رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران از حوزه مغفول می‌گوید
نمره قبولی در حوزه فرهنگی
محمدجواد حق شناس در مورد عملکرد کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران، با بیان اینکه حوزه فرهنگی و اجتماعی تفاوت بسیاری با سایر حوزه‌‌های مدیریت شهری دارد چراکه در اصل فعالیت‌‌های حوزه فرهنگی و اجتماعی مدیریت شهری ناشی از مسوولیت اجتماعی آن است، گفت: شهرداری مسوول امور فرهنگی و اجتماعی جامعه یا شهر نیست. به عنوان مثال مسوولیت کنترل و رفع آسیب‌‌های اجتماعی همچون بیکاری، طلاق، متکدیان و کودکان کار یا معتادان و امثال آن به عهده وزارت کشور، بهزیستی و شورای اجتماعی است و شهرداری صرفا نقش کمک‌کننده دارد و راسا اجازه ورود ندارد و حتی در مواردی که بنا به توافقات و قوانین مربوطه مجوز ورود دارد، نمی‌تواند با مسائل اجتماعی به صورت پروژه ای و چکشی برخورد کند. همین وضعیت در مورد حوزه فرهنگی نیز صادق است. در حوزه فرهنگی اقدامات شهرداری ناشی از مسوولیت فرهنگی است و نقش کمک‌کنندگی دارد. وی با بیان اینکه اقداماتی که در حوزه فرهنگی و اجتماعی صورت می‌گیرد همچون احداث یک پل یا خط مترو و تمیز کردن خیابان نیست که بتوان به نمایش گذاشت، اظهار کرد: بسیاری از اقدامات اجتماعی و فرهنگی در دراز مدت تاثیرگذار است و فرهنگ‌سازی امری کاملا متفاوت از ساختمان‌سازی و پل‌سازی است.
رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تصریح کرد: از جمله اقداماتی که در دو سال گذشته در حوزه فرهنگی دنبال شده و حائز اهمیت است می‌توان به برخی موارد اشاره کرد که یکی از آنها فعالیت کمیسیون فرعی نامگذاری ذیل کمیسیون فرهنگی و اجتماعی است. این کمیسیون در دو سال گذشته با رویکرد تنوع و تکثر فرهنگی و سلایق متنوع شهروندان و اصل پاسداشت مشاهیر در زمان حیات، ضمن رعایت کامل قوانین و مقررات بالادستی نگاه جدیدی را در نامگذاری خیابان‌ها، کوچه‌‌ها، پل‌‌ها، تونل‌‌های شهر و... به کار گرفته و در حال فرهنگ سازی است به‌گونه ای که اسامی بسیاری از مشاهیر کشور و به‌ویژه مشاهیر تهرانی در نامگذاری‌‌های جدید به کار گرفته شده است.
وی با بیان اینکه کمیسیون فرهنگی در این مدت توانسته با وجود مشکلات مالی شهرداری، با فعال‌سازی کمیته وام فرهیختگان حداقل‌‌های پرداخت وام ضروری به فرهیختگان را حفظ و حتی افزایش دهد، گفت: با وجود فشار‌هایی که برای کاهش بودجه سالانه حوزه فرهنگی و اجتماعی وجود داشته، کمیسیون فرهنگی مانع از کاهش فاجعه بار بودجه این حوزه شده و در برنامه سوم توسعه شهر کمیسیون فرهنگی توانست برای اولین بار رویکردی کاملا علمی و مطابق با آخرین دستاورد‌ها و استاندارد‌های روز دنیا و منطبق با نیاز‌های واقعی و شرح وظایف ذاتی مدیریت شهری را ضمن رعایت قوانین و مقررات بالادستی تدوین و به تصویب شورای شهر برساند که در سند عملیاتی برنامه سوم توسعه شهر تهران نیز تحت عناوین شاخص‌‌های ده گانه شامل کیفیت زندگی و سلامت شهری، عدالت اجتماعی، آموزش حقوق و تکالیف شهروندی، سرمایه اجتماعی مدیریت شهری، طبقه خلاق و اقتصاد فرهنگ و هنر و گردشگری، حس مکان، مدیریت دانش، فضا‌ها و فعالیت‌‌های فرهنگی اجتماعی، مشارکت اجتماعی و دیپلماسی شهری به تصویب رسیده است.
حق شناس ادامه داد: شاخص‌‌های سطح سوم سند عملیاتی نیز در حال تدوین است که بر اساس آن ریز برنامه‌‌های هدفمند و قابل سنجش در حوزه فرهنگی و اجتماعی طراحی و دنبال خواهد شد. حق شناس در مورد دغدغه‌‌های این کمیسیون با بیان اینکه مساله اصلی در حوزه فرهنگی و اجتماعی جامعه ما ناپایداری است، عنوان کرد: ما در حوزه اجتماعی شاهد تضعیف ارزش‌‌ها و هدر رفت منابع فرهنگی و اجتماعی و بروز کژ رفتاری‌‌های بسیاری هستیم، ما به‌شدت نیازمند افزایش امید به زندگی و نشاط فرهنگی و اجتماعی هستیم و لازم است برنامه‌‌های جدی و منسجمی برای افزایش پایداری فرهنگی و اجتماعی جامعه داشته باشیم. در سال‌‌های اخیر نیاز‌ها و مطالبات واقعی فرهنگی و اجتماعی مردم نادیده گرفته شده و با تنگ نظری‌‌ها و اعمال سلیقه‌‌های دستوری فرصت ابتکار و شکوفایی در بسیاری از حوزه‌‌های فرهنگی و اجتماعی از مردم سلب شده است. اساسا اهمیت و نقشی که حوزه فرهنگی و اجتماعی جامعه می تواند در بالندگی و شکوفایی و پیشرفت جامعه ایفا کند نادیده گرفته شده یا درک نشده است.
برهمین اساس کمیسیون فرهنگی در شورای پنجم تلاش زیادی کرد تا رویکرد برنامه‌ریزی فرهنگی برای شهر را در دستور کار شورا قرار دهد، اما متاسفانه به دلایل مختلف موفق نبود. بسیار متاسفم که بگویم در همین شورا برخی از اعضا معتقدند حوزه فرهنگی و اجتماعی مدیریت شهری ساختاری زاید و اضافی است و شهرداری نباید کار فرهنگی کند. این در حالی است که حتی یک شهرداری موفق در دنیا پیدا نمی‌شود که در حوزه فرهنگی و اجتماعی فعال نباشد و هر شرکت و سازمان دولتی و خصوصی در همه جای دنیا بخش و برنامه‌‌های فرهنگی و اجتماعی دارد و در پیشرفته ترین و بروز ترین شهر‌های دنیا کل برنامه‌‌های توسعه و پیشرفت شهر بر مبنا و بستر ارزش‌‌های فرهنگی و اجتماعی قرار می‌گیرد. بنابر این چالش‌‌های حوزه فرهنگی و اجتماعی ما امروزه فارغ از محتوا، در رویه‌‌های اجرایی نیز بسیار جدی و عمیق است.
وی در ادامه در مورد نقاط قوت شورای شهر پنجم با بیان اینکه می‌توان پاکدستی، تلاش برای بیشترین شفافیت ممکن و ماندگاری همه اعضای شورا در شورا طبق قولی که به مردم داد‌هایم را از مهم‌ترین ویژگی‌‌های این شورا بدانیم، گفت: شورای پنجم با ممنوع کردن تراکم فروشی‌‌ها، هولوگرام فروشی‌‌ها و ممنوع کردن ساخت و ساز برج باغ‌‌ها با لغو مصوبه مربوط به آن، کار‌های بزرگی برای شهر انجام داده است. جایگزین کردن درآمد‌های ناشی از این شهرفروشی‌‌ها البته بسیار سخت و زمان بر است و چنین اقداماتی به قیمت خودزنی و از خودگذشتگی شورای پنجم صورت گرفته است که در درازمدت اثرات آن بیشتر روشن خواهد شد، چراکه در فقدان درآمد‌های اینچنینی طبیعی است که بودجه‌ای هم برای کار‌های بزرگ و نمایشی وجود نخواهد داشت و شورای شهر در معرض انتقاد‌های آنچنانی قرار خواهد گرفت.
حق شناس با بیان اینکه در دو سال گذشته شورای شهر پنجم در شرایط خاصی کار کرده است، اظهار کرد: شرایط اقتصادی جامعه، میراث مدیریت نابسامان و مبتنی بر شهر فروشی‌‌ها و بدهی‌‌های چند ده هزار میلیاردی و انباشت در حد انفجار نیروی انسانی و امثال آن، شرایط و فضای کار برای شورای پنجم را بسیار سخت کرده است، اما در عین حال مشکلات و ضعف‌‌های جدی‌تری نیز در عملکرد ما اعضای شورای پنجم وجود داشته است که من با توجه به موانع و مشکلاتی که شورای پنجم داشته است صرفا می‌توانم نمره قبولی به عملکرد دو سال گذشته شورای پنجم بدهم، اما در واقعیت این نمره شایسته شورای پنجم و منطبق با انتظارات مردم نیست. وی در مورد برنامه‌‌های آتی این کمیسیون برای دوسال آینده نیز با بیان اینکه کمیسیون فرهنگی برنامه منسجم و قابل دفاعی را به تصویب رسانده است و در صورت حمایت اعضای شورا می‌تواند نقش ارزند‌های در جبران نارسایی‌‌های شهر و مدیریت شهری در دو سال آینده ایفا کند، گفت: در مجموع در عملکرد شورای پنجم چند آسیب جدی وجود دارد که اگر اصلاح نشود مدیریت شهری نیز راه به جایی نخواهد برد. متاسفانه شورای پنجم با توجه به فضای سیاسی و اقتصادی موجود به شدت در رویکرد بودجه‌ای خود دچار تفریط شده است، چراکه اساسا شهری مثل تهران را نباید و نمی‌توان با بودجه انقباضی اداره کرد. آسیب دوم ناشی از فقدان انسجام درونی و واقعی بینی اعضای شوراست.
