اقتصاددان هفته
سه نوبلیست- پنج سیاست‌گذار
۱- آمارتیا سن (۳ نوامبر ۱۹۳۳) اقتصاددان، استاد فلسفه و اقتصاد در دانشگاه هاروارد و برنده نوبل اقتصاد ۱۹۹۸ است. آمارتیا سن بیشتر با هویت و ملیت هندی شناخته می‌شود اما در اصل زاده بخشی از هند است که چهار دهه بعد از تولد او به بنگلادش تبدیل شد و خودش بیشتر تربیت شده مکتب آنگلوساکسون است و شخصیت علمی‌اش منظومه‌ای است که در دانشگاه‌های انگلیسی و آمریکایی (مدرسه اقتصادی لندن، آکسفورد، ام‌آی تی و هاروارد) شکل گرفته است. از جمله اقتصاددانانی است که در پی چاره کردن مساله فقر در چارچوب اقتصاد آزاد است و توسعه و فقرزدایی را پاره‌ای از پروژه بزرگ‌تر آزادی می‌داند و همان‌قدر که دلبسته اقتصاد است، اهل سیاست و علوم سیاسی هم هست. غالب آثار آمارتیا سن به فارسی ترجمه شده است.
2- دوگلاس نورث (5 نوامبر 1920- 23 نوامبر 2015) اقتصاددان آمریکایی و برنده نوبل اقتصاد 1993 (همراه با رابرت ویلیام فوگل)، از سرآمدان علم اقتصاد در قرن بیستم بود که اهمیت خود را در 15 سال اول قرن بیست و یکم هم حفظ کرد. کمیته نوبل علت اهدای جایزه به نورث را «پژوهش‌های نو در تاریخ اقتصادی با استفاده از نظریه و روش‌های کمی برای توضیح دادن تغییرات نهادی و اقتصادی» اعلام کرد. معنای ساده شده این سخن کمیته نوبل این است که تاکید اقتصاددانان پیش از داگلاس نورث بر «تخصیص بهینه منابع» بود اما وی درصدد اثبات این موضوع برآمد که «کلید رشد درازمدت، بیشتر کارآیی ناشی از سازگاری نهادی است تا کارآیی ناشی از تخصیص منابع.» نوآوری‌های داگلاس نورث و ۱۸ اقتصاددان دیگر را در کتاب «اقتصاد به روایت دیگر» بخوانید. این کتاب را دکتر موسی غنی‌نژاد نوشته و انتشارات دنیای اقتصاد منتشر کرده است.
3- مایکل اسپنس (7 نوامبر 1943-)
اقتصاددان آمریکایی و از مهم‌ترین پژوهشگران تاثیر قراردادها و علائم بازار بر کنش‌ها و کارکردهای اقتصادی است. این رشته پژوهشی که «جریان اطلاعات» هم نامیده شده، در سال 2001 توجه کمیته نوبل را به خود جلب کرد و جایزه اقتصاد آن سال را به خاطر «تحلیل بازارها با اطلاعات نامتقارن» به وی (همراه با جورج آکرلوف و جوزف استیگلیتز) داد. فارغ از نتایج عملی نظریه قراردادها و علائم بازار، پژوهش‌های مایکل اسپنس یادآور اقتصاددانان طرفدار «نظریه ارزش‌های ذهنی» مانند لودویگ میزس هم هست و چنین رجوعی نوعی تحول در جریان اصلی علم اقتصاد به‌شمار می‌رود. این موضوع هم در کتاب «اقتصاد به روایت دیگر»، مفصلا توضیح داده شده است.
4- گری استرن (3 نوامبر 1944) اقتصاددان، بانکدار و سیاست‌گذار ارشد آمریکایی است. وی علاوه‌بر تدریس، سابقه ریاست فدرال رزرو در مینیا پولیس را در کارنامه خود دارد و کتاب مشترکش با ران فِلمن، «شکست‌ناپذیر: صدمات کمک‌های دولتی»، در محافل آمریکایی از آثار مهم علم اقتصاد به‌شمار می‌رود. در این کتاب با انتقاد از کمک‌های دولتی به بنگاه‌های ناکارآمد و جلوگیری از ورشکستگی آنها، بر ضرورت اصلاح قوانین حمایتی و کاستن از کمک‌ها تاکید شده است.
5- جفری فرانکل (5 نوامبر 1952) اقتصاددان و از پژوهشگران موسسه ملی پژوهش‌های اقتصادی آمریکاست. وی که در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون از مشاوران وی بود، یکی از مروجان آزادی تجارت در جهان است و کتاب مشهور وی «تجارت جهانی و نظام پرداخت‌ها» از درس‌نامه‌های مهم رشته‌های اقتصاد بین‌الملل و سیاست بین‌الملل است. این کتاب را دکتر ابوالقاسم هاشمی به فارسی برگردانده و انتشارت دنیای اقتصاد آن را منتشر کرده است.
6- جفری ساش(5 نوامبر 1954-) اقتصاددان و مدیر «موسسه زمین» است. وی از طریق این موسسه و تدریس در دانشگاه کلمبیا آموزه‌های توسعه پایدار و مبارزه با فقر را ترویج می‌کند. وی برای پیگیری پروژه فقرزدایی خود با دولت‌های برخی کشورهای آمریکای لاتین و اتحاد شوروی سابق همکاری کرده است و از دهه ۱۹۹۰یکی از مشاوران دولت‌های کمونیستی برای تبدیل اقتصادهای بسته خود به اقتصاد آزاد بوده است.
7- جوزف دیویس (5 نوامبر 1885- 1975) اقتصاددان گمنام اما بسیار مهم و تاثیرگذار آمریکایی است که اوایل قرن بیستم مهم‌ترین مشاور دولت آمریکا در زمینه اقتصاد کشاورزی بود. در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ استاد دانشگاه استنفورد و مدیر موسسه پژوهش‌های غذایی آمریکا و رئیس انجمن اقتصاددانان آمریکا بود. اما بعدها که بخش‌های مالی و صنعتی و تجاری اقتصاد آمریکا بر بخش کشاورزی سایه انداخت، از اهمیت دیویس هم کاسته شد و در ۲۳ آوریل ۱۹۷۵ تقریبا در گمنامی درگذشت.
8- توماس گِیل مور (6 نوامبر 1930-) اقتصاددان آمریکایی و از اعضای ارشد موسسه هوور است که فعالیت‌هایش عمدتا معطوف به آزادسازی اقتصادی و مقررات‌زدایی است و این برنامه‌ها را در زمان رونالد ریگان رئیس‌جمهوری آمریکا در دهه 1980 و در قالب کمیته مشاوران ریگان پیگیری کرد و به نتیجه رساند. از نزدیکان حلقه اقتصادی مکتب شیکاگو است و کتابی درباره جورج استیگلر نوشته که در اصل کتابی است در ستایش اقتصاد آزاد. علاوه‌بر مطالعات اقتصادی و تدریس و مشاوره اقتصادی، پژوهش‌هایی هم درباره روان‌شناسی تکاملی و نسبت آن با دین و اقتصاد انجام داده است.
ارسال نظر