«دنیای‌اقتصاد» از قیمت‌های حداقلی در جنوبیترین مناطق پایتخت گزارش می‌دهد
راز دوقطبی مسکن تهران
چرا به‌رغم رکود در کل شهر، خرید آپارتمان در پایینشهر رشد ۳۸ درصدی دارد؟
هاجر شادمانی: برآورد کف قیمت خرید آپارتمان در جنوبیترین مناطق و محله‌‌‌های شهر تهران، راز دوقطبی شدن معاملات مسکن پایتخت را رمزگشایی می‌کند.در حالی که بر اساس تازه‌‌‌ترین آمار رسمی مربوط به حجم معاملات مسکن شهر تهران، تعداد معاملات خرید آپارتمان در پایتخت آذرماه نسبت به آبان امسال، یک درصد کاهش یافت و مناطق شمالی تهران نیز با افت حجم معاملات خرید همراه شدند، اما در این ماه، حجم معاملات مسکن در مناطق جنوبی تهران 38درصد رشد کرد.
این آمارها نشان‌دهنده دوقطبی شدن بازار معاملات مسکن شهر تهران به لحاظ تغییرات حجم معاملات خرید آپارتمان در آذرماه و در شرایطی است که بازار در سخت‌‌‌ترین شرایط رکودی خود به سر می‌‌‌برد. آذرماه امسال، کمتر از 4هزار فقره معامله خرید آپارتمان در تهران به ثبت رسید که این آمار نشان‌دهنده رکود تاریخی در بازار معاملات مسکن پایتخت است. در شرایط عادی ماهانه حداقل 10هزار فقره معامله خرید مسکن در شهر تهران انجام می‌‌‌شد و در دوره رونق، این تعداد از 15هزار فقره نیز عبور می‌کرد.
علت گرمای معاملات پایینشهر
در شرایطی که کل بازار معاملات مسکن شهر تهران در وضعیت رکود تاریخی است و این رکود در کل شهر و نیمه شمالی خود را به شکل افت محسوس تعداد معاملات خرید مسکن در آذرماه نسبت به آبان نشان داد، اما به لحاظ رشد تعداد معاملات، نبض مسکن مناطق جنوب شهر گرم است. در حالی که حجم معاملات مسکن در جنوبیترین محله‌‌‌های پایتخت تنها به فاصله یک ماه، 38درصد رشد کرده است، در منطقه 15 شهر تهران، این میزان رشد 60درصد بوده است. در منطقه 16 نیز حجم معاملات خرید آپارتمان در آذرماه 20درصد نسبت به آبان افزایش یافت. اما سوال مهمی که دراین زمینه وجود دارد آن است که چرا در وضعیت رکود سنگین معاملات مسکن و در حالی که مناطق شمالی تهران در آذرماه با افت تعداد معاملات خرید نسبت به آبان روبه‌رو شدند، نبض معاملات پایین شهر به لحاظ رشد تعداد معاملات خرید، گرم بوده است؟
«دنیای‌اقتصاد» برای پاسخ به این سوال، بازار مسکن چهار منطقه واقع در جنوبیترین قسمت پایتخت یعنی مناطق 15، 16، 18 و 19 را مورد بررسی قرار داده است. 15 محله از این چهار منطقه به عنوان مناطقی که به گفته واسطه‌‌‌های معاملات مسکن آنها، تحولات و نبض قیمت و معاملات مسکن در سایر محله‌‌‌های واقع در این مناطق را نمایندگی و هدایت می‌کنند، در این بررسی انتخاب و وضعیت بازار مسکن آنها رصد شده است.
نتایج تحقیق از بازار مسکن 15 محله از این چهار منطقه واقع در جنوبیترین بخش پایتخت، به علت گرم بودن نبض معاملات ملک در پایین شهر و دوقطبی معاملات آپارتمان در پایتخت پاسخ می‌دهد. برآورد «دنیای‌اقتصاد» از میانگین کف قیمت خرید آپارتمان در جنوب تهران نشان می‌دهد، هم‌‌‌اکنون به طور متوسط حداقل قیمت پیشنهادی برای خرید مسکن در این مناطق، حول و حوش مترمربعی 36 میلیون تومان است. از آنجا که در این مناطق آپارتمان‌‌‌های 60 تا 80 مترمربعی به عنوان بازه پرتقاضای خرید مسکن تهران و حتی آپارتمان‌‌‌های با مساحت کمتر از 60 مترمربع به بازار فروش عرضه شده است، هم‌‌‌اکنون با بودجه حدود 2 میلیارد و100 میلیون تومانی تا کمتر از 3 میلیارد تومان (بر اساس قیمت‌های پیشنهادی درج شده در فایل‌‌‌های فروش)، امکان خرید آپارتمان در این بازه‌‌‌های متراژی برای متقاضیان وجود دارد. این در حالی است که متوسط قیمت مسکن در کل شهر تهران بر اساس آمار بانک مرکزی مربوط به تحولات آذرماه بازار مسکن پایتخت، بیش از دو برابر این کف حداقلی قیمت پیشنهادی در محله‌‌‌های جنوبی پایتخت است. متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در شهر تهران در آذرماه 74 میلیون تومان اعلام شد. این در حالی است که این سطح قیمتی و سطوح قیمتی مربوط به متوسط و کف قیمت خرید آپارتمان در محله‌‌‌ها و مناطق شمالی تهران به مراتب از این میزان بیشتر است.
به این ترتیب، کف حداقلی بودجه موردنیاز برای خرید آپارتمان در این مناطق جنوبی پایتخت (جنوبیترین محله‌‌‌های شهر تهران)، سازگاری نسبی با قدرت خرید اقلیت تقاضای مصرفی خرید مسکن در تهران دارد. این موضوع به‌خصوص در عصر جهش همزمان با افزایش فاصله سطح قیمت‌ها با قدرت خرید تقاضای مصرفی، محسوس‌‌‌تر از هر زمان دیگری است.
در چنین شرایطی، یک متقاضی مصرفی خرید آپارتمان می‌تواند با بودجه کمتر از 3 میلیارد تومانی در این محله‌‌‌ها اقدام به خرید آپارتمان مصرفی کند. حتی در سخت‌‌‌ترین شرایط برای خرید مصرفی آپارتمان در این محله‌‌‌ها، یک متقاضی می‌تواند با فروش یک خودروی معمولی، مصرفی و متعارف تولید داخل با قیمت حول و حوش نیم میلیارد تومان (500میلیون تومان) و همچنین استفاده از وام بانکی خرید مسکن، نزدیک به نیمی از بودجه موردنیاز برای خرید یک آپارتمان قیمت‌گذاری‌شده با نرخ حداقلی را تامین کند. این در حالی است که در مناطق بالاتر شهر، سطح قیمت‌ها با حداکثر توان خرید بخش عمده متقاضیان مصرفی و تقریبا اکثریت خانه‌‌‌اولی‌‌‌ها فاصله بسیار زیادی دارد. در این مناطق کف هزینه موردنیاز برای خرید یک آپارتمان معمولی حداقل دو برابر کف بودجه موردنیاز برای خرید آپارتمان در جنوبیترین مناطق تهران است. هرچه مناطق بالاتر باشد این فاصله نیز افزایش می‌‌‌یابد و به سه برابر و حتی بیشتر هم می‌رسد که با قدرت خرید طیف گسترده‌‌‌ای از تقاضای مصرفی حاضر در بازار فاصله دارد.
این موضوع علت تجمع خریداران مسکن در مناطق جنوبی تهران و همچنین رشد 38 درصدی حجم معاملات خرید مسکن در این مناطق به‌رغم کاهش یک درصدی حجم کل معاملات مسکن شهر تهران و افت محسوس معاملات در مناطق شمالی پایتخت در آذرماه نسبت به آبان را شرح می‌دهد. در واقع علت گرم بودن نبض معاملات مسکن در محله‌‌‌های جنوبی، در شرایط رکود تاریخی مسکن شهر تهران، سازگاری نسبی قیمت مسکن در این مناطق با قدرت خرید بخش قابل‌توجهی از تقاضای خرید آپارتمان است که قصد خرید مسکن با بودجه کل دو تا سه میلیارد تومانی (یعنی حداقل بودجه موردنیاز برای خرید مسکن در تهران)، دارند.
