جنگ سرد

بیستم فوریه ۱۹۸۶ در واپسین سال‌های جنگ سرد، شوروی سابق محموله‌ای را با استفاده از موشک پروتون از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان راهی مدار نزدیک زمین کرد که سرفصلی جدید در اکتشافات فضایی انسان گشود، چراکه این پرتاب آغازی برای ساخت ایستگاه‌ فضایی میر بود که بعدها الگوی آن در ایستگاه بین‌المللی فضایی نیز مورد استفاده قرار گرفت.

اوضاع ژئوپلیتیکی جهان این روزها شباهت زیادی به این شرایط در دهه ۱۹۸۰ دارد؛ ایالات متحده آمریکا و روسیه هر دو یکدیگر را به دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر متهم می‌کنند، روسیه برخلاف مخالفت‌ها و اعتراضات آمریکا همچنان سعی دارد قلمرو مرزهایش را تغییر دهد تا همه این مسائل نگرانی‌های جدی درباره نبردهای نظامی را ایجاد کنند. با این اوصاف حالا کشورها درست مشابه دوران جنگ سرد و بعد از جنگ جهانی دوم، در حال توسعه و ساخت سلاح‌هایی با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته هستند. در دوران جنگ سرد سلاح انتخابی…

ايسنا: پس از آنکه واشنگتن سند توسعه قابلیت‌های هسته‌ای برای بازدارندگی دیگران را منتشر کرد، چین، ایالات متحده آمریکا را به رها کردن تفکر جنگ سرد و عدم سوء برداشت از تقویت نظامی آن ترغیب کرد.

ايسنا: دهه ۱۹۵۰ زمان دشواری برای کشورهای دو سوی پرده آهنین بود. جنگ جهانی دوم به پایان رسیده بود و نقش مهم نفت پس از آن باعث شده بود سازمان‌های اطلاعاتی انگلیس و آمریکا در طراحی سناریوهایی برای حمله احتمالی شوروی به خاورمیانه وقت تلف نکند.

فارس: هنری کیسینجر سیاست‌های ترامپ را به سیاست‌های ریگان در دوران جنگ سرد با شوروی تشبیه کرده است. او نوشت: «ما به یک دکترین ایرانی در قبال ایران نیاز داریم- یعنی حمایت از کردها، آذری‌ها، بلوچ‌‌ها، اعراب و پارسی‌های ضد حکومت برای تشکیل نظام‌های جدید مبتنی بر یک ساختار فدرال تمرکززدایی‌شده.»

ایرنا: «هنری کیسینجر» وزیر امور خارجه اسبق آمریکا بر ضرورت اجرای سیاست هایی همچون دوره جنگ سرد و ترسیم محدودیت های مشخص برای ایران سخن گفت.

اردوگاه‌های آموزشی که برای شبه‌نظامیان نوفاشیست سازماندهی شده بود «اردوگاه‌‌هابیت‌ها» نامیده می‌شد. «آوانگارد ملی» پیوندهایی با نوفاشیسم اروپایی در قالب موسسه فرانسوی (گروه تحقیق و مطالعات تمدنی ← راست جدید) برقرار کرد و به پروژه‌ای پیوست که ملی‌گرایی فردی را به نفع «ملی‌گرایی اروپایی» که می‌توانست قاره کهن را از منطق جنگ سرد میان آمریکا و شوروی رها سازد و بازتاسیس اروپای فاشیستی را دنبال کند و طرح نظم اروپایی جدیدی را که از سوی نازی‌ها پرورش یافت احیا کند، کنار گذاشت. این آغوش گشودن به‌سوی…

ايسنا: وزیر دفاع پیشین آمریکا با اعلام این‌که «اکنون خطر بروز جنگ هسته‌ای حتی از سال‌های جنگ سرد نیز بیشتر است»، گفت: اتفاقات سال اخیر نشان داد که احتمال آغاز یک فاجعه هسته‌ای بسیار بالاست.

ایرنا: وزارت دفاع چین با انتشار بیانیه ای از آمریکا به خاطر استفاده از اصطلاح «جنگ سرد» برای تبلیغ آنچه که این کشور 'تهدید نظامی چین' می خواند انتقاد کرد.

ايسنا: دولت چین از استراتژی جدید دفاعی آمریکا انتقاد کرد و آن را "ذهنیت جنگ سرد" خواند که تنها باعث درگیری و تنش می‌شود.

ايسنا: دبیرکل سازمان ملل گفته که بر این باور است، می‌توان از جنگ برای مقابله با تسلیحات اتمی کره شمالی اجتناب کرد اما او گفت از احتمال وقوع یک چنین جنگی نگران است.

ايسنا: دبیرکل سازمان ملل در پیام سال نوی میلادی خود ضمن هشدار درباره گسترش درگیری‌ها و خطرهای جدید در دنیا، خواستار اتحاد بین المللی برای حل معضلات جهان شد.

الاخبار: بعد از پنج ماه انتظار، عربستان بالاخره با تعیین «فوزی کباره» به‌عنوان سفیر لبنان در ریاض موافقت کرد. این در حالی است که یک مستشار سعودی مامور اداره پرونده لبنان شده است. بعد از پنج ماه از تلاش‌های دیپلماتیک و پایان مهلت عرفی سه ماهه برای موافقت با پذیرش دیپلمات‌ها، منابع لبنانی اعلام کردند که عربستان روز سه‌شنبه نامه‌ای را برای وزارت خارجه لبنان فرستاده و در آن موافقت خود را با تعیین کباره اعلام کرده است. جنگ سرد بین بیروت و ریاض قبل از بازداشت حریری آغاز شد و عربستان از موضع حزب‌الله در قبال…

تسنیم: فرمانده سپاه قم گفت: مبارزه در جنگ نرم به‌مراتب بسیار سخت‌تر از مبارزه در جنگ سرد است.

ساموئل هانتینگتون متخصص علوم سیاسی و واضع نظریه جنجالی «برخورد تمدن‌ها» ۲۴ دسامبر سال ۲۰۰۸ در سن ۸۱ سالگی درگذشت. او نویسنده بیش از ۱۰ کتاب سیاسی اثرگذار است. او همراه با برژینسکی کتاب «قدرت سیاسی: ایالات‌متحده آمریکا و شوروی» را تالیف کرد که یکی از مهم‌ترین منابع در درک پویش‌های جنگ سرد و چگونگی قرارگیری دو مکتب فلسفی و فکری در مقابل هم در قالب جهان دو قطبی طی قرن بیستم به‌شمار می‌رود.

ايسنا: وزارت دفاع چین امروز (پنج‌شنبه) از ایالات متحده آمریکا خواست تا تفکر جنگ سرد خودش را رها سازد و به فکر همکاری نظامی نزدیک‌تر باشد؛ این اظهارات در واکنش به استراتژی امنیت ملی جدید آمریکا مطرح شد.

انتخاب: در چارچوبی شبیه به بازگشت به منطق جنگ سرد، سند استراتژی، روسیه و چین را قدرتهایی می داند که نفوذ، قدرت و منافع آمریکا را در تلاشی برای ریشه کن نمودن امنیت و شکوفایی این کشور، به چالش می کشند.

دنیای اقتصاد: حسام‌الدین آشنا، رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری دیروز در همایش «امنیت در غرب آسیا؛ چالش‌ها و روندهای نوظهور» که در دانشگاه مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: انبارکردن سلاح، در خوش‌بینانه‌تربن سناریو، به دامن زدن به جنگ سرد جدیدی در منطقه منجر خواهد شد و باعث از دست رفتن سرمایه‌هایی می‌شود که باید به پیشرفت کشورها بینجامد.

حکومت خودمختار آذربایجان در ۲۱ آذر ۱۳۲۴ به پایتختی تبریز اعلام موجودیت کرد. این حکومت به‌وسیله فرقه دموکرات آذربایجان به رهبری جعفر پیشه‌وری تشکیل شد.

ايسنا: والری ژارکوف رئیس کرسی علوم سیاسی مدرسه عالی علوم اجتماعی و اقتصادی مسکو در مقاله ای برای نووایا نوشت:

ايسنا: معاون وزیر امور خارجه روسیه روابط کشورش با آمریکا را بسیار پیچیده و دشوار ارزیابی کرد.

ایرنا: برای نخستین بار پس از پایان جنگ سرد و به منظور آماده سازی مردم برای مقابله با حمله احتمالی اتمی توسط کره شمالی، آژیر هشدار در مجمع الجزایر هاوایی به عنوان پنجاهمین ایالت آمریکا به صدا درآمد.

دنیای اقتصاد، محمدحسین باقی: فضای منطقه شبه‌جزیره و شرق آسیا همچنان متشنج است. بحران میان کره‌شمالی با آمریکا و متحدانش روزبه‌روز شدیدتر می‌شود. چند اتفاق جدید باعث شده منطقه حالت آماده‌باش به خود بگیرد. اتفاق اول در ژاپن رخ داد.

ساختار نظام بین‌الملل در سال‌های بعد از جنگ سرد با تحولات ژئوپلیتیک روبه‌رو شده است. واقعیت‌های تحول منطقه‌ای بیانگر آن است که ژئوپلیتیک خاورمیانه در چارچوب سیاست‌های راهبردی عربستان براساس نقش‌یابی بازیگران و نیروهای قدرت‌ساز، آشوب‌ساز و منازعه‌آفرین ایجاد شده است. واقعیت‌های ژئوپلیتیک جدید نظام جهانی نشان می‌دهد خاورمیانه به‌عنوان مرکزیت جدیدی برای گسترش منازعه و مدیریت بحران‌های منطقه‌ای تلقی می‌شود. دونالد ترامپ نیز تلاش دارد تا الگوی کسب مازاد اقتصادی از عربستان را در دستور کار قرار دهد.

گذر از دوران موسوم به «جنگ سرد» و پایان توازن استراتژیکی که بر اساس مقتضیات آن دوران بر جهان و نیز خاورمیانه حاکم بود، پیچیدگی‌های چند وجهی را بر معادلات امروز حاکم کرده است. چنان که بسیاری از کشورها با بحران هویت و تعریف جایگاه خود در نظام پس از جنگ سرد مواجه شده‌اند و بخشی از تحولات روی داده در جهان و بخصوص خاورمیانه حاصل این دوره گذار بوده است.

وزیر دفاع لهستان رزمایش اخیر روسیه تحت عنوان "زاپاد۲۱۷" را نشانی دقیق از آمادگی این کشور برای عملیات تهاجمی دانست.

نخست وزیر انگلیس گفت که این کشور خواستار روابط مفید با روسیه است و خواستار بازگشت به مقابله و دوران جنگ سرد نیست.

در واقع، رابطه خصومت آمیز میان روسیه و غرب بیش از یک قرن قبل از جنگ سرد آغاز شد. در دهه ۱۸۲۰، روسیه نه تنها به عنوان پیروز اصلی در جنگ های ناپلئونی ظاهر شد، بلکه به عنوان محافظه کارترین یا دقیق تر ارتجاعی ترین دولت در اروپا شناخته شد.

در عصر جنگ سرد، در برهه‌ای که آمریکا و شوروی دو قطب مخالف ایدئولوژیک بودند، مائو اعلام کرد که «تمام چینی‌ها بدون استثنا یا باید در سمت و سوی امپریالیسم قرار بگیرند یا در سوی سوسیالیسم. راه سومی وجود ندارد.»

از آنجا که آمریکا مزیت متقارن عظیمی در قوای هسته‌ای دارد، محتمل‌تر است که سیاست تحریک‌آمیز باج‌خواهی هسته‌ای را اتخاذ کند و مدیریت بحران با چین حتی دشوارتر از مدیریت بحران با شوروی در دوران جنگ سرد شود.