بازدید از باغ مخصوص در جاده کرج را از دست ندهید
سفر به ۵ قاره در «نیم‌روز» پاییزی
عكس: صبا طاهریان
باغی در میان ۱۰ باغ برتر جهان
در ایران چند باغ گیاهشناسی در شهرهای مختلفی چون مشهد، نوشهر، اصفهان، شیراز و تهران داریم اما جامع‌‌‌ترین آنها همان باغ گیاهشناسی در حوالی شهر تهران است. در باغ ۳۵ هکتاری نوشهر که یکی از قدیمی‌‌‌ترین باغ‌‌‌های گیاهشناسی کشورمان است و در فهرست میراث فرهنگی به عنوان یک اثر طبیعی به ثبت رسیده ۶۵۰ گونه یافت می‌شود. باغ گیاهشناسی ارم شیراز هم که در فهرست آثار جهانی است ۴۵۰ گونه را در خود جای داده است. در باغ گیاهشناسی مشهد که ۲۵ هکتار و ۱۱ کلکسیون دارد ۱۸۰ گونه از گیاهان دارویی و معطر را شاهد هستیم ضمن آنکه نمایشگاه دائمی از ۷۰۰ نمونه ژنتیکی از گل داوودی در آن وجود دارد.
با این حال در باغ گیاهشناسی تهران فارغ از دو دریاچه مصنوعی و دو رودخانه، دو آبشار، موزه‌‌‌ای با ۳۰هزار نمونه از حشرات مختلف جنگل‌‌‌ها و مراتع ایران، ۳هزار گونه نیز وجود دارد. باغی که در آن می‌توان رویشگاه‌های زاگرس، البرز جنوبی، هیرکانی، ایرانی تورانی، پیازهای ایران، میوه‌های بومی و گلخانه‌ای جنوب کشور ایران و رویشگاه‌های اروپا، قفقاز، چمنزارهای آمریکا، چین و ژاپن را دید. در کنار اینها گیاهان دارویی و زینتی، باغ صخره‌‌‌ای و... از دیگر جذابیت‌های باغ گیاهشناسی ملی است. همین موضوع سبب شده سالانه نزدیک به ۴۰۰هزار نفر از این باغ بازدید کنند.
باید و نبایدهای گردشگری
از آنجا که باغ گیاهشناسی مشابه سایر پارک‌‌‌ها و باغ‌‌‌های معمولی نیست و جزو ۱۰ باغ برتر گیاهشناسی جهان به حساب می‌‌‌آید طبیعی است که حفاظت از آن هم اهمیت ویژه‌‌‌ای دارد و هر فعالیتی را نمی‌توان در آن انجام داد. به عنوان مثال انجام فعالیت‌‌‌های ورزشی نظیر فوتبال، بدمینتون و... در این باغ مجاز نیست. علاوه بر این در باغ گیاهشناسی خانواده‌‌‌ها نمی‌توانند مشابه سایر پارکهای جنگلی و... پخت و پز داشته باشند، زیرا چنین فعالیت‌‌‌هایی ممکن است خطراتی را برای باغ و گونه‌های موجود در آن ایجاد کند، ضمن آنکه فضای این باغ در کنار گذراندن اوقات خوش، آشنا شدن با تنوع گونه‌‌‌ای ایران و جهان است. برای صرف غذا البته رستوران‌‌‌هایی در باغ وجود دارد که می‌توان به آنها مراجعه کرد. علاوه بر رستوران، کافه‌‌‌هایی در باغ وجود دارد که می‌توانید ساعتی در آنها بنشینید و از چشم‌‌‌انداز زیبای باغ بهره ببرید.
تفاوت میان باغ گیاهشناسی با سایر پارکهای درون‌شهری و پارکهای جنگلی به مقوله غذا و ورزش خلاصه نمی‌شود، اگر در پارکهای دیگر به راحتی در میان چمن‌ها قدم زده یا روی آنها می‌‌‌نشینید چنین امکانی در این باغ محدود است. در مقابل در باغ گیاهشناسی محل‌‌‌هایی برای نشستن و استراحت تعبیه شده که از آنها می‌توانید استفاده کنید، آب آشامیدنی هم در فضای باغ موجود نیست و لازم است آب معدنی خریداری کنید، اگر هم دغدغه‌‌‌های محیط‌زیستی دارید بهتر است آب آشامیدنی را همراه داشته باشید.
برج‌‌‌های بلند، تهدیدی برای گونه‌های گیاهی
با همه حساسیت‌‌‌هایی که درباره باغ گیاهشناسی و حفاظت از آن وجود دارد، این روزها این مجموعه با تهدید برج‌‌‌سازی در حریم آن مواجه است. بر اساس مجوزهایی که در سال‌های گذشته داده شده، فعالیت‌‌‌هایی برای ساخت ۲۲ برج ۳۸ طبقه‌‌‌ای در بخش شمالی باغ آغاز شده است. برج‌‌‌هایی که مدیران پارک گیاهشناسی آن را تهدیدی علیه حیات این مجموعه می‌‌‌دانند و دادستانی نیز با ساخت آنها مخالفت کرده است. گرچه شهرداری هم نارضایتی خود را اعلام کرده اما با توجه به مجوزهای داده شده در گذشته، کاری از آنها برنمی‌‌‌آید. در همین راستاست که وزارت جهاد کشاورزی پیشنهاد زمین معوض را مطرح کرد که تاکنون پذیرفته نشده است.
در آخرین اقدام البته تشکل‌های محیط‌زیستی شکایتی را به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده و خواستار توقف ساخت‌‌‌و‌ساز در محدوده این باغ برای حفاظت از آن شده‌‌‌اند که نتیجه آن به زودی مشخص خواهد شد. اگر می‌‌‌خواهید یک نیم‌روز متفاوت پاییزی داشته باشید، کافی است در جاده کرج به سمت پیکانشهر و باغ گیاهشناسی برانید. بلیت ورود به مجموعه باغ گیاهشناسی به ازای هر نفر ۱۵هزار تومان است که با خرید آنلاین آن می‌توانید از تخفیف دو‌هزار تومانی برخوردار شوید.
