هدررفت ۷۵درصدی بارشهای کشور
علیرضا عباسی ادامه داد: اگر این عدد را در مساحت کشور که حدود ۱۶۵ میلیون هکتار است ضرب کنیم ما حدود ۴۰۰ میلیارد متر مکعب سالانه بارندگی داریم که از این رقم تقریبا ۳۰۰ میلیارد متر مکعب به عناوین مختلف از دسترس ما خارج میشود و ما فقط روی ۱۰۰ میلیارد مکعب برنامهریزی میکنیم و قسمت عمده آن ۱۰۰ میلیارد مکعب یعنی نزدیک ۷۰ تا ۷۵ میلیارد متر مکعب هم در کشاورزی مصرف میشود.
وی با تاکید بر تمرکز در حوزههای مختلفی که بیشترین هدررفت یا مصرف آب در آن وجود دارد، ادامه داد: برای مثال در حوزه هدررفت اولیه باید بتوانیم حداقل یک درصد از آن ۳۰۰ میلیارد متر مکعب را قابل جذب برای سفرههای زیرزمینی کنیم یا در حوزه کشاورزی به سنجش بهرهوری آب بپردازیم، چراکه درصد قابل توجهی از این آبها در کشور قابل برنامهریزی است. ما علاوه بر مدیریت عرضه باید تقاضا را مدیریت کنیم. میزان تقاضا و بهرهوری در حوزه کشاورزی باید محاسبه شود و با افزایش بهرهوری کاهش موجودی آب در کشور را جبران کرد.
عباسی در مورد مصوبات مجلس درباره نظارت و اجرای راهکارهای مذکور افزود: پیش از این قوانین مصوبشدهای وجود داشت که به این حوزهها پرداخته بود. در سال ۱۳۹۳ طرح احیا و تعادلبخشی منابع آب زیرزمینی کشور مصوب شد، در سال ۱۳۹۴ قانون توسعه و بهینهسازی آب شهری و روستایی در کشور مصوب شده و همینطور برنامه ملی سازگاری با کمآبی مصوب شده است. اما آنطور که باید و شاید به صورت جدی به مساله کمآبی پرداخته نشده و به جای مدیریت تقاضا بیشتر به مدیریت عرضه آب پرداخته شده است در حالی که ما باید مدیریت تقاضا داشته باشیم و بر اساس آن میزان تخصیص آب به حوزه کشاورزی مشخص شود و در ادامه این بخش کشاورزی است که با افزایش بهرهوری میتواند خود را همگام با این کمبود آب کند.
همچنین کارشناس حوزه منابع آب در ادامه این گفت و گو گفت: سرزمین ما سرزمینی خشک بوده و هزاران سال است که با کمآبی دست و پنجه نرم میکنیم. گذشتگان سعی کردهاند برای مقابله با این خشکسالی راهحلهایی مانند ساخت آب انبارها و قناتها را پیدا کنند.
علیرضا رحیمی افزود: حجم منابع آبی ما در حال حاضر نسبت به ۵۰ سال گذشته در بحرانیترین حالت قرار دارد. راهحل گذر از این شرایط بحرانی مدیریت منابع آب، مدیریت تکنولوژی و تخصیصهای بهینه آب است.
مصطفی نادری، استاد دانشگاه، در ادامه برنامه گفت: در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی اتاق فکرهایی وجود دارد که در آنجا مسائل کلان در همه حوزهها از جمله آب مورد بررسی قرار میگیرد و دولتها در نقش مجری، سیاستهای حاصل از این اتاق فکرها را اجرا میکنند. اما آن چیزی که ما شاهدش هستیم عملکرد سلیقهای دولتها است. برای مثال در سال آبی ۹۷ و ۹۸ بعد از گذشت سالها ما ظاهرا دچار ترسالی شدیم و مدیران دولت گذشته گفتند دیگر خشکسالی تمام شده و تمام سیاستها را به سمت ایجاد صنایع، سکونتگاهها و کشت محصولات بیشتر خصوصا محصولات آببر نظیر برنج، هدایت کردند، اما این در حالی بود که اساسا ما با وجود این بارشها در دوره خشکسالی بودیم.