آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک پیش‌بینی کردند
دو نیمه متفاوت بازار نفت در ۲۰۱۹
بر اساس گزارش IEA، تولید اوپک در ماه گذشته میلادی به بیش از ۳۳ میلیون بشکه در روز رسیده است و توافق اخیر به این معنا است که سطح تولید اوپک در سال آینده میلادی به حدود۲/ ۳۲ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. بر اساس توافق اخیر اوپک، تولید این سازمان حدود ۸۰۰ هزار بشکه نسبت به سطح تولید ماه اکتبر در شش ماه نخست ۲۰۱۹ کاهش خواهد داشت. اما رسیدن سطح تولید این سازمان به ۲/ ۳۲ میلیون بشکه در روز برای جلوگیری از مازاد عرضه در بازار نفت کافی نیست چراکه آژانس تقاضا برای نفت اوپک را بسیار کمتر از این سطح می‌داند. بر اساس این گزارش به‌طور متوسط در سال آینده میزان تقاضا برای نفت اوپک ۶/ ۳۱ میلیون بشکه در روز خواهد بود که ۵۰۰ هزار بشکه کمتر از سقف تولید اوپک بر اساس توافق است. IEA بر این باور است که تنها اگر کاهش قابل‌توجهی در عرضه نفت ایران و ونزوئلا رخ دهد، می‌توان با اطمینان گفت که سال آینده مازاد عرضه‌ای رخ نخواهد داد. در این میان باید دید تاثیر خروج قطر از اوپک بر میزان کاهش تولید این سازمان چگونه خواهد بود. قطر با تولید روزانه ۶۰۰ هزار بشکه نفت خام، طبق توافق کاهش تولید در ۲۰۱۶ باید روزانه تا ۳۰ هزار بشکه در روز از تولیداتش می‌کاست.
آژانس بین‌المللی انرژی اگرچه تاکید دارد هنوز برای قضاوت درباره اثرگذاری توافق کشورهای عضو و غیرعضو اوپک زود است اما با اشاره به اینکه شاخص نفت خام برنت در حال‌حاضر در محدوده ۶۰ دلار معامله می‌شود، عقیده دارد توافق اوپک نتوانسته موجب افزایش قیمت‌ها شود. از نگاه آژانس محدوده فعلی قیمت نفت خام برنت (حدود ۶۰ دلار بر بشکه) به محدوده قیمتی این نفت شاخص در روز برگزاری نشست وین بسیار نزدیک است و از آن فراتر نرفته، بنابراین نمی‌توان با قطعیت گفت توافق کاهش تولید بر رشد قیمت‌ها اثرگذار بوده است.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد» روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۵ به وقت تهران) هر بشکه نفت خام برنت تحت‌تاثیر انتشار آماری از کند شدن رشد اقتصادی چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت خام دنیا، کاهش یافت و با ۳۳ سنت افت قیمت به ۱۲/ ۶۱ دلار بر بشکه رسید. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز ۲۶ سنت افت قیمت داشت و به ۳۲/ ۵۲ دلار بر بشکه رسید. تحلیلگران بازار عقیده دارند با وجود انتشار آمار منفی از رشد اقتصادی چین که می‌تواند تقاضای نفت خام را در سال آینده تحت‌تاثیر قرار دهد، توافق کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای کاهش تولید مانع از ریزش بیشتر قیمت‌ها شده است. با این حال آژانس بین‌المللی انرژی در بخشی از گزارش ماهانه خود می‌نویسد: «به‌نظر می‌رسد توافق کاهش تولید توانسته است کف قیمتی ۶۰ دلار را برای برنت ایجاد کند.» این سازمان با اشاره به افت شدید قیمت نفت نسبت به اوایل اکتبر و سقوط قیمت‌ها در کمتر از ۴۰ روز از ۸۶ دلار بر بشکه به ۵۸ دلار، تاکید می‌کند که چنین بی‌ثباتی در قیمت به زیان مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نفت است.
عرضه و تقاضای طلای سیاه از دوربین آژانس
برآوردهای آژانس از عوامل اصلی بازار نفت در سال جاری میلادی و سال آینده تغییر چندانی نداشته است. بر اساس این گزارش، میزان رشد تقاضا در سال ۲۰۱۸ مانند گزارش قبلی این سازمان حدود ۳/ ۱ میلیون بشکه در روز برآورد شده است. آژانس بین‌المللی انرژی برای سال ۲۰۱۹ نیز رشد تقاضای ۴/ ۱ میلیون بشکه‌ای را پیش‌بینی کرده است. این مقادیر نسبت به پیش‌بینی‌های ابتدای سال کاهش یافته است. آژانس در ماه‌های گذشته قیمت بالای نفت را عاملی برای کاهش تقاضا در سال جاری معرفی کرده بود و حال بر این باور است که کاهش رشد اقتصاد جهانی تاثیر کاهش اخیر قیمت‌ها بر میزان تقاضا را خنثی خواهد کرد؛ از این‌رو این سازمان برآورد خود از رشد تقاضا در سال آینده را تغییر نداده است. اما درخصوص عرضه، آژانس رشد عرضه کشورهای خارج از اوپک در سال‌جاری میلادی را ۴/ ۲ میلیون بشکه در روز برآورد کرده که بخش مهمی از این رشد عرضه از سوی آمریکا بوده است. با این حال این سازمان پیش‌بینی خود از رشد عرضه کشورهای غیرعضو در سال ۲۰۱۹ را ۴۱۵ هزار بشکه در روز کاهش داده و دلیل این تغییر در برآورد را تصمیم ایالت آلبرتای کانادا برای کاهش بیش از ۳۰۰ هزار بشکه‌ای عرضه در سال جدید و همچنین مشارکت روسیه در توافق نفتی دانسته است.
در نهایت این سازمان به رشد موجودی انبارهای نفتی اشاره کرده است. بر اساس این گزارش، نفت ذخیره شده در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در ماه اکتبر ۷/ ۵ میلیون بشکه افزایش یافته و به ۸۷۲/ ۲ میلیارد بشکه رسیده است. این چهارمین ماه متوالی بوده که موجودی انبارهای نفتی این کشورها افزایش یافته و آژانس تاکید می‌کند حجم این ذخایر در ماه اکتبر برای اولین‌بار از ماه مارس به بیش از متوسط پنج ساله خود رسیده است. کشورهای عضو اوپک و برخی کشورهای غیرعضو اوپک در اواخر سال ۲۰۱۶ با هدف کاهش موجودی انبارهای نفتی که به بیش از متوسط پنج ساله خود رسیده بودند، توافق کردند که از ابتدای سال ۲۰۱۷ میزان تولیدات خود را ۸/ ۱ میلیون بشکه در روز کاهش دهند و سطح موجودی انبارهای نفتی را به کمتر از متوسط پنج ساله برسانند. در ماه مارس سال جاری یعنی ۱۵ ماه بعد از اجرای توافق کاهش تولید، بالاخره اوپک و متحدانش به این هدف دست یافتند. اما حال آن‌طور که آژانس گزارش می‌دهد در عرض چند ماه مجددا مازاد عرضه موجب بازگشت سطح موجودی‌ها به بیش از متوسط ۵ساله خود شده است.
گزارش ماهانه اوپک از نفت
اوپک نیز که به فاصله یک روز پیش از آژانس بین‌المللی انرژی گزارش ماهانه خود از بازار نفت را منتشر کرده بود، به نکات مشابهی اشاره کرده است. داده‌های منتشر‌شده در گزارش دسامبر اوپک نیز این مساله را مطرح می‌کند که هرچند توافق کاهش تولید می‌تواند بازار نفت را در نیمه نخست ۲۰۱۹ متعادل کند اما ممکن است این توافق نیمه دوم سال آینده کافی نباشد. به‌طور مثال ممکن است در سه ماه چهارم ۲۰۱۹ به کاهش تولیدی دوبرابر مقدار کنونی نیاز باشد تا از مازاد عرضه پیشگیری شود. بر اساس این گزارش، تقاضا برای نفت اوپک در سال ۲۰۱۹ حدود ۴/ ۳۱ میلیون بشکه در روز خواهد بود که نسبت به سقف تعیین شده برای اوپک حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر است. این سازمان نیز ضعف تقاضا را یکی از دلایل عمده وضعیت کنونی بازار نفت می‌داند و رشد تقاضا را برای سال آینده ۲۹/ ۱ میلیون بشکه در روز برآورد می‌کند. اوپک معتقد است که رشد اقتصادی سال آینده ۵/ ۳ درصد خواهد بود که نسبت به امسال ۲/ ۰ درصد کاهش خواهد داشت. آن‌طور که اوپک برآورد می‌کند رشد عرضه غیراوپکی‌ها در سال‌جاری ۵/ ۲ میلیون بشکه در روز بوده، این رقم نسبت به پیش‌بینی ماه قبل اوپک حدود ۲۰۰ هزار بشکه بیشتر است. اوپک نیز مانند آژانس پیش‌بینی خود از رشد عرضه غیراوپکی‌ها در ۲۰۱۹ را کاهش داده است. این سازمان رشد عرضه غیراوپکی‌ها را ۸۰ هزار بشکه نسبت به گزارش ماه قبل کاهش داده و به ۱۶/ ۲ میلیون بشکه در روز رسانده است. این سازمان رشد موجودی انبارهای نفتی کشورهای توسعه یافته در ماه اکتبر را بیش از آژانس و حدود ۶/ ۷ میلیون بشکه در روز دانسته و اعلام کرده در ماه یاد شده ۵/ ۲۲ میلیون بشکه بیشتر از متوسط پنج ساله خود بوده است.
ارسال نظر