خبرنگار استانی «دنیایاقتصاد» از چالشهای صنعت میگو در هرمزگان گزارش می‌دهد
۶ محدودیت تولید میگو
در این میان نوسانات نرخ ارز، برچسب صنایع آلاینده برای تولید میگو و همچنین کمبود تسهیلات بانکی نیز به چالشهای این صنعت افزوده است. پرورش میگو به‌‌‌عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه دریاپایه در استان هرمزگان، نقش بسزایی در برنامه‌‌‌های توسعه‌‌‌ای کشور و سیاست‌‌‌های کلان اقتصادی ایفا می‌کند. این صنعت نه تنها به عنوان منبع درآمدی مهم برای استان محسوب می‌شود، بلکه می‌تواند به عنوان قطب تولید آبزیان در کشور، جایگاه ویژه‌‌‌ای در بازارهای داخلی و بین‌المللی داشته باشد. با این حال، این صنعت با چالشهای متعددی روبه رو است که نیازمند توجه جدی و اقدامات اساسی از سوی دولت و بخش خصوصی است.
بهره‌‌‌مندی از فناوری‌‌‌های نوین
استاندار هرمزگان با تاکید براهمیت صنعت پرورش میگو به عنوان یکی از پازل‌‌‌های توسعه دریاپایه، نقش این صنعت در برنامه هفتم توسعه و سیاست‌‌‌های کلان اقتصادی کشور را مهم توصیف می‌کند.
محمد آشوری می‌‌‌گوید: تصمیمات مهمی برای رفع موانع و گسترش زنجیره تولید در این حوزه اتخاذ شده است. از جمله این تصمیمات، انجام مطالعات امکان‌‌‌سنجی در بازه زمانی سه‌‌‌ماهه برای توسعه آبزی‌‌‌پروری و تجهیز منابع مالی و ساختاری در این بخش است. وی همچنین بر ضرورت اصلاح ساختار تولید و استفاده از شیوه‌‌‌های نوین آبزی‌‌‌پروری تاکید می‌کند و معتقد است: روش‌های سنتی دیگر پاسخگوی نیازهای صنعت آبزی‌‌‌پروری نیستند و برای تحقق اهداف برنامه‌‌‌های توسعه‌‌‌ای، باید از فناوری‌‌‌های نوین بهره برد.
موانع پیش روی پرورش‌‌‌دهندگان
مدیرکل شیلات هرمزگان نیز از دستاوردها و چالشهای صنعت پرورش میگو در این استان می‌‌‌گوید: با وجود کسب رتبه نخست تولید میگوی پرورشی در کشور و ارزآوری قابل‌توجه، افزایش قیمت نهاده‌‌‌های تولید و کمبود تسهیلات بانکی از جمله موانع پیش روی پرورش‌‌‌دهندگان است.
مسعود بارانی سطح زیر کشت پرورش میگو در این استان را ۱۵ هزارهکتار اعلام می‌کند که از این مقدار، ۹هزار هکتار سطح مفید است. همچنین ۱۳هزار هکتار از مزارع پرورش میگو در حال ساخت است. بارانی می‌‌‌گوید: در سال ۱۴۰۳، میزان تولید میگوی پرورشی حدود ۲۰هزار تن بوده که این موفقیت، رتبه نخست کشور را برای هرمزگان به همراه داشته و بیش از ۶۵ میلیون دلار ارزآوری ایجاد کرده است.
با این حال، پرورش‌‌‌دهندگان میگو با چالشهای متعددی روبه‌رو هستند. او افزایش قیمت نهاده‌‌‌های تولید، کمبود تسهیلات بانکی و نیاز به سرمایه‌‌‌گذاری بالا در این صنعت را از جمله این مشکلات میداند. علاوه بر این، بروز بیماری‌‌‌ها و ضرورت تغییر ساختار مزارع پرورش میگو در سال‌های اخیر، همراه با کمبود زیرساخت‌‌‌های برقی در برخی سایت‌‌‌ها، شرایط را برای فعالان این حوزه دشوار کرده است. این چالش‌‌‌ها درحالی مطرح می‌‌‌شوند که صنعت پرورش میگو در هرمزگان نقش مهمی در اقتصاد منطقه و کشور ایفا می‌کند و نیازمند حمایت‌‌‌های بیشتر برای رفع موانع موجود است.
ضرورت اصلاح ساختار
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبزیان استان هرمزگان نیز با اشاره به کاهش تولید به دلیل برداشت غیرمعقول از اراضی پرورشی، خواستار اتخاذ تدابیر جدی برای اصلاح ساختار این حوزه شد.
مهرداد بازرگان می‌‌‌گوید: در۳ سال اخیر، شیوع بیماری‌‌‌های مختلف در مزارع پرورش میگو، یکی از اصلی‌‌‌ترین مشکلات این صنعت بوده است. این درحالی است که بسیاری از کشورها توانسته‌‌‌اند با وجود بیماری‌‌‌ها به تولید خود ادامه دهند. در ایران این مساله به معضلی جدی تبدیل شده و باعث کاهش تولید شده است. برداشت معقول و بهینه از اراضی پرورشی وجود ندارد و این موضوع منجر به کاهش تولید شده است.
مشکلات تامین سرمایه درگردش
او افزایش نرخ ارز و ثابت ماندن قیمت فروش میگو را از دلایل کاهش توان مالی سرمایه‌‌‌گذاران میداند. بازرگان می‌‌‌گوید: افزایش نرخ ارز هزینه‌‌‌ها را بالا برده، اما قیمت فروش محصول ثابت مانده است. این موضوع باعث کاهش توان مالی سرمایه‌‌‌گذاران شده و لازم است سیستم بانکی با ارائه تسهیلات مناسب از این صنعت حمایت کند.
محدودیت‌های صادراتی
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبزیان استان هرمزگان همچنین به چالشهای صادرات میگو اشاره می‌کند و می‌‌‌گوید: بازارهای صادراتی میگوی ایران به روسیه و امارات محدود شده و ورود به بازارهای جدید با چالش‌‌‌هایی مانند استانداردهای سخت‌‌‌گیرانه در مورد باقی‌‌‌مانده آنتی‌‌‌بیوتیک مواجه است.
وی تاکید می‌کند: برخی کشورها مانند روسیه حساسیت زیادی نسبت به این موضوع دارند و این مساله باعث ایجاد محدودیت‌هایی در فروش محصولات ایرانی شده است.
بهبود زیرساخت‌‌‌های صادراتی
برای ورود موفق به بازارهای جهانی، این صنعت باید استانداردهای لازم را رعایت کند و زیرساخت‌‌‌های خود را بهبود بخشد. بازرگان براین باور است که همگام شدن با تحولات جهانی، استفاده از تکنولوژی‌‌‌های جدید، ایجاد سیستم‌‌‌های نظارتی قوی و ارائه حمایت‌‌‌های مالی راهکارهایی هستند که می‌توانند به پایداری و توسعه این صنعت کمک کنند.
نبود سامانه جامع پایش
بازرگان، همچنین نبود سامانه شناسنامه‌‌‌دار کردن محصولات را از دیگر موانع تجارت جهانی میداند. او می‌‌‌گوید: برای گذر از این شرایط، ایجاد یک سامانه جامع پایش و نظارت که بتواند روند تولید از ابتدا تا انتها را ثبت کند، ضروری است. او با اشاره به تجربه صنعت مرغداری که از سامانه‌‌‌ای دقیق برای کنترل تولیدات خود بهره می‌‌‌برد، نبود چنین سیستمی در صنعت پرورش میگو را از چالشهای جدی پیش‌روی این صنعت میداند.
صدور بی‌‌‌رویه مجوز
او همچنین به مشکلات بیمه پرورش‌‌‌دهندگان میگو و اجباری شدن بیمه مزارع اشاره می‌کند که به دلیل افزایش ناگهانی مبلغ بیمه (شش برابر) پرورش‌‌‌دهندگان از این طرح استقبال نمی‌‌‌کنند. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبزیان استان هرمزگان در ادامه با انتقاد به صدور مجوز‌‌‌های بی‌‌‌رویه مراکز تکثیر می‌‌‌گوید: هم‌‌‌اکنون در هرمزگان ۲۵ مرکز تکثیر فعال وجود دارد، اما ۷۵ مجوز جدید صادر شده است. بسیاری از این مراکز به‌‌‌طور کامل فعال نیستند. این وضعیت، حاصل سیاستگذاری‌‌‌های نادرستی بوده که باعث اتلاف سرمایه و کاهش بهره‌‌‌وری در این صنعت شده است.
بازرگان همچنین قراردادن مزارع پرورش میگو در ردیف صنایع آلاینده را تصمیمی اشتباه میداند. چراکه فضولات این مزارع بخشی از چرخه طبیعی دریا محسوب می‌شود و برخلاف آنچه که برخی ادعا می‌کنند، تهدیدی برای محیط‌‌‌زیست دریایی به شمار نمی‌‌‌آید.
او با تاکید براصلاح ساختار‌‌‌های صنعت پرورش میگو، همکاری بیشتر دولت، بانک‌ها و بخش خصوصی برای برون‌‌‌رفت از چالشهای پیش روی این صنعت را ضروری میداند. با توجه به اهمیت صنعت میگو در برنامه‌‌‌های توسعه‌‌‌ای کشور، نیاز است که دولت و بخش خصوصی با همکاری یکدیگر، اقدامات لازم را برای اصلاح ساختار تولید، بهبود بهره‌‌‌وری و رفع موانع اجرایی انجام دهند. اصلاح ساختار تولید، استفاده از تکنولوژی‌‌‌های نوین، بهبود زیرساخت‌‌‌های صادراتی و ایجاد سامانه‌‌‌های نظارتی قوی، از راهکارهایی هستند که می‌توانند به توسعه پایدار این صنعت در هرمزگان کمک کنند.
