سالانه ۵۵ میلیارد دلار خسارت عدم مدیریت بهینه خاک
محمد شرافتی در بازدید خبرنگاران از ایستگاههای حفاظت از منابع طبیعی شهرستان همدان با اشاره به اینکه برای ایجاد یک سانتیمتر خاک ۷۰۰ سال زمان نیاز است و همین موضوع نشاندهنده مهم بودن اقدامات سازمان حفاظت از منابع طبیعی است، افزود: برای اینکه بتوانیم خاک ارزشمند و حاصلخیز را برای تولید محصولات کشاورزی حفظ کنیم دغدغههای فراوانی در سازمان داریم و به دنبال این هستیم که از بروز اثرات سوء و تخریب خاک جلوگیری کنیم تا بستر تولید محصولات کشاورزی توسعه یابد.
معاون دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تصریح کرد: در کشورهای در حال توسعه همچون ایران متوسط فرسایش خاک نزدیک به ۵/ ۱۵ تن در هکتار محاسبه شده اما در کشورهای توسعهنیافته بین ۳۰ تا ۴۰ تن در هکتار است، با این تفاسیر هر سال در کشور، بابت عدم مدیریت بهینه خاک ۵۵ میلیارد دلار خسارت به ما وارد میشود.
وی تاکید کرد: شخم در جهت شیب اقدام ناخردمندانهای است که موجب تخریب، فرسایش و رسوب خاک میشود از این رو باید از بروز این اتفاق جلوگیری شود، تغییر کاربریها و چرای مفرط دامها نیز از دلایل دیگر است.
شرافتی در ادامه اظهار کرد: باید مدیریت حوزه آبخیز را به درستی پیگیری کنیم، چراکه اقدامات مکانیکی، بیولوژیک و بیومکانیک از بندهای مختلف هر سال در دستور کار قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه حوزههای آبخیز معرف کشور در این بخشها فعالیت میکنند و تنها ۱۲ حوزه آبخیز معرف در کشور وجود دارد، افزود: متاسفانه پوشش ملی بهطور کامل در سراسر ایران طی این سالها صورت نگرفته و براساس مطالعات به بیش از ۳۲ حوزه نیازمندیم. شرافتی خاطرنشان کرد: در کشورهای پیشرفته حفاظت و پایش خاک را از سده ۱۹۰۰ شروع کردند و ایران بهطور متوسط ۸۰ سال از اقدامات پایش حوزههای آبخیز در جهان عقب مانده است.
معاون دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: با پراکنشهای حوزهها عملکرد خودمان را در جهت جلوگیری از بروز اتفاقاتی همچون سیل، رسوب و تخریب خاک بررسی میکنیم؛ حوزههای استانی آمار بومی مربوط به خود را ارزیابی میکنند، نیاز امروز جامعه ما همان کارنامه و ارزیابی و نشان دادن اثربخشی اقدامات ایستگاههای حفاظت از منابع طبیعی است تا بتوانیم با عدد و رقم برای حفاظت از منابع طبیعی مختلف برنامهریزی کنیم.
وی مطرح کرد: هفت بخش پایش در مجموعههایمان وجود دارد که پوشش گیاهی و آبهای زیرزمینی نمونههایی از آن هستند و اکنون برای ایجاد ایستگاهها و حوزههای آبخیز معرف بهطور متوسط به مبلغی بیش از ۵۰ میلیارد تومان نیازمندیم.