بررسی «دنیای‌اقتصاد» از یک شرکت جوان معدنی
آیا «کگهر» جا مانده است؟
نماد «کگهر» در صنعت استخراج کانه‌های فلزی فعال بوده و در فرابورس ثبت شده است. شرکت سنگآهن گهرزمین جزو شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه است که از لحاظ ارزش در رتبه سوم گروه خود و در رتبه 15 کل بازار قرار دارد. طبق آخرین گزارش منتشرشده در کدال، آخرین سرمایه شرکت 2هزار و 500میلیارد تومان است. این نماد 25میلیارد برگه سهم دارد که آخرین قیمت آن 4هزار تومان و ارزش بازاری آن معادل 102هزار میلیارد تومان بوده است. همچنین بازدهی این نماد در یک‌ماه، سه‌ماه و یک‌‌‌سال اخیر به ترتیب منفی7، منفی17 و منفی 6درصد بوده است. طبق آخرین صورت مالی شرکت، حاشیه سود ناخالص 51درصد، حاشیه سود عملیاتی 49درصد و حاشیه سود خالص 48درصد است. سهام شناور «کگهر» در حال حاضر حدود 7درصد است. این غول بزرگ فرابورسی در حال حاضر به‌تنهایی حدود 20درصد از سهم صنعت سنگآهن را در اختیار دارد و بر شاخص فرابورس در بازار سرمایه به‌شدت تاثیرگذار است.
جایگاه استراتژیک
منطقه معدنی گل‌گهر با داشتن معادن غنی از سنگآهن، یکی از قطب‌های مطرح فعال معدنی و صنعتی در خاورمیانه است و قابلیت‌های بسیاری برای تبدیل‌شدن به منطقه بزرگ و رقابتی در سطح ایران و حتی جهان دارد. این ذخایر معدنی در استان کرمان و در ۵۰کیلومتری جنوب غربی شهرستان سیرجان واقع شده است. آثار موجود و حفاری‌های باقی‌مانده در محل «کانسار» دلالت بر این دارد که این کانسار در قرن‌های گذشته مورد شناسایی و بهره‌برداری قرار گرفته است. سن تقریبی یک‌نمونه از سرباره کوره‌های قدیمی که از سنگ معدن گل‌گهر استفاده می‌کرد، حدود ۹۰۰سال تخمین زده شده است. در دوره معاصر، عملیات اکتشاف و پی‌جویی طرح سنگآهن گل‌گهر در سال ۱۳۴۸ از سوی شرکت خصوصی «ایران‌باریت» آغاز شد، سپس با همکاری شرکت ژاپنی «ماروبنی» ادامه یافت و از سال ۱۳۵۳ به شرکت ملی فولاد ایران واگذار شد. کانسار سنگآهن گل‌گهر در ۶آنومالی مجزا در مجموع با ذخیره‌ای در حدود هزار و 200میلیون تن در محدوده‌ای به طول تقریبی ۱۰کیلومتر و عرض تقریبی ۴کیلومتر قرار گرفته است. بهره‌برداری از توده معدنی شماره«یک» برعهده شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر است که بخش زیادی از آن استخراج شده است. بهره‌برداری از آنومالی شماره۳، به‌عنوان بزرگ‌ترین آنومالی با ذخیره‌ای بالغ بر ۶۴۰میلیون تن به شرکت سنگآهن گهرزمین واگذار شده است. قدیمی‌ترین توده بهره‌برداری‌شده از گل‌گهر، توده شماره«یک» است. طی مطالعات گسترده اکتشافی و طراحی و آماده‌سازی‌های معدنی، این توده، به دلیل نتایج اکتشافات مقدماتی امیدوارکننده‌تر و نزدیکی ماده معدنی به سطح زمین به طریق روباز استخراج می‌شود.
موضوع فعالیت شرکت
موضوع فعالیت شرکت سنگآهن گهرزمین شامل اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از معادن سنگآهن و تولید کنسانتره، گندله و فولاد از آن؛ نصب و راه‌اندازی، تعمیرات، نگهداری، بازرسی و سرویس تجهیزات و ماشین‌آلات موردنیاز شرکت است؛ خرید و تهیه انواع ماشین‌آلات، تجهیزات، تاسیسات و مصالح موردنیاز؛ انجام خدمات مهندسی، مشاوره، آموزش، مدیریت و فراهم‌کردن دانش فنی از داخل و خارج برای تحقق موضوع شرکت و مشارکت و سرمایه‌گذاری در سایر شرکت‌ها و طرح‌های معدنی و صنعتی و انعقاد قراردادهای پیمانکاری به‌منظور ارائه خدمات فنی و مهندسی.
سهامداران
شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، سهامدار عمده شرکت سنگآهن گهرزمین است. عمده فروش سنگآهن کلوخه و سنگآهن دانهبندی گهرزمین به گل‌گهر (کگل) است. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، شرکت گروه سرمایه‌گذاری امید، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر و شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات جمعا سهامداران 92درصدی این شرکت هستند. همچنین حدود 7درصد از سهام شرکت نیز به صورت شناور است.
حق مالکانه
در ایران عموم شرکت‌های بورسی مالک معدن نیستند و برای استفاده از معدن باید حق مالکانه بپردازند. «کگهر» نیز از این قاعده مستثنی نیست و سالانه مبلغی را به‌عنوان حق مالکانه به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) می‌پردازد. البته در میزان پرداخت حق مالکانه «کگهر» ابهاماتی هم وجود دارد.
تولید و فروش
میزان فروش و بهای تمام‌شده شرکت در طول سال‌های گذشته همواره افزایشی بوده است. نکته قابل‌توجه این است که فروش و بهای تمام‌شده در طول سال‌های مختلف با نسبتهای متفاوتی در حال رشد است. براساس آخرین آمار منتشرشده، در سال 1400 نسبت به سال 1399، میزان فروش رشد 112درصدی و میزان بهای تمام‌شده رشد 100درصدی را تجربه کرده است. شرکت از ابتدای سال مالی تا مردادماه 7/ 4میلیون تن کلوخه و 583هزار تن کنسانتره را به فروش رسانده است. متوسط فروش ماهانه سال مالی منتهی به آذر تا مردادماه سال‌جاری معادل 588هزار تن کلوخه در ماه، 73هزار تن کنسانتره و 233هزار تن گندله داخلی و صادراتی است. متوسط فروش سال مالی قبل برای این سه‌محصول به‌ترتیب 762هزار تن، 150هزار تن و 61هزار تن بوده است. «کگهر» در سال‌جاری توانسته است سهم فروش گندله خود را نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشتر کند. این در حالی است که متوسط فروش کلوخه و کنسانتره نسبت به مدت مشابه سال قبل دارای روند کاهشی بوده و در تیر و مرداد درآمد 2هزار و 100میلیارد و همچنین هزار و 872میلیارد تومانی داشته است. میانگین فروش در هشت‌ماه گذشته 2هزار و 100میلیارد تومان در ماه بوده، در حالی که میانگین فروش هشت‌ماه مدت مشابه سال گذشته هزار و 500میلیاردتومان بوده است. شرکت در سال مالی جاری 41درصد افزایش میانگین فروش را نسبت مدت مشابه سال قبل خود ثبت کرده و نرخ فروش کنسانتره داخلی در مردادماه 2هزار و 800میلیون و کلوخه هزار و 200میلیون تومان به ازای هر تن ثبت شده است. شرکت سنگآهن گهرزمین در دوره 6ماه منتهی به 31/ 03/ 1401 با فروش 13هزار و 500میلیارد تومانی به‌ازای هر سهم 302تومان سود محقق کرده است. فروش شرکت نسبت به شش‌ماه مشابه سال قبل خودش 37درصد رشد داشته و سود خالص هر سهم نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل 35درصد افزایش داشته است. شرکت در سال مالی 1400، کنسانتره و کلوخه را با نرخ‌های 2هزار و 400 و یک‌میلیارد تومان به ازای هر تن به فروش رسانده است. سال مالی شرکت منتهی به آذر است. بالاترین رکورد فروش ماهانه در اسفندماه بوده و درآمد 3هزار و 300میلیارد تومانی کسب کرده است. میزان فروش گندله برای سال1401، حدود 9/ 2میلیون تن برآورد شده است. میزان فروش سنگآهن دانهبندی برای سال‌جاری 3/ 1تن برآورد شده است. فروش کلوخه نیز برای سال‌جاری 9/ 7میلیون تن برآورد شده است. با وجود این، شرکت می‌تواند در سال‌جاری حدود 29 تا 30هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته باشد که نسبت به سال گذشته 33درصد رشد نشان می‌دهد؛ در نتیجه برآورد سود خالص شرکت 13هزار میلیارد تومان است که نسبت به سود خالص 1400 رشد 30درصدی پیش‌بینی می‌شود. در نهایت شرکت در سال‌جاری می‌تواند حدود 520 تا 540تومان سود خالص به‌ازای هر سهم خود با قیمت فعلی 4هزار تومان محقق کند که نسبت قیمت به سود آیندهنگر سهم عدد 7 تا 8 را نشان می‌دهد.
پروژه‌ها و اهداف
شرکت سنگآهن گهرزمین با توجه به توده معدنی بزرگ جنوب، پرچم گهرزمین سوم را برافراشته می‌کند که این مساله کمک شایانی به حل معضل بیکاری در کشور خواهد کرد. «کگهر» در بردسیر چهار ابرپروژه فولادی را در دست دارد که با تکمیل و اجرای این پروژه‌ها شهرستان بردسیر در جمع شهرهای بزرگ دارای صنعت فولاد قرار خواهد گرفت. در همین راستا با اجرایی‌شدن این پروژه‌ها، برای 5هزار نفر به‌طور مستقیم و 13هزار نفر به طور غیرمستقیم، اشتغال ایجاد خواهد شد. ساخت این طرح‌های بزرگ برای شرکت 5/ 2میلیارد یورو، معادل 400هزار میلیارد تومان هزینه خواهد داشت. این ابر پروژه‌ها عبارتند از: احداث دوواحد مگامدول آهن اسفنجی به ظرفیت 4/ 3میلیون تن در سال، احداث کارخانه ذوب و ریخته‌گری به ظرفیت 3میلیون تن در سال، احداث کارخانه نورد گرم (فولاد آلیاژی) به ظرفیت 3میلیون تن در سال و احداث دوواحد نیروگاه سیکل ترکیبی هر یک به ظرفیت 500مگاوات.
این شرکت در بحث بومی‌سازی قطعات، مجموعه‌ها و ماشین‌آلات فناورانه خطوط تولید نقش بسزایی ایفا کرده؛ چراکه بر این باور است که کشور باید در زمینه ساخت قطعات و تجهیزات موردنیاز صنایع معدنی به خودکفایی حداکثری برسد. در همین راستا دبیرخانه بومی‌سازی شرکت گهر زمین اقداماتی را به‌منظور اجرای پروژه دامپ تراک الکترومکانیکال 136تن به‌عنوان اولین پروژه مهم، انجام داده است. هزینه پروژه خط3 کنسانتره برای شرکت سنگآهن گهرزمین به ظرفیت 2میلیون تن در سال معادل 61میلیون یورو، به‌علاوه 100میلیارد تومان است که این پروژه بیش از 90درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
بهای تمام‌شده
بهای تمام‌شده «کگهر» در حال افزایش است و در سال 1400 نسبت به سال 1399 افزایش 100درصدی را تجربه کرده است. علت اصلی این افزایش، عمدتا افزایش 92 درصدی هزینه‌های سربار تولید بوده است. لازم به ذکر است که در «کگهر»، هزینه‌های سربار تولید به‌تنهایی بیش از 99درصد کل هزینه‌های تولید شرکت را تشکیل داده و عملا مهم‌ترین بخش بهای تمام‌شده در «کگهر» مربوط به هزینه‌های سربار تولید بوده است. این افزایش نسبت به درآمد برای سال‌جاری هم پیش‌بینی می‌شود. بنابراین افزایش بهای تمام‌شده نسبت به درآمد می‌تواند روند حاشیه سودهای شرکت را دچار تعدیل کند. بهای تمام‌شده شرکت برای سال‌جاری حدود 14 تا 15هزار میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود که رشد 37درصدی بهای تمام‌شده را نسبت به سال 1400 نشان می‌دهد.
صورت وضعیت
دارایی‌های شرکت «کگهر» روند رو به رشدی را تجربه کرده؛ به طوری که در سال 1400 نسبت به سال 1399، دارایی‌های شرکت رشد 46درصدی داشته است. مانند دارایی‌ها، بدهی‌های شرکت نیز روند رو به رشدی داشته و بدهی‌های شر کت در دوره مذکور حدود 5درصد رشد را تجربه کرده است. نکته دیگر در مورد «کگهر» این است که سود این شرکت، روند افزایشی قابل قبولی داشته است. رشد سودسازی در «کگهر» به گونه‌ای بوده که در پایان سال 1400 این شرکت دارای سود انباشته بیش از 11هزار و 100میلیارد تومانی شده است. سود انباشته 11هزار و 100میلیارد تومانی در حالی حاصل شده که سرمایه ثبتی این شرکت حدود 2هزار و 500میلیارد تومان است.
سودسازی
سال مالی شرکت «کگهر» در آذر ماه تمام می‌شود. براساس مفروضات، سود سال 1401 این شرکت حدود 500 تا 550تومان است. نکته مهم اینکه در این تخمین، ضرایب نرخ‌گذاری تبدیل کلوخه، کنسانتره و گندله به شمش «فخوز» در نظر گرفته شده است. همچنین نرخ ارز در محاسبات سال 1401، به‌طور میانگین 25هزار تومان پیش‌بینی شده است؛ چرا که تغییرات سیاسی، به‌خصوص برجام و همچنین سیاست‌های پولی بانک‌مرکزی، می‌تواند روی سودسازی شرکت تاثیر قابل ملاحظه‌ای بگذارد. هرگونه افزایش در نرخ دلار، سود «کگهر» را افزایش می‌دهد و برعکس. تمامی موارد بیان‌شده تحلیلی بوده و بدیهی است که با تغییر مفروضات یا انجام رفتارهای هیجانی توسط خریداران و فروشندگان، قیمت سهام شرکت می‌تواند متفاوت از تحلیل فوق رفتار کند و در قیمتی بیشتر یا کمتر از میزان تعادلی مشخص‌شده معامله شود. با توجه به مفروضات ذکرشده و سودهای برآوردی محاسبه‌شده، نسبت قیمت به سود (P/ E) آیندهنگر سهم با فرض سود چهارفصل آتی و با توجه به قیمت 4هزار تومانی فعلی سهم، در سطح 7 واحد قرار می‌گیرد. P/ E تاریخی صنعت سنگآهن 5/ 7واحد و میانگین P/ E آیندهنگر شرکت‌های همگروه با مفروضات مشابه حدود 5/ 8واحد است. مقایسه نسبتهای قیمت به درآمد گفته‌شده نشان می‌دهد که سهم در حال حاضر و در قیمت‌های فعلی نسبت به شرکت‌های مشابه همگروه دارای نسبت P/ E پایین‌تری است و در آینده می‌توان انتظار داشت که با توجه به طرح‌های توسعه قوی عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌های همگروه خود داشته باشد.
