آغاز تحول در معدنکاری

امید اصغری دبیر همایش معدنکاری دیجیتال بخش معدن به دلیل تغییرات در فناوری که می‌تواند این صنعت را متحول کند، در لحظه‌ای مهم از تاریخ خود قرار دارد. با وجود اینکه پذیرش فناوری در چند دهه گذشته با کندی روبه‌رو بوده است، فشارهای اخیر ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹، چالش‌های زنجیره تأمین و کاهش نرخ‌ کالاها، نیاز به بازنگری در نحوه انجام عملیات معدنکاری را تسریع کرده است. تحول دیجیتال این پتانسیل را دارد که به شرکت‌های معدنی کمک کند تا هزینه‌های خود را کاهش دهند و سود شرکت را با ساده‌سازی فرآیندهای کاری خود و ارائه بینش روشن‌تر حاصل از داده‌های بیشتر برای هدایت تصمیم‌های استراتژیک، بهبود بخشند. براساس شاخص شتاب دیجیتال، صنعت معدنکاری به میزان ۳۰ تا ۴۰ درصد نسبت به سایر صنایع از نظر بلوغ تحول دیجیتال عقب‌تر است. این آمار فرصتی خواهد بود برای شرکت‌های معدنکاری پیشرو که بتوانند از سایر شرکت‌های بزرگ پیشی گیرند. براساس مطالعات انجام شده، بهره‌وری عملیات معدنکاری با توجه به فناوری دیجیتال ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت.

اصطلاح تحولات دیجیتال، روند کلی تغییر یک شرکت یا مدل تجاری به دلیل اجرای فناوری‌های دیجیتال را توصیف می‌کند و همچنین، اصطلاحات معدنکاری هوشمند یا معدنکاری نسل چهارم، تحولات دیجیتال را به صنعت معدنکاری محدود می‌کند. به دلیل عقب بودن صنعت معدنکاری در حوزه فناوری و حاشیه اطمینان این حوزه برای ورود به این شاهراه، نیاز است جهشی در معدنکاری کشور صورت پذیرد، تا بتواند فاصله موجود را کمتر کند. اولین و مهم‌ترین گام در هوشمندسازی معادن، شناخت وضعیت فعلی و درک شرایط و زیرساخت‌های موجود و تهیه نقشه راه برای هوشمندسازی معادن در فاز‌های مختلف و زمان‌های اجرایی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت است. این مهم سال گذشته توسط ایمیدرو به عنوان متولی امور معادن در کشور و کارفرما طی قراردادی به دانشگاه تهران و موسسه یونیدرو و اینجانب واگذار شد تا علاوه بر شناخت ذی‌نفعان واقعی، مطالعات تطبیقی، شناخت الزامات و زیرساخت‌ها بتواند مدلی جامع برای هوشمندسازی معادن در ایران با بازدید از معادن منتخب و اولویت‌گذاری فرآیندها ارائه کند تا راهبرد و نقشه راهی برای معادن ایران باشد. علاوه بر جمع کثیری از متخصصان تراز اول داخلی، مجموعه‌ای بی‌بدیل از متخصصان ایرانی در خارج کشور نیز ما را در این طرح یاری می‌کنند.

از سوی دیگر، همایش معدنکاری دیجیتال نیز تلاش دارد بستری برای توسعه فناوری‌های نوین در حوزه معدنکاری کشور با رویکرد تحولات دیجیتال و حرکت به سمت ارتقای بهره‌وری، کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش سرعت فرآیندها و نیز بهبود دقت در تصمیم‌گیری‌های کلیدی فراهم کند. برگزاری موفق این رویداد می‌تواند گامی موثر در ارتقای کلیه جنبه‌های توسعه معدنکاری کشور و تأمین زیرساخت‌های ورود به عرصه معدنکاری هوشمند با ایفای نقش بازیگران جدید این عرصه از جمله اپراتورهای اینترنتی کشور بردارد. این تحولات ضمن کارآمدتر نشان دادن بخش معدن می‌تواند بستر توسعه سرمایه‌گذاری‌های داخلی و بین‌المللی در این بخش و بالطبع ارتقای درآمد سرانه از محل معدن و صنایع معدنی را برای کشور به همراه داشته باشد.

امید است دستاوردهای طرح هوشمندسازی معادن و همایش معدنکاری دیجیتال در حوزه معدن و صنایع معدنی، چراغی روشن برای راه طولانی و شگفت‌انگیز هوشمندسازی معادن ایران باشد و ثمرات آن تا سال‌ها برای این حوزه ثروت‌ساز ماندگار بماند.