کشمکشهای تجاری، دیپلماتیک و تولیدی، چشم‌‌‌‌‌انداز قیمت‌ها را در هاله‌‌‌‌‌ای از ابهام نگه داشته‌است
ثبات شکننده بازار نفت
در این میان، نفت‌خام وست‌تگزاس اینترمیدیت آمریکا نیز با اندکی کاهش، ۶۳ دلار در هر بشکه معامله شد. این تحرکات محدود قیمتی در حالی اتفاق افتاد که فضای کلی بازار همچنان تحت‌تاثیر مجموعه‌‌‌‌‌ای از عوامل سیاسی، تجاری و تولیدی قرار دارد که چشم‌‌‌‌‌انداز کوتاه‌مدت قیمت‌ها را به‌شدت نامطمئن ساخته‌است.
مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر بازار نفت در روزهای اخیر، تداوم وضعیت مبهم و غیرقابل‌پیش‌بینی مذاکرات تجاری میان ایالات‌متحده آمریکا و جمهوری خلق چین بوده‌است؛ عاملی که همچنان به‌عنوان تهدیدی جدی برای رشد اقتصادی جهانی و به‌تبع آن، تقاضای انرژی تلقی می‌شود. به‌رغم آنکه دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌‌‌جمهور ایالات‌متحده، طی هفته گذشته در اظهارات خود لحنی به‌مراتب نرم‌‌‌‌‌تر نسبت به چین اتخاذ کرد و در مقابل، دولت پکن نیز برخی از کالاهای وارداتی از آمریکا را از فهرست کالاهای مشمول تعرفه‌های ۱۲۵درصدی خود خارج ساخت، اما در عمل، هیچ نشانه قاطعی مبنی‌بر آغاز رسمی روند مذاکرات میان دو کشور مشاهده نمی‌شود.
این وضعیت به شکلی فزاینده بر فضای روانی بازارها سایه افکنده و موجب‌شده تا معامله‌گران با احتیاط بیشتری نسبت به چشم‌‌‌‌‌انداز آتی تجارت‌جهانی و سطح رشد اقتصادی واکنش نشان دهند. از سوی دیگر، اظهارات ضدونقیض مقامات رسمی دو کشور نیز بر ابهامات موجود دامن زده است؛ درحالی‌که ترامپ در مصاحبه‌‌‌‌‌های اخیر خود با رسانه‌های آمریکایی از وجود «فرصت‌های مثبت» برای پیشرفت مذاکرات سخن گفت و تلاش کرد تا فضایی نسبتا خوش‌بینانه ترسیم کند. استیون منوچین، وزیر خزانه‌‌‌‌‌داری ایالات‌متحده، در اظهاراتی محتاطانه، اعلام کرد؛ هنوز هیچ پیشرفتی به‌دست نیامده و هیچ برنامه رسمی برای آغاز مجدد مذاکرات تنظیم نشده‌است. در سوی دیگر ماجرا سخنگوی وزارت امورخارجه چین نیز تاکید کرد؛ پکن صرفا اقدامات متقابل‌خود در حوزه تعرفه‌‌‌‌‌ها را تعدیل‌کرده و مذاکره‌‌‌‌‌ای در جریان نیست.
تداوم فضای بی‌‌‌‌‌ثباتی
این مجموعه تحولات، نشان‌دهنده تداوم فضای بی‌‌‌‌‌ثباتی در مناسبات تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان است؛ فضایی که به‌طور مستقیم بر انتظارات سرمایه‌گذاران نسبت به رشد مصرف انرژی اثرگذار بوده و عامل کلیدی فشار بر قیمت‌های جهانی نفت در هفته‌های اخیر به‌شمار می‌آید. تا زمانی‌که دو طرف به‌طور رسمی و ملموس وارد فرآیند مذاکرات نشوند، انتظار می‌رود بازارهای کالایی به‌ویژه نفت، تحت‌تاثیر این بلاتکلیفی باقی‌بمانند و نوسانات محدود اما مستمری را تجربه کنند. این وضعیت، چشم‌‌‌‌‌انداز رشد اقتصادی جهانی را همچنان در هاله‌‌‌‌‌ای از ابهام نگه داشته و بدیهی است که در چنین شرایطی، چشم‌‌‌‌‌انداز تقاضای جهانی برای نفت نیز دچار تزلزل شده‌است. تحلیلگران بر این باورند که ترس از فرسایش رشد اقتصادی و کاهش مصرف انرژی، یکی از مهم‌ترین عوامل فشار بر قیمت نفت در هفته‌های اخیر بوده‌است.
جان ایوانز، تحلیلگر موسسه کار‌‌گزاریPVM، در این زمینه تصریح‌کرده؛ «مساله جنگ تجاری آمریکا و چین بیش از سایر تحولات، مانند مذاکرات هسته‌‌‌‌‌ای ایران یا تنش‌های داخلی در اوپک‌پلاس، قیمت نفت را تحت‌تاثیر قرارداده‌است.» در کنار ابهامات مربوط به روابط واشنگتن و پکن، موضوع مذاکرات هسته‌‌‌‌‌ای میان ایران و ایالات‌متحده نیز به یکی از عوامل کلیدی در تعیین مسیر آتی بازار تبدیل شده‌است. درحالی‌که مذاکرات در عمان ادامه دارد، عباس عراقچی، معاون وزیر امورخارجه ایران، ضمن ابراز احتیاط نسبت به نتایج احتمالی این مذاکرات، اعلام‌کرده؛ برای موفقیت روند گفت‌وگوها نمی‌توان بیش از حد خوشبین بود. احیای توافق هسته‌‌‌‌‌ای می‌تواند منجر به کاهش تحریم‌های نفتی علیه ایران شود، موضوعی که در صورت تحقق، بازگشت بخشی از صادرات نفت‌خام ایران به بازارهای جهانی را در پی خواهدداشت.
این سناریو، با توجه به مازاد عرضه بالقوه‌‌‌‌‌ای که در بازار وجود دارد، می‌تواند فشارهای نزولی بیشتری بر قیمت نفت وارد سازد. در همین حال، سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش موسوم به اوپک‌پلاس نیز با چالش‌هایی روبه‌رو هستند. برخی از اعضای این ائتلاف نفتی به‌دنبال آن هستند که در نشست آتی گروه در پنجم ماه مه، موضوع تسریع در افزایش تولید برای دومین ماه متوالی را مطرح کنند.
افزایش دوباره عرضه
در صورت موافقت اوپک‌پلاس با افزایش دوباره عرضه، یکی دیگر از عوامل تضعیف‌‌‌‌‌کننده قیمت نفت فعال خواهدشد؛ چراکه بازار همچنان نسبت به تقاضای ضعیف جهانی و خطر اشباع عرضه آسیب‌‌‌‌‌پذیر است. افزون بر تحولات بین‌المللی، حادثه‌‌‌‌‌ای غیرمنتظره نیز بر نگرانی‌های موجود افزوده است: انفجار مهیبی که در بندرعباس، بزرگ‌ترین بندر صادراتی ایران رخ‌داد و براساس گزارش‌های رسمی، تعدادی کشته و بیش از ۱۲۰۰مجروح برجای گذاشته‌است. هرچند هنوز ارزیابی دقیقی از میزان خسارات وارده به زیرساخت‌های صادراتی این بندر ارائه نشده، اما در صورت وارد آمدن آسیب جدی به توان صادراتی ایران، می‌توان انتظار داشت که تحرکات قیمتی متفاوتی ایجاد شود.
در مجموع، بازار نفت در شرایطی به‌سر می‌برد که عوامل متعددی با جهت‌‌‌‌‌گیری‌‌‌‌‌های متضاد بر آن اثرگذارند: از یک‌سو، خوش‌بینی محتاطانه نسبت به بهبود روابط تجاری آمریکا و چین و احتمال احیای برجام می‌تواند امید به افزایش عرضه را تقویت کند؛ از سوی دیگر نگرانی از رشد اقتصادی ضعیف جهانی، ریسک افزایش تولید اوپک‌پلاس و تاثیرات انفجار بندرعباس می‌تواند به محدودیت عرضه یا حداقل ایجاد نوسانات غیرمنتظره منجر شود. چنین محیطی، فضای تصمیم‌گیری را برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بازار نفت به‌شدت پیچیده کرده‌است. در کوتاه‌مدت، انتظار می‌رود که نفت همچنان در محدوده‌های قیمتی نسبتا محدود نوسان کند و واکنش سریع به اخبار و تحولات غیرمنتظره نشان دهد.
در عین حال، هرگونه پیشرفت واقعی در مذاکرات تجاری آمریکا و چین یا نشانه‌های قوی‌‌‌‌‌تر از احیای برجام، می‌تواند جرقه‌‌‌‌‌ای برای حرکات قیمتی بزرگ‌تر در بازار ایجاد کند. به این‌ترتیب، نفت‌خام به یکی از حساس‌‌‌‌‌ترین دارایی‌ها تبدیل شده که در‌برابر کوچک‌ترین تغییرات سیاسی و اقتصادی واکنش‌های قابل‌توجهی نشان می‌دهد. در هفته‌ها و ماه‌های آتی، معامله‌گران باید بیش از پیش به تحولات ژئوپلیتیک، روند مذاکرات بین‌المللی و تصمیمات تولیدکنندگان بزرگ جهانی توجه کنند؛ چراکه هریک از این عوامل، می‌تواند به تنهایی روند قیمت‌ها را به‌طور چشمگیری تغییر دهد.
