«دنیایاقتصاد» بررسی کرد
کارنامه میان‌دوره‌ای شرکت‌ها
روزبه شریعتی، کارشناس بازار سرمایه
در حال حاضر تنها شاهد انتشار صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای بخش معدودی از شرکت‌ها بوده‌ایم، اما باتوجه به همین تعداد از بنگاه‌ها و همین‌طور با نظر به برخی مولفه‌های بنیادین و پیش‌بینی‌ها، امیدوار هستیم که با انتشار کارنامه مابقی آنها روند بازار رنگ دیگری به خود بگیرد. حالا نه اینکه انتظار صعودی شدن بازار را داشته باشیم، اما امید می‌رود مدل رفتاری کنونی که یک مدل کاملا هیجانی است، تغییر کند. گزارش‌های ۶ ماههای که تاکنون از سوی شرکت‌ها اعلان عمومی شده بسیار مثبت بوده است. به‌عنوان نمونه در حال حاضر شرکت چادرملو و برخی از سهم‌های کوچک سیمانی و لوازم خانگی منتشر شده‌اند که حکایت از رشد بسیار خوب درآمدهای آنها داشته است. علاوه بر اینها، تعدادی از شرکت‌ها در گروه‌های پتروشیمی و فولادی مانند پتروشیمی زاگرس و هرمز هم به دلیل صادراتی بودن، قطعا افزایش نرخ ارز بر سودآوری آنها تاثیر خواهد گذاشت که این امر خود را به‌طور قدرتمندی در صورت‌های مالی ۶ ماهه خود نشان خواهد داد. در صنعت بانکداری نیز تسعیر نرخ ارز به ۱۱ هزار تومان رسید که هرچند این رقم غیرمنطقی بود، اما باز تاثیر قابل ملاحظه‌ای در صورت‌های مالی این گروه خواهد داشت و آن را در رشد پایان سال آنها مشاهده خواهیم کرد. بنابراین به‌طور کلی فکر می‌کنم فصل تابستان نسبت به بهار وضعیت بسیار بهتری در صورت‌های مالی شرکت‌ها دیده می‌شود.
اما مساله مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که بازار به گونه‌ای در حال خودزنی است. همان‌طور که در اواخر سال گذشته و تقریبا بعد از ترور شهید سردار سلیمانی بازار به دلیل پیش‌بینی درست یک چشم‌انداز تورمی در اقتصاد کشور، رشد قابل‌توجهی را آغاز کرد و از فروردین هم باچاشنی حمایت دولت سرعت گرفت، دوباره بازار در حال یک بیش‌واکنشی به دو رویداد است. یکی از این رویدادها خارجی است و به انتخابات آمریکا و رای آوردن مجدد ترامپ برمی‌گردد. رویداد دیگر داخلی است و مرتبط با در دستور کار قرار دادن یکسری سیاست‌های انقباضی پولی در داخل کشور است که با افزایش سود بانکی عملیاتی می‌شود، به عبارت دیگر منظور همان سیاستی است که نرخ بهره بانکی را تا حد تورم بالا می‌برد. متاسفانه زمزمه این سیاست در حال حاضر در میان محافل تصمیم‌گیران شنیده می‌شود و به نظر می‌رسد تجربه دهه‌های گذشته تکرار می‌شود؛ سیاستی که همواره با تورمی در آینده همراه بوده است. همواره وقتی زمزمه این سیاست شنیده می‌شود، اولین ضربه را به بازار سهام می‌زند چون بازار سهام آینده‌نگر و ریسک‌گریز است.
با اینکه موسم ارائه گزارش‌های ۶ ماهه است و انتظار گزارش‌های بسیار مثبتی وجود دارد تا جایی که حتی انتظار داریم ۶۰ تا ۷۰ درصد شرکت‌های حاضر در بازار سهام به‌طور قطع بسیار بیشتر از فصل بهار سودآوری داشته باشند و حتی ممکن است حاشیه سود آنها هم بالا رفته باشد، ولی این وضعیت بنیادین بازار زیر سایه دو رویداد یاد شده قرار گرفته است. علاوه بر این باید اشاره کرد متاسفانه اتفاقی که باعث شد از روز یکشنبه بازار با ریزش شدید شروع شود، زمزمه‌های نیمه تعطیل کردن بورس کالا یا لااقل نرخ‌گذاری‌های دستوری در حوزه‌های فولاد، پتروشیمی و معدنی است. اگر قرار باشد این اتفاق بیفتد نمی‌توانم مسیری جز پسرفت بازار ببینم.
پوریا خالدیان، تحلیلگر بازار سرمایه
صنعت غذایی یکی از صنایع اصلی شاخص هم‌وزن به حساب می‌آید که در روند ریزش اخیر نیز اغلب سهام این صنعت ریزش قابل توجهی را تجریه کردند که این امر خود سبب جذاب شدن برخی از نمادهای این صنعت برای سرمایه‌گذاری در بازه زمانی میان‌مدت شده است. با توجه به آخرین گزارش‌های ماهانه منتشر شده توسط شرکت‌های این صنعت در سامانه کدال به مختصر تحلیلی از وضعیت تولید و فروش برخی از شرکت‌های تولیدکننده شیرینی‌جات و انواع بیسکویت، روغن خوراکی و پروتئین سویا، انواع نوشیدنی و کنسانتره میوه و انواع رب و سس اشاره شده است. در گروه شیرینی‌جات و انواع بیسکویت شرکت ویتانا نسبت به سایر شرکت‌های این حوزه عملکرد بهتری را نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل از خود نشان داده است. این شرکت هم در مقدار تولید و هم در مقدار فروش و مبلغ فروش خود رشد قابل توجهی داشته است. غمینو نیز در هرسه مورد تولید و فروش مقداری و ریالی رشد مناسبی داشته است. نکته قابل توجه شاید آن باشد که در بعضی از شرکت‌های این حوزه به‌رغم عدم رشد مقدار فروش، مبلغ فروش شرکت نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل رشد مناسبی داشته است که علت اصلی آن افزایش نرخ محصولات شرکت‌ها است.
در گروه روغن خوراکی و پروتئین سویا هر سه شرکت نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل کاهش مقدار تولید، مقدار فروش و مبلغ فروش را تجربه کرده‌اند که عمده‌ترین علت آن تشدید تحریم‌های ظالمانه و عدم تخصیص مناسب ارز به شرکت‌های این حوزه جهت تامین مواد اولیه خود است. در این بین غبشهر نسبت به سایر شرکت‌ها کمترین تغییرات منفی را داشته است.
شرکت‌های تولیدکننده انواع نوشیدنی و کنسانتره میوه نیز همان‌طور که قابل مشاهده است عملکرد مناسبی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل داشته‌اند. این شرکت‌ها هم در مقدار تولید خود و هم در مقدار و مبلغ فروش خود توانسته‌اند رشد قابل توجهی را کسب کنند.در گروه انواع رب و سس نیز غمهرا نسبت به سایر شرکت‌های تولیدکننده رب و سس با رشد قابل توجه در تولید و فروش خود عملکرد بهتری داشته است.
در کل باید گفت که وضعیت برخی از شرکت‌های غذایی بورسی نسبت مدت زمان مشابه سال قبل بهتر بوده که می‌تواند نوید رشد و بهبود سودآوری این شرکت‌ها را در ماههای آتی بدهد. به نظر می‌رسد برخی دیگر از شرکت‌ها نیز با مشکلاتی درخصوص تامین مواد اولیه و فروش خود دست و پنجه نرم می‌کنند که باید دید شرایط برای آنها به چه صورت پیش‌خواهد رفت. همچنین قدرت خرید خانوارها و سهم از سبد مصرفی خانوار از دیگر عوامل اثر گذار بر فروش شرکت‌های این صنعت است و از آنجا که صنعت غذایی کشور به سبب ارتباط مستقیم با معیشت مردم صنعتی حیاتی و با اهمیت تلقی می‌شود گاها نهادهای قیمت‌گذار بازار به سختی مجوز افزایش نرخ محصولات به این شرکت‌ها اعطا می‌کنند که این موضوع باید همواره در تحلیل‌ها لحاظ شود.
با این حال گزارش‌های کامل ۶ ماهه شاید بتواند زهر این شرایط را بگیرد به گونه‌ای که دیگر شاهد ریزش‌های کنونی نباشیم. طی این هفته شاخص کل کف پایین‌تری را لمس کرد و به نظر می‌رسد کف جدیدتری هم در پی خواهد داشت و اگر بخواهیم منتظر رشد باشیم باید تا انتخابات آمریکا صبر کنیم و همین‌طور باید ببینیم سیاست‌گذار در سود بدون ریسک یعنی نرخ بهره چه اقدامی انجام می‌دهد که بازار در ارتباط با آن جهت پیدا کند.
