منصور بیطرف

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا بالاخره تهدیدی را که پیش از این هشدار داده بود (اعمال تعرفه‌های ۲۵‌درصدی بر واردات کالا از کانادا و مکزیک و ۱۰‌درصدی بر واردات کالا از چین) شنبه شب عملیاتی کرد. این تعرفه‌ها هرچند از نگاه ترامپ برای کمک به اقتصاد آمریکا از یک طرف و تنبیه سیاستی از طرف دیگر، بیان‌شده، اما از نگاه کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی و سیاسی، اعمال تعرفه‌ها نه‌تنها برای اقتصاد آمریکا بلکه برای اقتصاد جهان زیان و خسارتی برجای می‌گذارد که به این زودی‌ها نمی‌توان آن را برطرف کرد؛ در واقع ترامپ با اعمال این تعرفه‌ها که پیش‌بینی می‌شود به‌زودی بر کشورهای دیگر اروپایی اعمال شود، جنگ تجاری‌ای را آغاز کرده که پیش از این سابقه نداشته‌است. هرچند ترامپ با استفاده از اختیارات قانونی خود این تصمیم را گرفته‌است اما به عقیده کارشناسانی که با رویترز مصاحبه کرده‌اند این تصمیم می‌تواند در معرض پیگردهای حقوقی قرار گیرد؛ زیرا ترامپ فرمان اجرایی خود را بر مبنای قانون معروف به «قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی» (IEEPA) گرفته‌است.

دونالد ترامپ امروز - ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ - با مراسم سوگند وارد کاخ سفید می‌شود و دور دوم ریاست‌جمهوری خود را آغاز می‌کند. فی الواقع کسی فکر نمی‌کرد ترامپ که در انتخابات ۲۰۲۰ از جو بایدن شکست خورد – هر چند که خودش اعتقاد به شکست نداشت و ندارد – دوباره وارد عرصه انتخابات شود زیرا سابقه تاریخی قوی در این زمینه وجود نداشت که رئیس‌جمهور شکست‌خورده دوباره وارد مبارزه انتخاباتی شود و کسی هم فکر نمی‌کرد با اتهاماتی که دونالد ترامپ با آنها مواجه است – از قبیل سوءرفتارهای جنسی، فرار از مالیات، دادن رشوه و نیز بانی حمله به کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۰ – بخواهد دوباره وارد عرصه انتخابات شود.

چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در شرایطی برگزار شد که رئیس‌جمهوری سابق ایران، سیدابراهیم رئیسی، در یک سانحه هوایی به شهادت رسید. همین اتفاق سبب برگزاری انتخابات زودهنگام -یک‌سال زودتر از موعد- ریاست‌جمهوری شد؛ انتخاباتی که به پیروزی مسعود پزشکیان، نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان منجر شد. انتخاب پزشکیان در واقع تغییر نگاه ملی به سیاست خارجی هم بود. اگر در دو دولت سابق سیاست خارجی به دلایلی تعلیق یا قفل شده بود، اما در دولت چهاردهم سمت و سوی سیاست خارجی، حل چالش‌های موجود است. این نگاه به نوعی علامتی به کشورهای اروپایی و ایالات متحده بود. کشوری که به‌تازگی انتخابات ریاست‌جمهوری هم در آن برگزار و به پیروزی دونالد ترامپ منتهی شد.

فرد پشت پرده سیاست‌های اقتصادی ترکیه چه کسی می‌تواند باشد؟ رجب طیب‌اردوغان بیش از دو دهه است که فرد اول تصمیم‌گیرنده سیاست‌های ترکیه است. در این مدت همیشه یک فرد در کنار او بوده و رابط میان دولت و مردم و بازرگانان است.