انقلابی که همه را شگفت‌زده کرد

اسلحه‌ها بالاخره خاموش شدند. آخرین کانون‌‌های مقاومت هم تسلیم شدند، از پی‌‌اش سلسله پهلوی هم.

این انقلابی بود که همه را شگفت‌‌زده کرد؛ حتی ایرانی‌‌ها را. جمعه شب رسانه‌های داخل ایران از گشوده بودن درهای مذاکره و مصالحه گفتند و درباره هرگونه کودتای نظامی محتمل هشدار ‌‌دادند. حالا، چهار روز بعد‌‌تر، بر این شهر بی‌‌‌‌در و پیکر، خوش‌‌بینی باورنکردنی‌‌ای حکمفرماست. انقلابی‌‌هایی که از شادی در پوستشان نمی‌‌گنجند، کم‌‌کم دارند اسلحه‌هایشان را به انبار‌‌ها برمی‌‌گردانند و سنگر‌‌ها هم دارند جمع می‌‌شوند.

هنوز هیچ‌‌کس نمی‌‌داند چند نفر جانشان را در راه انقلاب از دست دادند. از ژانویه گذشته که آتش اعتراض‌‌ها از مساجد زبانه کشید، هزاران نفر طی درگیری‌‌های خیابانی با نیروهای امنیتی حکومت پیشین کشته شدند. آمار رسمی کشته‌ها تا الان  - بعد از خون‌‌ریزی‌‌های هفته گذشته ـ ۷۲۸ نفر است؛ اما بسیاری هراس دارند این رقم بسیار بالا‌‌تر از اینها برود و تازه این شامل آن همه کسانی نیست که طی سال‌های بسیار دور تاکنون در زندان‌‌های شاه کشته شدند. تا روز دوشنبه که ماشین ترور ساواک بالاخره از کار افتاد، هنوز انقلاب نمی‌‌توانست اعلام پیروزی و موفقیت کند.

در زندان اوین در شمال تهران که محل نگهداری زندانیان سیاسی بود، شبه‌نظامیان مردمی پیروزمندانه سلول به سلول دویدند و زندانیان را آزاد کردند و تازه بعد از آن اتاق‌‌های هراس‌‌انگیز دیگری هم کشف کردند.

اما با وجود شعف عمومی، بسیاری از ایرانیان دارند بیشتر و بیشتر این را درمی‌‌یابند که هفته‌های آینده روزهایی بحرانی در راه پیروزی و کامیابی موفقیتشان خواهد بود. حالا پس از خلاصی از چنگال حکومت کهنه و فاسد و سرکوبگر قبلی، وقت اتحاد بخشیدن به قدرت مردمان کشور در ایرانی تازه و دگرگون است.

در جبهه اقتصاد، شتاب بخشیدن به سرعتی که بتوان استخراج نفت را به وضعیت طبیعی بازگرداند، مهم و حساس به نظر می‌‌آید. الان رقم تولید نفت به میزان ۷۰۰هزار بشکه در روز ثابت مانده و نگه داشته شده است؛ رقمی که برای برآوردن نیازهای داخلی کشور کافی است؛ اما در شرایط کنونی به ۲۰۰هزار بشکه دیگر هم نیاز خواهد بود تا صنعت زمین‌‌گیرشده کشور بتواند دوباره سرپا شود. صادرات نفت هم به همین اندازه مهم است؛ صادراتی که عایدات مالی‌‌اش درصد قابل توجهی از بودجه دولت برای توسعه را تامین می‌‌کند. پیش از اعتصابات اکتبر گذشته، ایران روزانه ۸/ ۵میلیون بشکه نفت تولید می‌‌کرد. اما امروز معدود کسانی معتقدند دولت بازرگان خواهد خواست به چنان رقم تولید بالایی برسد. از همین حالا معلوم است که شرایط و حیات طبیعی کم‌‌کم دارد به تهران خسته از ستیز و نزاع برمی‌‌گردد. برق دوباره به خانه‌ها بازگشته و دستگاه‌های تلکس که مدت‌ها بود کار نمی‌‌کردند نم‌‌نم دارند از نو جان می‌‌گیرند. از کارکنان برج پرواز فرودگاه‌ها و خلبان‌‌ها خواسته شده است به سر کار‌‌هایشان بازگردند.

گزارش خبرنگار گاردین در روز ۲۵ بهمن ۱۳۵۷

ترجمه بهرنگ رجبی