعیشان خواهد بود و این خیلی شبیه به آن چیزی است که ما در فیلمهای علمی تخیلی میبینیم. به هر حال، متاورس بهعنوان یک پدیده نوظهور توانسته کانون توجه بسیاری از کارشناسان و سیاستگذاران قرار گیرد و به سوژه فوقالعادهای برای سرمایهگذاری در بخش تکنولوژی تبدیل شود.
متاورس چیست؟
متاورس هنوز در حد یک ایده است. اما سوال اینجاست که این ایده چیست و عناصر اصلی سازنده آن کدامند؟ متاورس خروجی و نتیجه همافزایی و ترکیب شدن انواع تکنولوژیهای دیجیتال و آنلاین است و کارش را با تمرکز بر بازیهای ویدئویی، واقعیت مجازی، فضاهای دیدار دیجیتال، داراییهای دیجیتال (مانند توکنهای غیرقابل تعویض) و شاید تبادلات بین مغز و ماشین شروع میکند؛ هرچند که کارش فقط به این موارد محدود نخواهد شد.
دامنه و تاثیرات متاورس هنگامی گسترش خواهد یافت که هوش مصنوعی نیز وارد آن شود و علاوه بر این، دادههای برآمده از دنیای واقعی که با کمک تکنولوژی اینترنت اشیا جمعآوری شدهاند وارد قضیه شده و یک نوع موجودیت ترکیبی فیزیکی- دیجیتالی پدید آورد.
با این همه، پتانسیل حقیقی متاورس در خروجی آن نهفته است؛ یعنی پدیدار شدن یک پلتفرم دیجیتال جهانی برای تعاملات و تبادلات شخصی و تجاری و نقشآفرینی مؤثر آن بهعنوان جایگزینی قدرتمندتر و کاملتر برای اینترنت و تبدیل شدن آن بهعنوان منبع ارزشمندترین داده موجود در مورد مصرفکنندگان دنیای کسبوکار.
ویژگیهای متاورس کدامند؟
۱-ماندگاری. متاورس آمده تا در همهجا و همه زمان وجود داشته باشد.
۲-همزمانی. مشارکتکنندگان در متاورس قادر خواهند بود بهطور همزمان هم در دنیای واقعی با همدیگر ارتباط برقرار کنند و هم بهصورت دیجیتال و در محیط مجازی با هم در تعامل باشند.
۳-همهجایی. هرکسی میتواند هر جا که باشد و در هر زمانی با هر تعداد کاربر متاورس ارتباط برقرار کند.
۴-اقتصادمحوری. مشارکتکنندگان در متاورس ازجمله شرکتها و کسبوکارها قادر خواهند بود کالاها و سرویسهایشان را با دیگران مبادله کنند؛ همانطور که در بازیهای ویدئویی این امکان برای گیمرها وجود دارد تا با ارزهای رایج اقدام به خرید طلای مجازی و سایر آیتمهای موجود دربازیهای ویدئویی کنند یا طلای مجازی بخرند و بفروشند. در متاورس توکنهای غیرقابل تعویض و رمزارزها نیز وجود دارند که مشابه ارزهای رایج در دنیای واقعی هستند و با آنها میتوان دست به معامله و انتقال ارزش زد.
۵-قابلیت همکاری. متاورس به مشارکتکنندگان این امکان را میدهد تا از آیتمهای مجازی که خود متاورس در اختیارشان قرار میدهد استفاده کنند و مثلا با توکنهایی که در اختیار دارند اقدام به شرکت در بازی کنند، در کنسرتهای مجازی حضور پیدا کنند و فعالیت در سایر محیطهای متاورسی را تجربه کنند یا دادههایی را که در اختیار دارند با دیگران به اشتراک بگذارند و به این ترتیب با سایر کاربران متاورس همکاریهای فکری و کاری و سرگرمی داشته باشند.
چرا متاورس با اینترنت متفاوت است؟
امروزه یک ارتباط اینترنتی به ارتباط برقرار کردن یک سرور خاص با یک سرور دیگر یا کامپیوتر کاربر نهایی وابسته است. در واقع، اینترنت نقش یک واسطه و تسهیلگر را در ارتباطات و تعاملات همزمان بین سرورها بازی میکند، اما واقعیت آن است این همزمان بودن در عمل اتفاق نمیافتد و فاصله زمانی در حد کسری از ثانیه بین ارسال پیام از سرور مبدأ و دریافت آن توسط سرور مقصد وجود دارد که ما معمولا متوجه این فاصله زمانی نمیشویم. متاورس اما موجب حذف این فاصله زمانی و تبادلات واقعا همزمان بین سرورها و کاربران میشود و ارتباطات واقعا همزمان بین انبوهی از سرورها و کاربران در متاورس امکانپذیر خواهد بود.
برای پیادهسازی چنین ارتباطاتی در متاورس به زیرساختهای مختلفی نیاز است که به شکلی غیرمتمرکز اما فراگیر باید توزیع شوند. البته هماکنون به لطف توسعه زیرساختهای اینترنت و گسترش مدلهای محاسباتی غیرمتمرکز و بهخوبی توزیعشده و رشد فزاینده تکنولوژی محاسبات ابری، میتوان زیرساختهای متاورس را چیزی شبیه به مدل توسعهیافته و تکمیلشده زیرساختهای موجود اینترنت در نظر گرفت. با این همه، متاورس به تکنولوژیهای جدید بیشمار، پروتکلهای جامع، کمپینهای متعدد و نوآوریهای جسورانهای نیاز دارد و مرزبندی بین «قبل از متاورس» و «بعد از متاورس» و تفکیک آنها از هم بهراحتی امکانپذیر نخواهد بود، چراکه ظهور و گسترش متاورس بهآرامی و از طریق معرفی محصولات و سرویسهای مختلف و ترکیب شدن آن با همدیگر رخ خواهد داد.
با این همه باید دانست که ماهیت انقلابی متاورس موجب شده یکسری مسائل حقوقی و قانونی پیچیده و جدی در مورد آن مطرح شود که یکی از مهمترین و حساسترین آنها به داده مربوط میشود.
مشارکت در متاورس شامل جمعآوری حجم عظیمی از انواع اطلاعات و داده شخصی افراد خواهد بود. امروزه، اپلیکیشنهای تلفن همراه و وبسایتها این امکان را به سازمانها میدهند تا افراد و کاربرانی را که در وبسایتهای اینترنتی یا در اپلیکیشنها جستوجو میکنند ردگیری کنند. بهطور حتم فردا در متاورس این امکان برای سازمانها فراهم خواهد شد تا در مورد موضوعاتی مانند واکنشهای فیزیولوژیک افراد، حرکات آنها و حتی الگوهای مغزی و رفتاری آنها اطلاعات جمعآوری کنند. در نتیجه قادر خواهند بود درک و شناخت عمیقتری از فرآیندهای فکری و رفتارهای مشتریان به دست آورند.
بنابراین، کاربرانی که در متاورس مشارکت خواهند داشت برای مدتهای بسیار طولانی در وضعیت «وارد سیستم شده» باقی میمانند؛ یعنی اینکه الگوهای رفتاریشان بهطور پیوسته زیر نظر سیستمها قرار خواهد داشت. همین مساله، متاورس و شرکتهای ارائهدهنده محصولات و خدمات را که در متاورس حضور دارند قادر خواهد ساخت که تشخیص دهند کدام سرویس را در چه زمانی و به چه شکلی به مشتریان هدف خود عرضه کنند.
منبع: Global Publication