کامبد امینی در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به وضعیت تهران در مواجهه با چالش‌های طبیعی و انسانی گفت: ویژگی اصلی جوامع تاب‌آور عبارت است از استحکام، توانمندی بالا برای مقابله با اثرات بحران و سرعت عمل برای بازگشت به حالت قبل از بحران که با توجه به این تعریف، تهران شهر تاب‌آوری در برابر بلایای طبیعی نیست؛ چرا که اولا استحکام لازم را در برابر مخاطراتی چون زلزله ندارد و بسیاری از ساختمان‌ها و زیرساخت‌های موجود در آن آسیب‌پذیر هستند، ثانیا امکانات و ظرفیت‌های کافی برای مقابله با اثرات بحران‌های بزرگ را ندارد که نمونه بارز آن در حال حاضر در مواجهه با بیماری کرونا مشهود است و ثالثا هم توان اجرایی و منابع کافی برای بازگشت سریع به حالت قبل از بحران را نیز ندارد.

 به این ترتیب اگر سانحه بزرگی نظیر یک زلزله ویرانگر در تهران رخ دهد خطر زیادی برای جامعه به دلیل عدم تاب‌آوری وجود خواهد داشت.  وی وضعیت فعلی پایتخت را حاصل چند دهه سهل‌انگاری خواند و تصریح کرد: وضعیت فعلی تهران حاصل چند دهه بی‌توجهی به موضوع کاهش ریسک و مدیریت بحران است. لذا بهبود وضعیت موجود نیز نیازمند برنامه‌ریزی جامع و اجرای اقدامات کوتاه‌مدت تا بلندمدت است. تاکنون مطالعات زیادی برای بهبود وضعیت شهر تهران در برابر مخاطرات مختلف انجام شده و راهکارهای مختلفی نیز ارائه شده است که اغلب مورد توجه قرار نگرفته است.

به گفته رئیس پژوهشکده مدیریت خطرپذیری و بحران، اگر مدیریت شهری واقعا دغدغه خطر زلزله یا سایر مخاطرات را در شهر تهران دارد، باید بلافاصله نسبت به اجرای برنامه‌هایی که در این رابطه تدوین شده (نظیر طرح جامع پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران) اقدام کند. طبق این برنامه برخی از اقدامات مرتبط با ظرفیت‌سازی برای مقابله با اثرات زلزله و سایر سوانح باید در کوتاه‌مدت و حداکثر ظرف سه سال به انجام برسند که در این زمینه توانمندسازی نیروهای امدادی شهر تهران نظیر آتش‌نشانی و همین‌طور ارتقای آمادگی مردم و ایجاد گروه‌های محلی مدیریت بحران در اولویت قرار دارد.

وی با بیان اینکه ارتقای کیفیت ساخت‌و‌ساز و اصلاح بافت‌های آسیب‌پذیر و کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها از اهمیت زیادی برخور‌دارند و باید همزمان شروع شوند، تاکید کرد: دستیابی به نتایج ملموس در این بخش‌ها در میان‌مدت و بلندمدت میسر خواهد بود.

امینی با اشاره به نقش کلیدی مردم در پیشبرد اهداف دولت برای بالابردن تاب‌آوری شهری افزود: مردم به عنوان عناصر اصلی تشکیل‌دهنده شهرها، نقشی کلیدی در مدیریت بحران و ارتقای تاب‌آوری جوامع به عهده دارند و امروزه در دنیا بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با بهبود تاب‌آوری با محوریت مردم در سطوح محلی انجام می‌شود. در این رابطه ارتقای دانش و آگاهی از مخاطرات در سطح محله، ایجاد گروه‌های مدیریت بحران محله‌محور، تشکیل تیم‌های داوطلب برای مقابله و امدادرسانی در سطوح محلی و بسیاری موارد دیگر را می‌بایست با محوریت مردم به انجام رساند.

وی با تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های موجود در سطوح محلی نظیر مدارس ایمن برای سازماندهی مردم گفت: در این رابطه طرحی با عنوان مدرسه ایمن – جامعه تاب‌آور در سطح کشور از سال ۱۳۹۵ در دست اجرا است که مدارس به عنوان پایگاه‌های مدیریت بحران در سطوح محلی تجهیز و آماده می‌شوند و توسط خود اهالی محل با همکاری اولیای مدارس برنامه‌های آموزشی و توانمندسازی مردمی در آنها به اجرا گذاشته می شود.

امینی افزود: همچنین در زمان رخداد سوانح از این ظرفیت می‌توان برای تخلیه و اسکان اضطراری ساکنان استفاده کرد. البته اجرای این طرح به رغم اینکه به تصویب بالاترین مراجع ذی‌ربط رسیده، با چالش‌های زیادی در شهر تهران مواجه است و لازم است موانع موجود در این رابطه توسط شهرداری تهران و نهادهایی مثل آموزش و پرورش هر چه سریع‌تر حل و فصل شود.

اخبار مرتبط