جزیره ثبات
آیا کیش اینوکس می‌تواند جزیره کیش را به هاب مالی تبدیل کند؟
پژوهش‌های زیادی در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی ایران انجام شده که بر ظرفیت‌های کیش برای ایجاد یک بستر اقتصادی بزرگ در سطح بین‌المللی صحه می‌گذارد. ارزش اقتصادی توریسم در کیش شاید به‌تنهایی کافی باشد که این جزیره آرام و باامنیت در سایه ساختاری مقتدر و متخصص بتواند رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی‌اش را کنار بگذارد.
کیش تمام شرایط برای تبدیل شدن به هاب مالی منطقه‌ای را دارد. چرا که مناطق آزاد در ایران به دلیل اینکه بر اساس درآمد و هزینه اداره می‌شوند و عمدتاً بودجه دولتی ندارند، می‌توانند با همتایان خود رقابت کنند و ارزش‌های اقتصادی خود را نمایان کنند. تحلیلگران بر این باور هستند که «طراحی سازوکارهای خردمندانه و آینده‌نگرانه برای حکمرانی مطلوب و رضایت مردم، امری سخت اما قابل انجام است». اهمیت کیش در آن است که متولیان با درک اصولی از توانمندی‌ها و در عین حال ظرفیت‌های این جزیره در سطح ملی، در شرایط اقتصاد بدون نفت بتواند اموراتش را به خوبی بگذراند و شادی و نشاط را برای ساکنان، مسافران و تمامی ذی‌نفعان و فعالان اقتصادی محقق کند. با این رویکرد باید طراحی چشم‌انداز و ماموریت‌ها با نگاهی نو در کانون سیاستگذاری‌ها این منطقه قرار گیرد. تجربه شهرهای مهم مالی در دنیا دقیقاً به شرایط جغرافیایی و ظرفیت‌های همه‌جانبه آنها از جمله ظرفیت‌های حمل‌ونقل و امنیت پایدار مربوط بوده است. امری که کیش با سابقه تاریخی خود در طول قرن‌ها ظرفیت آن را داشته که به یک کانون تبادل تجاری، توریستی و مالی در دنیا تبدیل شود. استمرار در ایجاد بسترهای امن اقتصادی خود زمینه شکل‌دهی چنین وضعیتی است. «از زمان قرون وسطی تاکنون، لندن یکی از برجسته‌ترین مراکز تجاری و مالی در کل دنیا بوده است. همچنین این شهر یکی از پربازدیدترین شهرهای جهان و محبوب‌ترین مکان‌ها برای تجارت است. لندن علاوه بر سرآمد بودن در کارهای بانکی و خدمات بیمه، مرکز شناخته‌شده بازار ارز و اوراق قرضه نیز به شمار می‌آید.» اکنون بعد از لندن «نیویورک به عنوان جذاب‌ترین قطب مالی جهان گرفته است». دلیل چنین رخدادی هم به قوانین مربوط به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و قوانین برگزیت مرتبط بوده است.
دوبی در همسایگی کیش در طول سه دهه اخیر از یک منطقه بیابانی در ساحل جنوبی خلیج‌فارس با سیاستگذاری اصولی و پرهیز از تنش‌های منطقه‌ای و جهانی و ایجاد بستری توریستی و گردشگری، توجه سرمایه‌گذاران جهان را جلب کرد و اکنون به یکی از بزرگ‌ترین مراکز تجاری، مالی و توریستی جهان بدل شده است.
کیش البته تاریخچه‌ای به بلندای تاریخ ایران دارد و فرازونشیب بسیاری را تجربه کرده و همیشه برای حاکمیت مرکزی ایران منطقه‌ای مهم و حیاتی بوده است. تا آنجا که ظرفیت‌های این منطقه مورد توجه همه دولت‌ها بوده است. «جزیره کیش در دوره پیش از پهلوی بین سران و ثروتمندان کشوری، چند مدت یک‌بار خریدوفروش می‌شد تا اینکه در نهایت در سال ۱۳۴۱ دولت تصمیم می‌گیرد جزایر خلیج‌فارس را از آن خود کند. محمدرضا خان سطوت‌الممالک بستکی حاکم لنگه آخرین مالک کیش بود که در نهایت این جزیره را به مبلغ ۹۰۰ هزار تومان به دولت فروخت و از آن زمان به بعد تاریخچه جزیره کیش در دولت پهلوی آغاز شد. در همان سال‌ها گروهی از مشاوران آمریکایی به ایران آمدند و طرح بندر آزاد توریستی شدن جزیره کیش را مطرح کردند که در نهایت در سال ۱۳۴۹ به تصویب رسید. در سال ۱۳۵۱ سازمانی تحت عنوان عمران کیش بنا شد تا مستقیماً مسوولیت پروژه‌های تعریف‌شده در این جزیره را بر عهده بگیرد. فاز اول این پروژه شامل ساخت هتل، نمایشگاه بین‌المللی، بازار، هتل و کازینو بود که در سال ۱۳۵۷ نیز به بهره‌برداری رسید. با اینکه فاز اول این پروژه‌ها پیش از انقلاب به بهره‌برداری رسیده بود، اما به دلیل مشکلات به وجود‌آمده در سال‌های بعد از انقلاب عملاً وقفه‌ای ۱۰ساله در پروژه پیشرفت کیش به وجود آمد. در نهایت در تیرماه سال ۱۳۶۸ با انتخاب جزیره کیش به‌عنوان منطقه آزاد، مجدداً شاهد رشد فعالیت‌های اقتصادی در این جزیره بودیم. در حال حاضر نیز این جزیره به‌عنوان یکی از قطب‌های گردشگری ایران روزبه‌روز در حال پیشرفت است و اقتصاد اصلی آن بر پایه بازدید از جاذبه‌های گردشگری کیش می‌چرخد.»
از اواسط دهه ۱۹۹۰، دولت ایران یک کمپین تبلیغاتی و توسعه‌ای تهاجمی برای قرار دادن کیش به عنوان رقیب دوبی و دوحه آغاز کرد. این کمپین شامل پروژه‌ها و برنامه‌های ساختمانی عظیمی بود که برای جذب سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی طراحی شدند. در محدوده منطقه آزاد کیش، همان‌طور که از نامش مشخص است، قوانین استاندارد جمهوری اسلامی ایران به‌مراتب راحت‌تر از سرزمین اصلی است. این امر به افزایش قابل توجه گردشگری عمدتاً داخلی و همچنین فراوانی تجارت بین‌المللی در جزیره منجر شده است. در سال ۲۰۰۹ مجموع تجارت خارجی منطقه آزاد کیش حدود ۹٫۲ میلیارد دلار در سال بوده است. ۱۵ درصد کل واردات به ایران از طریق کیش انجام می‌شود.
با برگزاری نمایشگاه کیش اینوکس بسیاری درصددند تا بتوانند از این فرصت بزرگ استفاده کنند و تجارت خود را گسترش دهند.
کیش اینوکس؛ راه برتری
دنیای اقتصاد پیشتر در گفت‌وگویی درباره برگزاری کیش اینوکس نوشت: با برگزاری نمایشگاه کیش اینوکس بسیاری درصددند تا بتوانند از این فرصت بزرگ استفاده کنند و تجارت خود را گسترش دهند. در این میان یکی از مهم‌ترین بازارهایی که می‌تواند در این نمایشگاه به تجار بین‌المللی شناسانده شود بازار سرمایه ایران است. بورس تهران که بعد از اجرایی شدن برجام با اقبال خوبی در میان سرمایه‌گذاران خارجی مواجه شده همچنان زیرِ ذره‌بین شرکت‌های بزرگ بین‌المللی است. به همین سبب «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگویی با روح‌الله حسینی‌مقدم، معاون شرکت بورس تهران، به بررسی پتانسیل‌های کیش اینوکس امسال پرداخته است. حسینی‌مقدم می‌گوید: «فعالان بازار سرمایه باید درصدد باشند تا با شرکت در نمایشگاه، ارتباطات تجاری موجود خویش را تقویت کرده و برای یافتن مشتریان تازه نیز برنامه‌ریزی کنند.» به نقل از متخصصان این حوزه؛ «یکی از نتایج مهم برپایی نمایشگاه‌ها پدید آمدن فرصت به منظور دستیابی سریع، کم‌هزینه و سهل‌تر به اطلاعات مورد نیاز بخش‌های مختلف تجاری-صنعتی در مورد یک یا چند حوزه مرتبط است. نمایشگاه‌ها فرصت‌های مناسبی را به منظور انجام مطالعات و بررسی‌های اقتصادی، تحقیقات بازاریابی و سنجش مخاطبان به دست می‌دهند، چـرا که ویژگی متمرکـزسـازی نمایشگـاه‌ها به این معنـا که جمعـی از دست‌اندرکاران و متخصصان یک یا چند حوزه را در یک محدوده خاص زمانی و مکانی گرد هم می‌آورند، بستر مطلوبی را جهت انجام مطالعات علمی با استفـاده بهینه از زمـان و هزینه مهیـا می‌کند، از این رو می‌توان گفت که نمایشگاه‌ها یکی از ارکان مهم تبادل اطلاعات و آگاهی‌های علمی و فنی کشورهای مختلف جهان است و برپایی آن صرف نظر از فراهم آوردن موجبات ارتباطات مستقیم دست‌اندرکاران بخش‌های صنعتی و خدماتی و مخاطبان آنها و معرفی دستاوردهای کشورها به بازارهای بین‌المللی، پدیدآورنده فرصتی طلایی برای آشنایی با آخرین تحولات و توانمندی‌های تکنولوژیک، علمی و صنعتی جهان و ارزیابی آن خواهد بود.
اهداف کیش اینوکس
«اقتصاد ایران طی سالیان گذشته تحت تاثیر ناترازی‌ها و نوسانات شدید قرار گرفته است که حل این مسائل و عبور از بحران‌های ناشی از آن نیازمند همت و عزم ملی و تغییرات اساسی در رویکردهای اقتصادی حاکمیت است. کم‌توجهی به اصلاحات اقتصادی در سال‌های گذشته در کنار فشارهای ناشی از تهدیدهای بین‌المللی به تشدید حرکت موتورهای تورم‌زا، افزایش رشد نقدینگی و کاهش نرخ رشد اقتصادی منجر شده است. در سال‌های اخیر مسائل اقتصادی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مسوولان عالی‌رتبه کشور بوده و انتخاب شعار سال ۱۴۰۲ با عنوان «مهار تورم و رشد تولید» از سوی مقام معظم رهبری، لزوم ضرورت توجه و تمرکز تمامی فعالان و تصمیم‌سازان اقتصاد کشور به حل این دو مشکل اساسی اقتصاد کشور را نشان می‌دهد. مهار تورم، زمینه‌ساز ایجاد ثبات در اقتصاد کشور، افزایش سرمایه‌گذاری و رشد تولید داخلی، افزایش اشتغال و در نهایت رونق اقتصادی خواهد شد که این موضوع نشان‌دهنده شناسایی یکی از اصلی‌ترین گلوگاه‌ها و هدایت سیستم اقتصادی به سمت برنامه‌ریزی و تلاش در جهت اصلاح ساختارهاست. در این مسیر و در کنار سایر الزامات تحقق شعار سال، یکی از موثرترین راهکارها، ایفای نقش بیشتر بخش خصوصی و مردم در کنار بخش دولتی و جذب و هدایت سرمایه‌های سرگردان به مسیر اقتصاد مولد است که در این میان، نقش کارشناسان و دست‌اندرکاران اقتصادی کشور بیش از پیش مهم و تاثیرگذار است. در همین راستا و بر اساس برنامه‌ریزی‌های به‌عمل‌آمده، دهمین دوره رویداد «کیش اینوکس» به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و موثرترین رویدادهای اقتصادی کشور از تاریخ 15 لغایت 18 آبان ماه سال جاری در مرکز نمایشگاه‌های بین‌المللی کیش و مرکز همایش‌های بین‌المللی کیش برگزار می‌شود. همزمانی برگزاری دهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک، بیمه و خصوصی‌سازی و نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور با سال مهار تورم و رشد تولید، ارائه آخرین دستاوردها و ابزارهای نوین تامین مالی و آخرین ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در کشور و برپایی ده‌ها نشست تخصصی و همایش‌های جانبی با حضور موثر مقامات، مسوولان، صاحب‌نظران و کارشناسان بازار پول و بازار سرمایه نویدبخش برگزاری رویدادی مهم‌تر از گذشته در مسیر تحقق هر چه بیشتر محورهای اقتصادی سال ۱۴۰۲ است.
توسعه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، بسترسازی تامین مالی شفاف و متنوع، تنظیم‌گری و نظارت هوشمند، بازنگری در سیستم‌های مقرراتی، توسعه بازار مشتقه، تاسیس شرکت‌های سهامی عام پروژه، ظرفیت‌سازی شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری، مولدسازی دارایی‌های دولت، معرفی صندوق‌های کالاهایی متنوع، هدایت نقدینگی به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی، نقش سیستم بانکی کشور در مسیر مهار تورم و رشد تولید، استفاده از ظرفیت‌های مشترک بازار پول و سرمایه، بانکداری و بیمه آفشور در مناطق آزاد، معرفی ابزارهای صنعت بیمه در مسیر تحقق شعار سال، معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و طرح‌ها و پروژه‌های کلان کشور، راهکارهای دستیابی به حکمرانی مطلوب اقتصادی، بهبود فضای کسب‌وکار و ایفای نقش بیشتر بخش خصوصی در اقتصاد کشور و تلاش در راستای جبران شکاف میان انباشت دانش و تحقق عملی آن در اقتصاد کشور، گسترش ارتباطات بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی تنها بخشی از محتوای در نظر گرفته‌شده در دهمین دوره برگزاری رویداد کیش اینوکس (KishINVEX) است.
بهترین شهرهای مالی جهان
بررسی‌ها نشان می‌دهد که نیویورک، لندن، سنگاپور، هنگ‌کنگ و سانفرانسیسکو به ترتیب بهترین شهرهای مالی جهان هستند. ژنو، فرانکفورت، لوکزامبورگ، زوریخ و آمستردام با قرار داشتن در فهرست بیست شهر برتر مالی جهان، بهترین مراکز مالی اروپا به‌شمار می‌روند و آلمان بهترین کشور اروپایی برای تجارت است.
شهرت یک شهر و محیط کسب‌وکار با رقابت مالی آن ارتباط مستقیم و معناداری دارد. شاخص «ادراک فساد» و شاخص آزادی اقتصادی جهان این ارتباط را به این صورت نشان می‌دهد که رتبه یک شهر به‌عنوان یک مرکز مالی مطابق با افزایش آزادی اقتصادی و کاهش درک آن از فساد افزایش پیدا می‌کند. برندسازی یک شهر نیز عامل مهمی در رقابت‌پذیری مراکز مالی است. شهرت مثبت شهر همچنین از طریق عواملی مانند ایمنی، ثبات، مسائل فرهنگی و کیفیت زندگی ایجاد می‌شود که می‌تواند کسب‌وکارها، متخصصان و سرمایه‌گذاران را به خود جذب کند.
ایالات‌متحده دارای پنج مرکز مالی قدرتمند در میان ۱۰ مرکز برتر جهانی است، در حالی که اروپا تنها دو مرکز را در این فهرست به خود اختصاص داده است. در چشم‌انداز مالی به‌سرعت در حال تحول جهانی، شهرهای اروپایی در رقابتی شدید برای تثبیت خود به عنوان مراکز مالی قدرتمند هستند. به دست آوردن این جایگاه یک نمای جذاب به هر شهری می‌دهد که می‌تواند جذب سرمایه‌گذاری‌های حیاتی را از سوی صاحبان مشاغل و جلب توجهات بیشتر را از جانب سیاستگذاران به همراه داشته باشد.
در یک رتبه‌بندی جدید که شاخص جهانی مراکز مالی (GFCI) انجام داده است، نیویورک، لندن، سنگاپور، هنگ‌کنگ و سانفرانسیسکو به ترتیب بهترین شهرهای مالی جهان هستند و در کل هفت شهر اروپایی در میان بیست مرکز مالی برتر جهان جای گرفته‌اند.
تبدیل شدن شهرهای اروپایی به مراکز مالی رقابتی
ژنو سوئیس تنها شهر اروپایی به جز لندن است که به جمع ۱۰ شهر برتر مالی جهان پیوسته است. ژنو با افزایش ۲۹امتیازی رتبه خود طی سال گذشته، رقبای مالی را پشت سر گذاشت و از رتبه ۲۳ به ۱۰ صعود کرد. این شهر سوئیسی تنها پنج امتیاز از رتبه پنجم (سانفرانسیسکو) فاصله دارد. تحلیلگران از محیط نظارتی قوی سوئیس و سطوح پایین فساد به‌عنوان مزایای بزرگ برای قدرت مالی شهرهای این کشور یاد می‌کنند.
پایتخت مالی اتحادیه اروپا، فرانکفورت آلمان که به‌عنوان شهر یورو شناخته می‌شود و میزبان بانک مرکزی اروپا و همچنین خانه بانک مرکزی آلمان است نیز با پیشی گرفتن از پاریس سومین جایگاه برتر اروپا را در فهرست حاضر به دست آورده است، در حالی که پاریس از رتبه چهاردهم به پانزدهم سقوط کرد، مرکز مالی آلمان در این فهرست از جایگاه هفدهم به چهاردهم جهانی رسید، با این حال اختلاف این دو شهر تنها یک امتیاز است.
دیگر شهرهای اروپایی موجود در فهرست بیست مرکز مالی قدرتمند جهان شامل لوکزامبورگ (در رتبه شانزدهم)، زوریخ (رتبه هجدهم) و آمستردام (رتبه نوزدهم) هستند.
