اخبار بورس

شاخص بورس پس از خروج از کانال نزولی ۶ماهه گارد صعودی گرفته است؛ اما مقاومت‌های قیمتی را پیش رو خواهد داشت. به نظر می‌رسد با عبور قیمت دلار نیما از ۵۰هزار تومان و کاهش احتمالی نرخ بهره، مسیرهموارتری برای عبور از مقاومت‌‌ها فراهم آمده است.

راهیابی مجدد دونالد ترامپ به اتاق بیضی‌شکل، بازارهای جهانی را در وضعیت پرنوسانی قرار داده است. اگرچه برخی از شرکت‌های آمریکایی سود خوبی از این تغییرات برده‌اند، با این حال آینده از دید سهامداران سایر نقاط جهان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

چهارمین روز متوالی سبزپوشی بازار، در سایه کاهش موج تنش‌های بین‌المللی و انتشار اخبار مثبت و گوناگون در بیست و دومین روز آبان‌ماه کلید خورد. بازار سرمایه که هفته گذشته نوسان مطلوبی از خود متبادر نساخته بود، از روز شنبه صعود کم‌خوشایندی را دنبال کرده است. در این بین روز سه‌شنبه دماسنج اصلی بازار سرمایه با افزایش ارتفاع ۰.۳۴درصدی همراه شد و در پایان ساعت معاملاتی در سطح ۲میلیون و ۱۳۳هزار واحدی ایستاد.

راه‌اندازی «سامانه ارز توافقی» به عنوان اولین سامانه جامع معاملاتی ارزی کشور، دریچه‌ای جدید برای توسعه بازارهای ارزی و ایجاد یک بستر شفاف برای تجار و واردکنندگان ایرانی است. این سامانه، به شکلی بی‌سابقه، امکان کشف نرخ ارز بدون دخالت مستقیم بانک مرکزی را فراهم کرده و به نظر می‌رسد در جهت حرکت به سوی یک بازار آزاد ارزی باشد. اما این اقدام چه تاثیری در بازار ارز ایران خواهد داشت و چه چالش‌ها و فرصت‌هایی برای آن پیش‌بینی می‌شود؟

اگر به بررسی روند بازار سرمایه پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات ایالات‌متحده آمریکا بپردازیم، متوجه کاهش برخی از ریسک‌های امنیتی، نظامی که مربوط به تنش‌‌های منطقه‌ای برون‌مرزی است، می‌شویم و دیگر از این ناحیه به بازار سرمایه شوکی وارد نمی‌شود. به همین دلیل پس از پیروز شدن دونالد ترامپ در انتخابات، بازار سرمایه یک رشدی را به ثبت رساند و تا امروز این رشد ادامه‌دار بوده است.در کنار کاهش ریسک ناحیه از تنش‌های نظامی، قیمت دلار سامانه نیما و قیمت ارز در بازار آزاد با هم در حال افزایش‌ هستند و این موارد با هم باعث شده‌اند که بازار سرمایه از ناحیه تقاضا تقویت شود. اعلام خبر احتمال کاهش نرخ بهره و نرخ گواهی سپرده به سطوح ۲۵درصد هم باعث شده تا بورس نگران بالا بودن نرخ بهره نباشد و به نظر می‌رسد بازار کمینه ارزنده خود را شناسایی و آرام آرام به سمت یک روند صعودی حرکت کند؛ البته در ترند صعودی، اندکی ریزش و اصلاح طبیعی است.

در ماه‌های اخیر، بازار سرمایه ایران تحت تاثیر نوسانات اقتصادی و تصمیمات کلان مالی، بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته است. بازار سرمایه که در ماه‌های گذشته به دلیل افزایش نرخ بهره و فشارهای اقتصادی تحت‌الشعاع قرار داشت، اکنون با امیدها و انتظارات جدیدی روبه‌رو شده است. به ویژه، اقدامات اخیر بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در کاهش نرخ بهره و ارائه سیگنال‌های مثبت به سرمایه‌گذاران، موجب شده تا بسیاری از فعالان این حوزه به بهبود شرایط و بازگشت رونق به بازار امیدوار باشند.در همین راستا، کاهش نرخ اوراق خزانه اسلامی‌(اخزا) و تعدیل نرخ دلار به عنوان یکی از مولفه‌های مهم اقتصادی، از عوامل تاثیرگذار بر روند فعلی بازار به شمار می‌روند.

برای سومین روز متوالی رشد قیمت‌ها در بازار سهام ادامه‌دار شد و شاخص کل بورس در روز گذشته با رشد ۳۶هزار واحدی (۱.۷۶درصد) با قدرت موفق به باز‌پس‌گیری کانال ۲میلیون و ۱۰۰هزار واحدی شد. شاخص کل توانسته در سه روزی که از هفته جاری سپری شده، رشد ۵.۳۷درصدی را به ثبت برساند و افزایش ارتفاع شاخص از کف تجربه‌شده در ۲آبان (محدوده یک‌میلیون و ۹۷۰هزار واحد)، به ۷.۸۸درصد رسیده است.

بازار سهام از ابتدای هفته با رشد ۵.۳۷درصدی شاخص‌کل مواجه شد. اصلاح قیمت در بازارهای رقیب طی هفته جاری، تقاضا را تا حدی در این بازار فعال کرد و به این ترتیب شاخص‌کل دوباره توانست بالاتر از سطح دومیلیون و ۱۰۰هزار واحدی قرار گیرد. از رفتار معامله‌گران طی روزهای اخیر می‌توان این‌طور استنباط کرد که اغلب آنها درگیر ابهامات عمیق‌تری شدند. به گفته برخی کارشناسان، وضعیت مذکور تحلیل‌گریزی در بورس را تحت‌فشار قرار داده است. شاید به همین دلیل است که فعالان بازار سرمایه با نوعی تضاد قابل‌توجه مواجه هستند. برخی تحلیلگران معتقدند بورس تهران کماکان نشانه‌هایی از صعود پایدار را مخابره می‌کند، اما برخی به دلیل وجود ابهامات و هیجانات ناشی از وضعیت متغیرهای اثرگذار بر معاملات، توجه به تحلیل را ‌اندک ارزیابی کرده‌اند و معتقدند بازار سهام ممکن است مجددا وارد فاز ریزش و نزولی شود.

در جلسه نوامبر ۲۰۲۴، فدرال رزرو کریدور نرخ بهره بین بانکی را ۲۵ نقطه پایه کاهش داده و آن را به محدوده ۴.۵تا ۴.۷۵درصد رساند که مطابق با انتظارات فعالان بازار و داده‌های ابزار cme fedwatch بود و این کاهش دوم پس از کاهش بزرگ ۵۰ نقطه پایه در سپتامبر صورت گرفت. سیاستگذاران بار دیگر تاکید کردند که آنها به دقت داده‌های ورودی، چشم‌‌‌انداز در حال تکامل و تعادل ریسک‌‌‌ها را هنگام بررسی هرگونه تغییر اضافی در هزینه‌های استقراض ارزیابی خواهند کرد.

بازار سرمایه در سومین روز معاملاتی هفته رکورد ارزش معاملات خرد را در سال ۱۴۰۳ ثبت کرد و از ابتدای سال تاکنون، شاهد چنین میزانی در ارزش معاملات نبودیم. به نظر می‌رسد ادعاهای رئیس بانک مرکزی مبنی بر احتمال کاهش نرخ بهره از کانال ۳۰ درصد به سطوح ۲۵درصد و در کنار آن، کاهش تنش‌های برون‌مرزی در منطقه، انتشار اخباری مبنی بر وجود احتمال آتش‌بس میان لبنان و رژیم صهیونیستی و نزدیک شدن نرخ دلار سامانه نیما به کانال ۵۰ هزار تومانی یک آسودگی خاطری به سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه داده است تا افق روشن‌تری را نسبت به آینده تصور کنند. البته برخی از اخبار صرفا یک نوع خوش‌بینی است و تا زمان تحلیف دونالد ترامپ و شروع کابینه دولت جدید، ممکن است تنش‌های خارجی کماکان ادامه یابند و برخی مسائل داخلی مانند انتظارات تورمی و نرخ بهره، در سطوح بالا باقی بمانند.

بازار سرمایه در شرایطی به فعالیت خود ادامه می‌دهد که برای سومین روز معاملاتی نماگرهای خود را در صعود می‌بیند. روز دوشنبه شاخص اصلی بورس تهران با بیش از یک‌درصد افزایش ارتفاع مواجه شد. وضعیت سایر نماگرهای اصلی بازار نیز تا حدودی مانند شاخص اصلی بود. رشد نماگر اصلی بازار در شرایطی پیگیری شد که ساعات اولیه با حجم تقاضا مانند روز‌های گذشته روبه‌رو شد و به میزانی که به ساعات پایانی نزدیک شد افزایش حجم عرضه‌ها را به خود دید. با این وجود نکته حائز اهمیت بازار روز گذشته صعود ارزش معاملات بود که از بیست و دومین روز اسفندماه سال گذشته میزان آن بی‌سابقه بوده است.

بازار سرمایه روز یکشنبه با رشد شاخص‌های اصلی به‌کار خود پایان داد. شاخص‌کل بورس با افزایش ۳۵‌هزار‌واحدی به ۲.۰۸۹‌میلیون واحد و شاخص‌کل هموزن با رشد ۱.۶۳‌درصدی به ۶۷۶‌هزار واحد رسید ‌و فرابورس نیز با رشد ۰.۸۲‌درصدی در سطح ۲۱‌هزار و ۹۶ واحد قرارگرفت. این بهبود همراه با ورود ۱۰۴۸‌میلیارد‌تومان نقدینگی به بازار طی دو روز اخیر، نشان از افزایش تمایل سرمایه‌گذاران به بورس دارد. سیاست‌های بانک‌مرکزی از جمله کاهش احتمالی نرخ بهره به ۲۵‌درصد و انتشار اوراق با نرخ‌های کاهشی، به افزایش جذابیت بازار و کاهش هزینه تامین مالی شرکت‌ها کمک می‌کند. از دیگرسو افزایش نرخ دلار نیما سودآوری شرکت‌های صادراتی را بهبود بخشیده‌است.

دومین روز متوالی سبزپوشی بازار، در سایه کاهش تنش‌های منطقه‌ای و ریسک‌های غیرسیستماتیک در بیستمین روز آبان‌ماه به ثبت رسید. در این بین دماسنج اصلی بازار سرمایه با افزایش ارتفاع ۱.۷۲درصدی همراه شد و در پایان ساعت معاملاتی روز یکشنبه در سطح ۲میلیون و ۸۹هزار واحدی ایستاد. رشد ۳۵هزار و ۲۶۱واحدی شاخص کل در حالی محقق شد که نماگر هموزن با صعود ۱.۶۳درصدی روبه‌رو شد و در سطح ۶۷۶هزار و ۳۶۶واحدی قرار گرفت. در این بین شاخص کل فرابورس که معیار مناسبی برای بررسی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۰.۸۲درصد سبزپوش شد و در نهایت در سطح ۲۱هزار و ۹۶واحدی کار خود را به اتمام رساند. ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود، روز یکشنبه مقدار ۲هزار و ۷۷۹میلیارد تومانی را ثبت کرد. به علاوه ۶۱۶میلیارد تومان پول حقیقی به گردونه معاملات بازار وارد شد. در این میان سه نماد «فملی»، «فارس» و «نوری» بیشترین تاثیر را بر شاخص کل بورس تهران و نمادهای «کگهر»، «مارون» و «وسپهر» بیشترین تاثیر را بر شاخص کل فرابورس داشتند. همچنین «کگل»، «فولاژ» و «خپویش» سه نماد پرتراکنش روز گذشته بازار بودند.

بزرگ‌ترین تجربه «سرمایه‌‌‌داری مشارکتی» در‌پرجمعیت‌‌‌ترین کشور جهان در جریان است. به دنبال رشد خیره‌‌‌کننده بازار سهام هند، خانوارها به تقلا افتاده‌‌‌اند تا سهم خود از این خوان گسترده را به چنگ آورند. با رفع موانع برای ورود اشخاص عادی به بورس، اکنون حدود ۱۰۰میلیون نفر هندی به سرمایه‌‌‌دارانی تبدیل شده‌‌‌اند که سهم کوچکی در شرکت‌های سهامی عام دارند.

سنا: یک کارشناس بازار سرمایه گفت: سیاست پولی تازه بانک مرکزی در صورت حفظ شرایط موجود و افزایش پیدا نکردن انتظارات تورمی، موجب کاهش نرخ بهره می‌شود. شاهین احمدی با اشاره به نقش سیاست‌‌‌های پولی بر بازار افزود: سیاست‌‌‌های پولی مقدار پول در دسترس در بازار را تغییر می‌دهد، به بیانی دیگر، سیاست‌‌‌های پولی نشان می‌دهد، چه میزان نقدینگی در بازارها در گردش است و نرخ بهره چقدر خواهد بود. او در خصوص اظهارات اخیر رئیس بانک‌مرکزی در زمینه انتشار اوراق با بهره پایین گفت: اظهارات اخیر فرزین به گواهی سپرده‌‌‌های خاص جدید اشاره دارد که بهمن‌ماه به جای گواهی سپرده‌های ۳۰درصدی سال گذشته و با نرخ ۲۵درصدی منتشر خواهد شد.

سنا: سخنگوی دولت، تشکیل کمیته هماهنگی انتشار اوراق با حضور سازمان بورس را از جمله مصوبات شورای عالی بورس ذکر کرد و گفت: برای حمایت از بازار سرمایه مقرر شد انتشار اوراق با نظم بهتری انجام و نظام نرخ‌های تامین مالی بازار پول و سرمایه اصلاح شود. فاطمه مهاجرانی درباره مصوبات شورای اقتصاد افزود: موضوع محدودیت دسترسی به منابع مالی با نرخ مناسب اعم از تسهیلات و تامین مالی و پولی از بازار سرمایه در ستاد اقتصادی دولت مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به ضرورت حمایت از تولید مقرر شد برای طرح‌‌‌های تولیدی و پیشران کشور در حد۲۵۰ تا۳۰۰هزارمیلیارد تومان فراتر از روند جاری تامین مالی صورت گیرد. او تشکیل کمیته هماهنگی انتشار اوراق با حضور سازمان بورس را از دیگر مصوبات شورای عالی بورس ذکر کرد و گفت: همچنین برای حمایت از بازار سرمایه مقرر شد، انتشار اوراق با نظم بهتری انجام و نظام نرخ‌های تامین مالی بازار پول و سرمایه اصلاح شود. به گفته سخنگوی دولت، همچنین در این شورا، مجموعه‌‌‌ای از سیاست‌‌‌ها برای رفع تنگنای اعتباری مورد تایید قرار گرفت.

در ماه‌های اخیر، شاهد افزایش شدید قیمت طلا و سکه در بازار ایران بوده‌ایم که این روند، تورم و فعالیت‌های سفته‌بازانه را تشدید کرده است. در واکنش به این وضعیت، بانک مرکزی ایران اقدام به ضرب سکه‌های جدید با تاریخ ۱۴۰۳ کرده است تا از طریق افزایش عرضه، تعادل را به بازار برگرداند. بانک مرکزی با ضرب سکه‌های ۱۴۰۳، سعی دارد با کنترل تقاضا و کاهش حباب‌های قیمتی، بازار طلا و سکه را به تعادل برساند. اگرچه این سیاست در کوتاه‌مدت تاثیرات مثبتی دارد، اما برای دست‌یابی به نتایج پایدار، نیاز به همراهی با سایر ابزارهای اقتصادی و مدیریتی خواهد داشت. در این یادداشت به بررسی ابعاد مختلف این سیاست، اثرات آن بر بازار و تجربه‌های مشابه بین‌المللی پرداخته خواهد شد. بانک مرکزی از این اقدام اهداف چندگانه‌ای را دنبال می‌کند. کنترل قیمت‌، کاهش حباب قیمتی و محدودسازی فعالیت‌های سفته‌بازانه در بازار سکه از جمله مهم‌ترین اهداف این سیاست هستند. با توجه به وضعیت فعلی بازار و تمایل سرمایه‌گذاران به استفاده از طلا به عنوان سرمایه‌ای امن، افزایش عرضه می‌تواند تا حدودی تقاضا را تعدیل کند. درباره مزایا و چالش‌های ضرب سکه‌های جدید می‌توان به چند مورد اشاره کرد.

ترامپ آمد، آن هم در زمانی که هیچ‌کس فکر نمی‌کرد در این انتخابات پیروز شود، آن هم چه پیروزی‌ای! بسیاری از تحلیلگران بزرگ داخلی و خارجی کامالا هریس را اولین زن تاریخ‌ساز آمریکا می‌دانستند. حزب دموکرات نه‌تنها نتوانست ریاست‌جمهوری را برای خود حفظ کند، حتی سنا و نمایندگان را نیز از دست داد که این یک شکست تاریخی برای حزب دموکرات بود. از این بگذریم؛ آمدن ترامپ با این همه قدرت برای ایران خطرات و منافعی خواهد داشت که ایران اگر سیاست درستی در پیش بگیرد، می‌تواند فرصت‌های استثنایی را برای خود رقم بزند، هم در حوزه اقتصاد و هم در روابط بین‌الملل. شمارش معکوس برای ورود ترامپ به کاخ سفید شروع شده و به نظر من تا آن روز شاهد اتفاقی خاص خواهیم بود: پاسخ ایران یا پیش‌دستی اسرائیل با مجوز ترامپ قبل از ورود به کاخ سفید. آزمایش موشک قاره‌پیما توسط ایران حامل پیام مهمی بود. پاسخ ایران قطعی است، مگر اینکه آمریکا امتیازی برای ایران قائل شود که از شدت پاسخ خواهد کاست.

کاملا واضح است که یکی از متغیرهای مهم‌ و شاید اصلی‌ترین عوامل ‌‌‌ تاثیرگذار بر قیمت انواع اوراق بهادار بازارهای سرمایه در تمام کشورها، نرخ بهره بدون ریسک است و در این بحثی نیست. بازار سرمایه ایران هم به‌عنوان یک بازار نوظهور از این مهم مستثنی نیست و چه‌‌‌بسا بعضا ریسک‌‌‌های سیستماتیک بسیار زیاد و حساسیت‌‌‌های اقتصادی و اجتماعی مانند یک اهرم عمل می‌کنند و این بازار تاثیرات شدیدتری نسبت به بازارهای توسعه‌‌‌یافته از این عامل می‌گیرد. در یک‌سال گذشته، خصوصا پس از انتشار گواهی سپرده ۳۰درصدی، بازار بدهی و سهام ما تحت‌تاثیر سیاست‌‌‌های انقباضی بوده است.