اخبار اندیشه

تعیین سقف قیمت، یک سیاست محبوب در مواجهه با تورم است. سیاستمداران با این کار جدیت خود را در اهمیت دادن به معاش مردم نشان می‌دهند و شهروندان مضطرب، خبر مقابله با گرانی را التیامی بر نگرانی‌هایشان تلقی می‌کنند. با این حال نتایج سیاست تعیین سقف‌ قیمت با محبوبیت آن تناسبی ندارد. درحالی‌که علم اقتصاد کمبود کالا و سهمیه‌بندی را به‌عنوان نتایج ناگزیر این سیاست معرفی می‌کند، یک اقتصاددان توضیح می‌دهد که هزینه‌ مشاهده قیمت‌های ارزان تعیین‌شده با دستور، فراتر از این مورد است. بر این اساس، تعیین سقف قیمت هزینه ضمنی ایستادن در صف و انتظار را بر شهروندان تحمیل می‌کند، موجب خالی شدن قفسه فروشگاه‌ها می‌شود و با تحمیل محدودیت درآمد بر بنگاه‌ها، آنها را به سمت کاهش کیفیت تولید و صرفه‌جویی در هزینه‌ها سوق می‌دهد. صف‌های طولانی، قفسه‌های خالی و کیفیت نازل کالاها حاکی از آن است که ارزانی حاصل از سیاست تعیین سقف قیمت، برای شهروندان و بنگاه‌ها بسیار گران‌تر از تصورات تمام می‌شود.

در حدود ۵۰۰سال پیش، یکی از محوری‌ترین رویدادهای تاریخ بشری آغاز شد. در طول سه قرن که با سفر کریستف کلمب به قاره آمریکا در سال۱۴۹۲ شروع شد و با کشف استرالیا توسط جیمز کوک در سال۱۷۷۰ نیز پایان یافت، جمعیتی از آدمیانی که هزاران سال از نظر جغرافیایی از یکدیگر جدا بودند، با هم روبه‌رو شدند و برخوردی خشونت‌بار را رقم زدند. نیروی اصلی و انگیزاننده این برخورد تمدنی، گسترش قارچ‌گونه سیاحان، تجار، استعمارگران و کشورگشایان اروپایی بود.

مشاهداتی مبنی بر اینکه منابع برای تولید مهم هستند و عرضه محدودی دارند، اغلب الهام‌‌بخش پیش‌بینی‌‌هایی بوده است که محدودیت‌‌های منابع به‌طور اجتناب‌‌ناپذیری مانع رشد اقتصادی می‌‌شوند. نیای معنوی این مکتب فکری کسی نیست جز توماس مالتوس که می‌نویسد: «قدرت جمعیت به قدری برتر از قدرتی است که در زمین برای تامین معیشت انسان دارد که مرگ زودرس باید به انحای مختلف به دیدار نژاد انسان بیاید.»