وجود ۳۵۰۰ مگاوات واحد گازی قدیمی کم‌ظرفیت
روند تحول و ارتقای راندمان نیروگاههای حرارتی طی قرن گذشته و قرن حاضر، گواه این مطلب است. در حال حاضر با توسعه دانش ساخت توربین گاز با کاربرد آلیاژهای مقاوم درمقابل دما؛ طراحی سیستم خنک‌‌‌کن پره و استفاده از پوشش مناسب برای سطح پره‌‌‌ها تولید این نوع توربین با ظرفیت ۵۷۰ مگاوات و راندمان ۴۴درصد در دست اقدام است که در حالت سیکل ترکیبی راندمان آن به۶۴درصد می‌‌‌رسد. با وجود فرسودگی و تکنولوژی قدیمی بخش قابل‌‌‌توجهی از ناوگان تولید برق کشور که حدود ۱۶هزارمگاوات آن بیش از ۳۰سال و حدود۱۰هزار مگاوات بیش از۴۰ سال عمر دارند و راندمان بخش قابل‌‌‌توجهی از آنها بسیار پایین است به دلیل نبود ذخیره تولید درشبکه، بهرهبرداری از همه این ظرفیت در فصل پیک اجتناب‌‌‌ناپذیر است، چرا که امروزه به دلیل وابستگی شدید زندگی مردم به برق و نقش مهم برق در تولیدات صنعتی، هزینه اعمال یک کیلووات‌‌‌ساعت خاموشی چند برابر و بلکه ده‌‌‌ها برابر هزینه تولید یک کیلووات‌‌‌ساعت برق در پرهزینه‌‌‌ترین و کم‌‌‌راندمان‌‌‌ترین نیروگاه حتی با احتساب قیمت‌های واقعی سوخت است و این موضوع البته در تمام دنیا به‌‌‌خصوص در کشورهای پیشرفته صنعتی به مراتب شدیدتر است.
همین امر باعث شده که به‌‌‌رغم وجود نیروگاه‌‌‌هایی با راندمان ۵۰درصد درشبکه، متوسط راندمان نیروگاهها بر اساس گزارش‌‌‌ها درسال ۱۴۰۰ حدود ۳۹درصد باشد. با وجود قوانین متنوع حمایتی متاسفانه آن‌گونه که باید و شاید استقبال مناسبی ازجانب بخش دولتی و خصوصی برای سرمایه‌گذاری نه در زمینه افزایش متناسب ظرفیت تولید و نه افزایش راندمان حرارتی صورت نگرفته است. آن‌طور که رئیس هیات‌مدیره شرکت تعمیرات نیروگاهی ایران اعلام کرده راهکار اصلی که جهت‌‌‌گیری فعالیت‌‌‌های بخش تولید صنعت برق را به سمت بهبود راندمان وکاهش مصرف سوخت سوق دهد، بسترسازی لازم برای واقعی‌‌‌ترکردن قیمت تمام حامل‌‌‌های انرژی و ازجمله هزینه سوخت مصرفی نیروگاه‌‌‌هاست تا به این‌‌‌وسیله به‌‌‌طور نظام‌‌‌مند رشد مصرف بی‌‌‌رویه کنترل شده و همزمان جاذبه لازم برای مشارکت بخش خصوصی چه در جهت افزایش ظرفیت تولید برق و چه اجرای پروژه‌‌‌های موثر در کاهش مصرف سوخت ایجاد شود.
به گفته غلامرضا مهرداد، در حال حاضر نیز سهم تولید گاز در تولید برق کشور قابل‌‌‌توجه است به طوری که حدود ۸۲درصد از برق نیروگاههای حرارتی کشور درسال ۱۴۰۰ توسط گاز و مابقی توسط سوخت مایع تولید شده است. به عنوان مقایسه در کشور آمریکا در سال ۲۰۲۱ حدود ۳۶درصد از برق تولیدی نیروگاههای حرارتی با گاز طبیعی و یک‌‌‌درصد توسط سوخت مایع و مابقی توسط زغال‌‌‌سنگ تولید شده است. رئیس هیات‌مدیره شرکت تعمیرات نیروگاهی ایران در خصوص راندمان نیروگاهها گفت: درحال حاضر متوسط راندمان سالانه نیروگاههای کشور بیش از ۶/ ۳۹درصد است. نیروگاههای سیکل ترکیبی با راندمان بیش از ۵۵درصد در کشور فعال هستند، معمولا در فصل زمستان از نیروگاههای فرسوده با راندمان ۱۷ یا ۱۸درصد که سهم کوچکی از ظرفیت نیروگاههای ایران را دارند، استفاده نمی‌شود و بهرهبرداری از این نیروگاهها فقط در زمان اوج مصرف تابستان که تقاضای برق افزایش پیدا می‌کند جهت کمک به افزایش تولید صورت می‌گیرد.
راندمان نیروگاهها سالانه ۷/ ۰درصد افزایش مییابد
با در مدار قرار گرفتن بخش بخار نیروگاههای سیکل ترکیبی راندمان نیروگاهها به بالای ۴۰درصد افزایش مییابد. آن‌طور که اعلام شده قرار است راندمان نیروگاهها سالانه ۷/ ۰درصد افزایش پیدا کند. طبق گفته‌‌‌های پیش‌‌‌آهنگ - مدیرعامل شرکت مادرتخصصی برق حرارتی - در حال حاضر راندمان نیروگاههای کشور ۶/ ۳۹درصد است که با به مدار آمدن بخش بخار نیروگاههای سیکل ترکیبی این عدد به بالای ۴۰درصد افزایش مییابد. به گفته وی برای افزایش راندمان نیروگاه برنامه‌ریزی‌‌‌های متعددی صورت گرفته و مقرر شده که سالانه ۷/ ۰درصد افزایش پیدا کند. دو سال پیش موفق شدیم ۱۰۳۵ مگاوات واحدهای موجود را ارتقا دهیم، از ۱۳۲ نیروگاه و ۶۴۰ واحد نیروگاهی در کشور ۶۸درصد مالکیت خصوصی و ۳۲درصد مالکیت دولتی دارند که با همکاری‌‌‌های صورت گرفته موفق شدیم تابستان را به خوبی پشت سر بگذاریم. مدیرعامل شرکت برق حرارتی اعلام کرد که برنامه‌های متعددی را برای نیروگاههای با راندمان پایین در دستور کار داریم، به طور مثال در بندرعباس نیروگاه دو‌کوهه و زرند کرمان و نیروگاه سهند در دستور کار برای افزایش راندمان قرار دارند.
