شماره روزنامه ۶۲۵۴
|

منابع طبیعی

منابع طبیعی

    شنبه، ۲۵ اسفند ۱۴۰۴
  • گیاهان دارویی؛ فرصتی استراتژیک به سوی اقتصاد غیرنفتی

    دکتر رها زارعی*
    گیاهان دارویی به‌‌‌عنوان منابع طبیعی با‌ارزش، نقش کلیدی در توسعه اقتصادی، حفاظت از محیط‌زیست و ارتقای سلامت عمومی ایفا می‌کنند. این گیاهان به واسطه دارا بودن ترکیبات فعال زیستی نظیر آلکالوئیدها، فلاونویدها و اسانس‌‌‌ها، در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی به‌‌‌طور گسترده‌‌‌ای مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرند. تنوع اکولوژیکی ایران، به‌‌‌ویژه وجود مناطق وسیع خشک و نیمه‌‌‌خشک، کشت گیاهان دارویی را به‌‌‌عنوان یک مسیر مناسب برای تحقق توسعه پایدار کشاورزی فراهم می‌‌‌آورد.
    جمعه، ۲۴ اسفند ۱۴۰۳
  • اکوسیستم فناوری، شاه کلید رشد و رقابت‌پذیری در عصر جدید

    در دنیای پویای امروز، رشد اقتصادی دیگر تنها وابسته به منابع طبیعی مانند نفت و گاز و صنایع کم بهره‌ور سنتی نیست؛ این فناوری و نوآوری است که به عنوان دو عامل کلیدی در توسعه پایدار کشورها نقش‌آفرینی می‌کند. اکوسیستم فناوری و نوآوری بستری است که در آن شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌اپ‌ها با ایده‌های نو و مبتنی بر دانش رشد و با ایجاد ارزش افزوده، اقتصاد را به سوی رقابت‌پذیری بیشتر و توسعه پایدار هدایت می‌کنند.
  • اقتصاد محیط‌زیست در اصفهان؛ چالش‌ها و فرصت‌ها

    گروه محتوا- اقتصاد محیط‌زیست به بررسی رابطه بین فعالیت‌های اقتصادی و تأثیر آن‌ها بر محیط‌زیست پرداخته و به دنبال راهکارهایی است که بتوانند ضمن حفظ منابع طبیعی، به رشد اقتصادی نیز کمک کنند. در این گزارش، وضعیت اقتصاد محیط‌زیست در شهر اصفهان بررسی می‌شود. اصفهان با مشکلات زیست‌محیطی متعددی روبه‌رو است که این موضوع نه‌تنها بر کیفیت زندگی ساکنان این شهر تاثیر می‌گذارد، بلکه بر جنبه‌های اقتصادی آن نیز تأثیرگذار است.
    دوشنبه، ۲۰ اسفند ۱۴۰۳
  • پرونده امروز؛

    روزنامه شماره ۶۲۴۸

    توانا بود هر که دانا بود

    در دنیای امروز، اگر از یک اقتصاددان بپرسید که مهم‌ترین دارایی یک کشور چیست، شاید انتظار داشته ‌باشید که او به شما بگوید منابع طبیعی، ذخایر ارزی یا حتی فناوری‌های پیشرفته آن کشور؛ اما، بسیاری از اقتصاددانان به جای اشاره به طلا و نفت، از سرمایه انسانی به‌عنوان کلیدی‌ترین عامل توسعه نام می‌برند. بله، همان مغزهایی که صبح‌ها با قهوه روشن می‌شوند و شب‌ها با دغدغه‌های اقتصادی خاموش! اقتصاددانان بزرگی چون گری بکر و تئودور شولتز مفهوم سرمایه انسانی را توسعه دادند و نشان دادند که دانش، مهارت و تحصیلات…
    یکشنبه، ۱۹ اسفند ۱۴۰۳
  • مجمع جهانی اقتصاد از چالش‏‏‌های زیست‏‏‌محیطی بخش معدن پرده برداشت

    روزنامه شماره ۶۲۴۷

    معدن‌کاری با متر «پایداری»

    دنیای اقتصاد -مترجم: سارا نصیری : بخش معدن و صنایع فلزات با وجود نقش حیــاتی در توسعه اقتصادی و گذار انرژی، یکی از مخرب‌‌‌ترین صنایع برای محیط‌‌‌زیست محسوب می‌شود. وابستگی گسترده این صنعت به منابع طبیعی، از جمله آب و خاک، همراه با انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای، تغییرات کاربری زمین و آلودگی‌‌‌های گسترده، چالش‌‌‌های مهمی را برای پایداری به وجود آورده است.
    چهارشنبه، ۱۵ اسفند ۱۴۰۳
  • پرونده امروز؛

    روزنامه شماره ۶۲۴۴

    جهان به هم پیوسته است

    البرز نظامی
    دنیای اقتصاد: در نگاه نخست، شاید صنعت و تنوع زیستی دو مفهوم دور از هم به‌‌نظر برسند؛ اما با دقت بیشتر، روشن می‌شود که زنجیره‌‌های تولید صنعتی، از تامین مواد اولیه گرفته تا مدیریت ریسک‌‌های عملیاتی، به منابع طبیعی وابسته هستند. به همین دلیل، حفظ تنوع زیستی به‌‌معنای تضمین پایداری این زنجیره‌‌ها و در نتیجه حفظ اشتغال صنعتی است. به بیانی دیگر، زمانی که یک اکوسیستم تخریب می‌شود، دسترسی صنایع به مواد خام، آب سالم و خدمات اکوسیستمی مختل می‌شود. به دنبال این امر، این اختلال‌‌ها نه‌‌تنها هزینه‌‌های تولید را افزایش…
  • رد پای عربستان بیخ گوش ایران

    پروژه ریکو دیک که یکی از بزرگ‌ترین ذخایر کشف‌شده مس و طلا در جهان محسوب می‌شود، پتانسیل عظیمی برای تحول اقتصادی پاکستان دارد. این معدن که تخمین زده می‌شود شامل ۵.۹ میلیارد تن سنگ معدن و ۴۱.۵ میلیون اونس طلا باشد، فرصتی بی‌نظیر برای بهره‌برداری از منابع طبیعی و افزایش درآمدهای پاکستان است.
    دوشنبه، ۱۳ اسفند ۱۴۰۳
  • معادن اوکراین و نیازهای سیاسی-اقتصادی آمریکا

    بهمن رشیدی*
    چندی است که با روی کارآمدن مجدد دونالد ترامپ و همراهان سیاسی – اقتصادی وی در رده نخست تصمیم‌سازی ایالات متحده آمریکا، واژه «مواد معدنی کمیاب» و دستیابی آمریکا به این منابع در صدر اخبار پاره‌ای از رسانه‌ها قرارگرفته است. این داستان نخست با پیشنهاد کنترل گرینلند با هدف بهره‌گیری از منابع طبیعی گرینلند از جمله استخراج مواد معدنی کمیاب و اورانیوم شروع شد.
    سه‌شنبه، ۰۷ اسفند ۱۴۰۳
  • بررسی اثرات ماندگار تیول‌داری بلژیکی‌ها در کنگو

    روزنامه شماره ۶۲۳۷

    بدهی به تاریخ

    دنیای اقتصاد -امیررضا انگجی : تمام قدرت‌های استعماری برای استخراج منابع طبیعی در دوران استعمار به شرکت‌های خصوصی امتیاز دادند. در آفریقا، این امتیازات با حکومت غیرمستقیم و خشونت همراه بود. با استفاده از مرزهای خودسرانه تعریف‌شده برای امتیازات اعطایی استخراج کائوچو در شمال دولت آزاد کنگو امکان بررسی تاثیرات علّی این شکل از سازمان اقتصادی بر توسعه ایجاد می‏شود. با بررسی یافته‌های تجربی یک مطالعه جالب ما متوجه شدیم که قرار گرفتن در معرضِ تاریخی این امتیازات استعماری منجر به نتایج بدتری در شاخص‏های تحصیل، ثروت و سلامتی در میان…
    دوشنبه، ۰۶ اسفند ۱۴۰۳
  • نشست ریاض جواب داد: زلنسکی آماده کناره‌گیری می‌شود

    روزنامه شماره ۶۲۳۶

    استعفا در ازای صلح

    دنیای اقتصاد: ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌‌‌جمهور اوکراین، روز یکشنبه (۲۳ فوریه برابر با ۵ اسفندماه) در برابر درخواست‌‌‌های دولت ترامپ برای میلیاردها دلار منابع طبیعی اوکراین عقب‌نشینی کرد؛ درحالی‌که برنامه‌هایی را برای نشست بزرگ سران اروپایی در روز دوشنبه‌(۲۴ فوریه برابر با ۶ اسفندماه) اعلام کرد.
    جمعه، ۰۳ اسفند ۱۴۰۳
  • فایننشال تایمز از رد شدن پیش‏‌نویس قرارداد آمریکا و اوکراین خبر داد

    روزنامه شماره ۶۲۳۳

    «نه» قاطع به ترامپ

    اوکراین پیشنهاد آمریکا برای مالکیت ۵۰‌درصد از مواد معدنی کمیاب این کشور را رد کرده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌‌جمهور اوکراین، اعلام کرده که به‌دنبال دستیابی به شرایط بهتری در این مذاکرات است.
    جمعه، ۲۶ بهمن ۱۴۰۳
  • بهره‏‏‌وری بیشتر با اقتصاد دیجیتال

    محمد علی‏‏‌منش*
    مقدمه : آیا ایران در آستانه یک انقلاب اقتصادی است یا در گذشته گرفتار شده؟ آیا از عصر نفت به دوران داده و هوش مصنوعی عبور کرده‌‌‌ایم؟ قرن ۲۱، قرن جنگ بر سر داده‌‌‌ها و هوش مصنوعی است، نه نفت! این جمله که در گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۳ آمده، هشداری است به کشورهایی که هنوز به درآمدهای سنتی متکی هستند. در حالی که کشورهای توسعه‌‌‌یافته از انقلاب صنعتی چهارم برای جهش اقتصادی بهره می‌‌‌برند، ایران همچنان درگیر مدل‌‌‌های رشد سنتی مبتنی بر منابع طبیعی است.
    چهارشنبه، ۲۴ بهمن ۱۴۰۳
  • پیری جمعیت، هوش‌مصنوعی و امنیت غذایی

    امین خاقانی*
    امنیت غذایی یکی از مسائل حیاتی و پیچیده در جهان است که ترکیبی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیط‌‌‌زیستی بر آن تاثیر می‌‌‌گذارند. در دهه‌‌‌های اخیر، امنیت غذایی با چالش‌‌‌های متعددی مواجه شده است که از جمله آنها می‌‌‌توان به تغییرات اقلیمی، کاهش منابع آب، رشد سریع جمعیت و بهره‌‌‌برداری بی‌‌‌رویه از منابع طبیعی اشاره کرد. این عوامل سبب شده‌‌‌اند تا تامین غذای پایدار برای تمامی جمعیت جهان به یکی از دغدغه‌‌‌های اصلی کشورهای مختلف تبدیل شود.
    دوشنبه، ۲۲ بهمن ۱۴۰۳
  • بیم و امیدهای توسعه معادن

    روزنامه شماره ۶۲۲۴

    فقر صنایع پایین‏‏‌دست در استان یزد

    دنیای‌اقتصاد -یزد: در حالی که نمایندگان استان یزد در مجلس شورای اسلامی از مشکلاتی همچون عدم‌اجرای صحیح قوانین مرتبط با معادن، عدم‌برگشت حقوق دولتی معادن به استان و خسارت به منابع طبیعی و جاده می‌‌‌گویند اما معدن‌کاران معتقد به رعایت این موارد و مشکلات سخت‌افزاری و قانونی هستند.
    شنبه، ۲۰ بهمن ۱۴۰۳
  • اظهارات ترامپ در مورد کانادا چه اثری بر بازارهای کالایی خواهد داشت؟

    روزنامه شماره ۶۲۲۳

    جنگ تجاری ترامپ علیه ترودو

    دنیای اقتصاد - امیرحسین کهرودی: با توجه به اینکه کانادا کشوری سرشار از مواد معدنی است و با آمریکا مرز مشترک دارد، اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی این کشور می‌تواند بازارهای کالایی دنیا را تحت‌تاثیر قرار دهد. در نتیجه یک راه نجات از شرایط کنونی برای کانادا، پیدا کردن شریک تجاری جدید است. اما این اقدام در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست. به گزارش ماینینگ، شرایط جدیدی که بر اقتصاد کانادا حاکم می‌شود، موجی از نگرانی مقامات کانادا را به همراه داشته است.
  • در آستانه برگزاری همایش اقتصاد نفت؛ گام دوم

    روزنامه شماره ۶۲۲۳

    خطای «ملی شدن نفت» در ایران

    شهرام اتفاق*
    چرا سخن گفتن از خطای «ملی شدن نفت» در ایران مهم است؟ ریشه بسیاری از مشکلات امروز ما، منبعث از تفکرات مخربی است که بذر آن در گذشته کاشته شده است و پروژه «ملی شدن نفت» یک نمونه مهم از آن موارد است. به همین سبب، سخن گفتن درباره خطاهای نظری رخ داده در واقعه «ملی شدن نفت» مهم است.
    جمعه، ۰۵ بهمن ۱۴۰۳
  • نفت با چه سازوکاری نفرین منابع را رقم می‌زند؟

    روزنامه شماره ۶۲۱۱

    ظهور و سقوط یک دولت نفتی

    دنیای اقتصاد: ونزوئلا، با بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان، نمونه‌ای از «نفرین منابع» است؛ پدیده‌ای که در آن وفور منابع طبیعی به جای توسعه، منجر به رکود اقتصادی و فساد می‌شود. از دهه ۱۹۲۰، این کشور چرخه‌ای از رونق و رکود را تجربه کرده است. دهه‌ها سوءمدیریت، ونزوئلا را که زمانی از مرفه‌ترین کشورهای آمریکای لاتین بود، به ورطه ویرانی اقتصادی و سیاسی کشانده است. در سال‌های اخیر، ونزوئلا با فروپاشی اقتصادی دست و پنجه نرم کرده است؛ تولید نفت به‌شدت کاهش یافته و ابرتورم افسارگسیخته، کمبود کالاهای اساسی مانند غذا و دارو…
    چهارشنبه، ۰۳ بهمن ۱۴۰۳
  • تاثیر پروژه‌های آبخوانداری بر تنوع‌زیستی

    آبخوانداری یکی از راهکارهای کارآمد در مدیریت منابع طبیعی و مقابله با تغییرات اقلیمی است که با تمرکز بر کنترل رواناب‌‌‌‌‌‌‌ها، پخش سیلاب و تغذیه آب‌های زیرزمینی، اثرات متعددی بر اکوسیستم‌های محلی دارد. این روش نوین که با اهداف متنوعی از جمله جلوگیری از فرسایش خاک، افزایش بهره‌‌‌‌‌‌‌وری زمین و تقویت منابع آبی طراحی‌شده، به‌‌‌‌‌‌‌طور مستقیم بر کیفیت زیستی محیط و تنوع‌زیستی تاثیر می‌گذارد.
    دوشنبه، ۰۱ بهمن ۱۴۰۳
  • تلاشی برای بار هفتم؛

    روزنامه شماره ۶۲۰۸

    شکست‌ توسعه صنعتی

    دنیای اقتصاد: یکی از احکام ماده۴۸ برنامه هفتم به بند «ت» و تکلیف وزارت صمت به تدوین «سند راهبرد ملی پیشرفت صنعتی و ارتقای زنجیره‌های ارزش کشور» بازمی‌گردد؛ تلاشی که برای بار هفتم در پی آن است چارچوبی مورد اجماع برای توسعه صنعتی کشور به مثابه نقشه راه توسعه اقتصادی کشور تدوین کند.
    دوشنبه، ۱۰ دی ۱۴۰۳
  • کشاورزی عمودی؛ راهکاری نوین برای تامین امنیت غذایی

    کشاورزی عمودی به‌عنوان رویکردی نوین و پایدار، راه‌حلی مؤثر برای تأمین امنیت غذایی و مدیریت منابع در کشور است و محققان مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی و آموزش منابع طبیعی استان اصفهان بر ضرورت توسعه این روش تاکید دارند. کشاورزی عمودی، روشی مدرن در کشت گیاهان است که در آن گل‌ها، گیاهان دارویی، خوراکی و سبزی‌ها بر روی سازه‌های عمودی مانند دیوارها، ستون‌ها یا ریل‌ها و در طبقات مختلف پرورش داده می‌شوند و با توجه به افزایش جمعیت، بحران‌های منابع طبیعی و چالش‌های بخش کشاورزی، این روش به‌عنوان راه‌حلی…
  • داستان واگن اسبی

    شادی معرفتی / نویسنده نشریه 
    داستان ساخت قطار شهری در تهران به زمان ناصرالدین‌شاه قاجار بازمی‌گردد. تراموای شهری از جمله بندهای پیش‌بینی‌شده در قرارداد رویتر بود. بر اساس قرارداد مزبور، بارون ژولیوس دورویتر، اختیار استخراج و بهره‌برداری از تمام معادن و منابع طبیعی را در سراسر خاک ایران به دست می‌گرفت و اجازه داشت برای احداث راه‌آهن سراسری ایران اقدام کند که تاسیس ترامواهای شهری نیز از آن جمله بود. امتیازنامه فوق بر اثر مخالفت‌هایی که با آن شد پس از یک سال ملغی شد و عملی نشد.
    سه‌شنبه، ۲۷ آذر ۱۴۰۳
  • مشارکت تشکل‌های مردمی در نمایشگاه؛ فرصتی برای هم‌افزایی

    امید سجادیان دبیر بخش تشکل‌های ستاد برگزاری نمایشگاه محیط‌زیست و عضو شورای هماهنگی شبکه تشکل‌های مردم‌نهاد و اجتماع محور محیط‌زیست و منابع طبیعی و توسعه پایدار کشور
    نمایشگاه‌های تخصصی نقش مهمی در هم‌افزایی و ارتباطات سازمان‌های مردمی دارند. همچنین این نمایشگاه‌ها بستری فراهم می‌کنند که به گفت‌وگوهای راه‌حل‌محور کمک می‌کند. در این دوره از نمایشگاه، بیش از ۷۰ نهاد مردمی در قالب تشکل‌های محیط‌زیستی حضور دارند.
  • نقش مدیریت شهری در مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی

    معصومه حیدری پارسا / کارشناس امور شهری
    با افزایش جمعیت شهری و توسعه و رشد شتابان شهرنشینی، مشکلات زیست‌محیطی به یکی از چالش‌های اصلی مدیریت شهری تبدیل شده است. آلودگی هوا، تخریب منابع طبیعی، تولید زباله و بحران کم‌آبی و عدم مدیریت صحیح پسماند از جمله مسائلی است که بقای شهرهای آینده را تهدید می‌کنند.
    جمعه، ۱۶ آذر ۱۴۰۳
  • «تجارت فردا» وضعیت اسف‌بار جنگل‌ها را بررسی کرد؛

    مرثیه‌ای برای جنگل‌های هیرکانی

    دنیای اقتصاد: سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در اقدامی حیرت‌آور و تاسف‌برانگیز مجوز برداشت درختان شکسته‌ایستاده، خشک، سرپا و خطرساز را صادر کرد. به عقیده مدافعان محیط زیست، این دستور مخالف بدیهیات علم جنگل‌داری و آشکارا مقدمه تشدید فروپاشی بوم‌سازگان‌های جنگلی است.