توسعه فولادین

افزایش تولید هم می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در خطوط تولید جدید برای عرضه کردن محصولات جدید و متنوع صورت گیرد و هم می‌تواند از محل سرمایه‌گذاری برای افزایش بهره‌وری خطوط تولید حاضر انجام گیرد. که به نظر می‌رسد مجتمع فولاد مبارکه اصفهان هر دو مسیر را مدنظر دارد، نه توسعه را فدای افزایش بهره‌وری کرده و نه از بهبود بهره‌وری در عین توسعه فیزیکی  غافل شده است. پیش بردن طرح شهید سلیمانی یا همان طرح نورد گرم ۲، طرح توسعه فولاد هرمزگان برای افزایش ظرفیت سالانه تولید از ۵‌/ ۱ به ۲ میلیون تن یا تکمیل زنجیره ارزش کارخانه فولاد سفیددشت در قالب به بهره‌برداری رسیدن خط تولید تختال که در کنار توسعه فولاد هرمزگان حدود ۱۳ درصد ظرفیت تولید خام گروه فولاد مبارکه را افزایش می‌دهد. در عین حال استفاده از فناوری‌های نوین برای بهبود وضعیت تولید و افزایش بهره‌وری نیز مدنظر فولاد مبارکه قرار گرفته به‌گونه‌ای که نه‌فقط با ابزارهای به‌کارگرفته موجود و شناخته‌شده، که با در پیش گرفتن طرح تحول دیجیتال به دنبال مسیرهای فناورانه و مدرنی است که از طریق نوآوری‌های بنگاه‌های دانش‌بنیان و فناورمحور ایجاد می‌شود و می‌تواند به کار سوق دادن صنعت فولاد به سمت حضور در لیگ انقلاب صنعتی چهارم بیاید.

مجتمع فولاد مبارکه اصفهان در راستای همین طرح تحول دیجیتال فعالیت‌های متفاوت و زیادی انجام داده است که یکی از آنها همکاری با مرکز اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران است که به تازگی شکل گرفته و بر اساس آن قرار است در یکی از مراکز دانشگاهی کشور، آزمایشگاهی با همکاری و سرمایه‌گذاری مشترک شکل بگیرد که نتیجه آن تولید محصولات فولادی سبک‌تر، انعطاف‌پذیرتر و در عین حال مقاوم‌تر است یا راه‌هایی برای تعویض آجرهای نسوز داخل کوره‌ها که می‌تواند با کمک‌های فناورانه بهبود یابد. از دیگر فناوری‌های نوآورانه‌ای که به‌تازگی با مشارکت و سرمایه‌گذاری فولاد مبارکه به نتیجه رسیده است، ساخت لیزر پرتوان در کشور است که ایران را به پنجمین کشور دارنده این دانش فنی در جهان تبدیل می‌کند. در حالی که از زمان کلید زدن این طرح حدود یک‌سال می‌گذرد با آزمایش تست گرم لیزر که در دی‌ماه سال جاری در مرکز علوم و فنون لیزر ایران انجام گرفت، قطعی شد که این دانش فنی ایجاد شده و قابلیت بهره‌برداری دارد و از اردیبهشت سال ۱۴۰۰ بهره‌برداری از لیزر پرتوان ایرانی در مجتمع فولاد مبارکه صورت می‌گیرد و جایگزین لیزر آلمانی می‌شود که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد.  این سرمایه‌گذاری علاوه بر جلوگیری از خروج ارز از کشور برای خرید فناوری خارجی و هزینه بالای تعمیرات و نگهداری آن، در داخل صرف شده و علاوه بر رفع نیاز به شکوفایی دانش بومی کشور نیز کمک شایانی کرده است.

از سنگ تا رنگ

توسعه ظرفیت تولید فولاد برای پوشش نیازهای مختلف صنایع کشور و همچنین حضور در بازارهای صادراتی از ضروریات صنعت و اقتصاد کشور است. به‌طور قطع اجرای طرح‌هایی که در حلقه‌های مختلف زنجیره تولید فولاد قرار دارند، منجر به بهبود تولید و پوشش ظرفیت‌های بلااستفاده کارخانه‌های مختلف چه در حوزه تولید فولاد و چه در صنایع بسیاری که محصولات فولادی را به عنوان ماده اولیه مصرف می‌کنند، می‌شود. صنعت فولاد در داخل بازار بزرگی دارد و در خارج از مرزها نیز مشتریان دست به نقدی دارد که با توجه به توان تولید می‌توان همچنان روی این صنعت برای توسعه اقتصاد کشور حساب کرد. در روزگاری که نفت در بازارهای جهانی از سکه افتاده و بدتر از آن نفت ایران مشمول تحریم‌های گسترده و سفت و سخت است، فولاد می‌تواند به عنوان یک صنعت پیشران، اشتغال‌زا، درآمدزا و توسعه‌دهنده دیگر صنایع حتی بیشتر از نفت به کار اقتصاد ایران بیاید و گره‌های بسته زیادی را از اقتصاد ایران باز کند.

چندی قبل کنسانتره‌سازی سنگان افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید که در زمره طرح‌های مهم تقویت زنجیره تولید فولاد شناخته می‌شود، و از همین‌رو، فولاد مبارکه شعار از «سنگ تا رنگ» را برای تقویت این زنجیره در نظر گرفته است. طرح‌های توسعه‌ای دیگری مانند پیشبرد فازهای عملیاتی کارخانه الکترود گرافیتی اردکان که در جهت کاهش ریسک تامین منابع تولید فولاد طراحی شده است؛ به معنای دستیابی به یکی از حیاتی‌ترین منابع تولید فولاد از طریق روش قوس الکتریک است که همان الکترود گرافیتی است و می‌تواند نقش مهمی در تکمیل زنجیره ارزش توام با کاهش ریسک در تداوم تولید فولاد کل صنعت فولادی کشور در سطح ملی و بین‌المللی ایفا کند. تمامی این طرح‌ها و ورود آنها به زنجیره تولید خود می‌تواند زمینه‌ساز شرایط بسیار مناسبی به لحاظ سودآوری و افزایش تولید این گروه صنعتی باشد. نکته حائز اهمیت دیگری که باید به آن توجه کرد آن است که شرکت فولاد مبارکه با انجام مطالعات و بررسی‌های همه‌جانبه و در راستای تحقق سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ در حوزه تولید فولاد، از هیچ کوششی در اجرای پروژه‌های تاثیرگذار در اقصی نقاط کشور دریغ نکرده و همواره به‌عنوان پیشران صنعت فولاد در کشور نقش حمایتی و سازنده خود را به نحو مطلوب ایفا کرده است.

به هر حال، خوشبختانه صنعت فولاد اکنون یک صنعت جاافتاده در اقتصاد ایران به شمار رفته و در کشور، بخش مهمی از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است.  از سوی دیگر، به‌موازات نقش‌آفرینی که صنایع فولادی ظرف سال‌های گذشته در اقتصاد ایران داشته‌اند، بالغ بر یک‌سال و نیم است که نقش بسزایی را در ارزآوری برای کشور داشته و بخش عمده‌ای از سبد صادراتی ایران، وابسته به صنعت فولاد است و بر خلاف چند سال قبل، اکنون دیگر بر کسی پوشیده نیست که فولاد یک صنعت بسیار مهم برای توسعه کشور به شمار می‌آید که نه‌تنها در ایران، بلکه در دنیا از جایگاه بسیار مهمی برخوردار شده است؛ به نحوی که بخش زیادی از رشد اقتصادی دنیا و اشتغال تعریف‌شده در کشورهای جهان نیز، نه‌تنها به این صنعت وابسته است، بلکه مستقیماً از آن تغذیه می‌شود. توسعه صنعت فولاد امروز لازمه صنعتی‌ شدن کشورهاست و به‌تبع آن، ایران نیز در این مسیر در حال حرکت است؛ چراکه هرچه کشور صنعتی‌تر باشد، نقش صنعت فولاد در آن بیشتر می‌شود. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که سال آینده، ظرفیت تولید فولاد ایران از حدود ۴۰ میلیون تن عبور می‌کند که به‌تبع آن، زنجیره بالادستی و پایین‌دستی نیز شامل آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره حرکت کرده و ظرفیت‌های جدیدی از آن به مدار می‌آید؛ ضمن اینکه در حوزه پایین‌دست نیز، محصولات فولادی از رشد مناسبی برخوردار بوده و یک لایه پایین‌تر، شاهد افزایش عرضه مواد اولیه، رشد تولید و صادرات خواهیم بود.  فولاد یک صنعت استراتژیک است که به درستی در حال طی کردن مسیر توسعه خود است، روندی که همواره ادامه دارد و هر روز شتاب بیشتری می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری در سرمایه‌پذیرها

فولاد مبارکه با توجه به تدوین برنامه راهبردی و نقشه استراتژیک و بازنگری منظم سالانه این استراتژی‌ها و انجام سرمایه‌گذاری‌های صحیح در راستای تحقق اهداف تصویرشده در استراتژی‌ها می‌تواند رشد پایدار، سودآوری و بقای شرکت را در پی داشته باشد. چنانچه سرمایه‌گذاری‌ها در راستای استراتژی‌های بلندمدت و طرح جامع تحقق چشم‌انداز شرکت باشد، می‌تواند به حداکثرسازی ثروت سهامداران کمک شایانی کند از این‌رو فولاد مبارکه با ارزیابی محیط رقابتی پیرامون خود، فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را شناسایی و در زمان مناسب اقدام کرده است تا کیفیت پورتفوی خود را مدام اعتلا ببخشد.

به گفته مدیران فولاد مبارکه، این شرکت طی سال ۹۸ در افزایش سرمایه بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌پذیر مشارکت کرده که می‌توان به افزایش سرمایه در شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات به بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان اشاره کرد. همچنین جهت مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر و جبران مخارج سرمایه‌ای و پیشبرد اهداف توسعه‌ای آنها شرکت در افزایش سرمایه در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به مبلغ ۱۲۱ میلیارد تومان و در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو ۱۱۰ میلیارد تومان و تامین منابع مالی برای احداث و بهره‌برداری از معدن جدید (طرح آنومالی D۱۹) از این جمله است.

 همچنین جهت افزایش سرمایه در شرکت فولاد سفیددشت واقع در استان چهارمحال و بختیاری، ۲۷۵ میلیارد تومان به‌منظور اصلاح ساختار مالی شرکت و جبران مخارج سرمایه‌ای واحد احیا و آهن‌سازی این شرکت به انجام رسید. در این میان برآوردها حکایت از این دارد که افزایش سرمایه در شرکت نوین الکترود اردکان، ۱۲۰ میلیارد تومان جهت استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و تقویت سرمایه شرکت و افزایش سرمایه در شرکت فلز تدارک فولاد مبارکه اصفهان به مبلغ حدود ۱۰۰ میلیارد تومان به‌منظور اصلاح ساختار سرمایه و جبران مخارج سرمایه‌ای از دیگر اقدامات در این حوزه است که به ثبت رسیده است. یکی از مهم‌ترین اقدامات در منظر سرمایه‌گذاری‌های فولادمبارکه انجام افزایش سرمایه در شرکت فولاد هرمزگان و افزایش سرمایه این شرکت به میزان ۶۷‌/ ۶۶ درصد از محل سود انباشته و اصلاح ساختار سرمایه و جلوگیری از خروج وجه نقد از این شرکت بوده است. اصلاح ساختار سرمایه با توجه به الزامات قانونی مربوط به کفایت سرمایه، یکی از دلایل افزایش سرمایه بورس کالای ایران به میزان ۵۰ درصد از محل سود انباشته بوده است.

سرمایه‌گذاری‌های کوچک و بزرگ فولاد مبارکه در نهایت خود را در تولیدات این شرکت نشان می‌دهد. تولیداتی که از نظر کمی و کیفی رشد قابل قبولی داشته‌اند. به گفته مدیرعامل فولاد مبارکه در ۹ ماه نخست سال جاری پنج میلیون و ۱۳۵ هزار تن آهن اسفنجی تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۴ درصد رشد داشته و در نوع خود رکورد ارزشمندی است. همچنین در ۹ ماه اول سال جاری پنج میلیون و ۴۵۶ هزار تن فولاد خام تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۱ درصد رشد یافته است. رشدی که باید و می‌تواند ادامه‌دار باشد و با سرعت بیشتری جلو برود.