اقتصاد ایران از رکود خارج شده است؟
پیش از این علی صالحآبادی در جلسهای اعلام کرد که آخرین آمارهای منتشرشده حاکی از رشد ۲/ ۶درصدی تولید ناخالص داخلی ایران در فصل دوم سال ۲۰۲۱ است که دستاورد قابل توجهی با وجود محدودیت شدید ایران در دسترسی به منابع خارجی خود و در نتیجه عدم امکان خرید واکسن از خارج بهدلیل تحریمهای آمریکا است. رئیس کل بانک مرکزی گفته بخش غیرنفتی در همان دوره ۷/ ۴درصد رشد کرده که نشاندهنده آن است که اقتصاد ایران بهطور قابل توجهی از رکود خارج شده و به سمت بهبود حرکت کرده است.
در این زمینه، پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی درباره خروج اقتصاد ایران از رکود توضیح داد: طبق استانداردهای اقتصادی، زمانی که یک اقتصاد در دو فصل متوالی رشد اقتصادی مثبت داشته باشد، به معنای خروج آن از رکود است. او که در یک برنامه تلویزیونی صحبت میکرد، افزود: از فصل دوم سال گذشته (رشد اقتصادی ۵/ ۳درصدی) تا فصل اول سال جاری رشد اقتصادی (۲/ ۶درصدی) اقتصاد ایران بهصورت مستمر رشد اقتصادی مثبت داشته است که به معنای این است که اقتصاد ایران در مسیر درستی حرکت کرده و رشد اقتصادی مناسبی داشته است. البته گسترش ویروس کرونا موجب شد تا اقتصادهای زیادی از این موضوع متضرر شوند؛ اما در ایران تاثیر کرونا بر اقتصاد مهار شده است.
به گفته قربانی، درحالیکه رشد اقتصادی سال گذشته ۹/ ۲درصد بود، رشد بخشهای مختلف در این مدت چون کشاورزی (۳/ ۴درصد)، نفت (۷/ ۸درصد)، صنایع و معادن (۶/ ۷درصد) خدمات منفی ۲/ ۰درصد بوده است. همچنین در فصل اول سالجاری نیز با توجه به اینکه خشکسالی و کاهش نزولات جوی وجود داشتیم، رشد بخش کشاورزی منفی ۹/ ۰درصد، نفت ۳/ ۲۳درصد، صنایع و معادن ۱/ ۲درصد و بخش خدمات که بیشترین تاثیر منفی را از گسترش ویروس کرونا داشته است، در فصل اول سال جاری ۷درصد رشد کرد که این رشد متاثر از رشد فعالیتهای حملونقل، انبارداری، اطلاعات و ارتباطات و... بوده است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی بیان کرد که رشد اقتصادی با نفت در فصل اول سال جاری ۲/ ۶درصد و رشد اقتصادی بدون نفت در این مدت نیز ۷/ ۴درصد بوده است.
در این زمینه، وحید شقاقی در گفتوگو با «ایسنا» نیز اظهار کرد: در علم اقتصاد زمانی گفته میشود که اقتصادی از رکود خارج شده است که حداقل سه سال پی در پی رشد مثبت داشته باشد و با یکسال یا چند فصل رشد اقتصادی مثبت نمیتوان ادعا کرد که اقتصاد از رکود خارج شده است. برآورد من این است که رشد اقتصادی برای امسال مثبت خواهد بود و دلیل آن این است که در سه سال گذشته اقتصاد ایران بهشدت کوچک شده است و بیش از این ظرفیت کوچک شدن ندارد. از یک زمانی به بعد اقتصاد برمیگردد که به اعتقاد من امسال وضعیت اقتصادی برمیگردد و رشد اقتصادی مثبت میشود.
شقاقی افزود: تورم امسال قطعا بالای ۴۰درصد خواهد بود و برآورد ۴۳ تا ۴۵درصد برای نرخ تورم سالجاری را دارم. همچنین بالای ۳۰درصد در سالجاری رشد نقدینگی خواهیم داشت. نرخ ارز نیز اگر اتفاقی خاصی رخ ندهد، در صورت خوشبینانه در همین کانال ۲۷ تا ۲۸هزار تومان نوسان خواهد کرد؛ اما اگر فشار تحریمها بیشتر شود و اخبار بدی به اقتصاد منتقل شود، نرخ ارز افزایش مییابد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه رشد اقتصادی امسال احتمالا ۳ الی ۴درصد میشود، ادامه داد: رشد اقتصادی مثبت به معنای خروج از رکود نیست و به منزله پایان کرونا، بازگشت بنگاههای اقتصادی به فعالیت و افزایش درآمدهای نفتی از محل صادرات پتروشیمی و مشتقات نفت است که این موارد رشد اقتصادی را تحریک میکند. اگر رشد برای سالهای آینده دوام پیدا کند، در آن زمان میتوان گفت که اقتصاد از رکود خارج شده است.
شقاقی بیان کرد: زمانی میتوان ادعا کرد که اقتصاد از رکود خارج شده است که یکسری اصلاحات ساختاری در کشور در جهت حمایت از تولید، تقویت رشد اقتصادی ایجاد شود. این اصلاحات ساختاری شامل تقویت امنیت سرمایهگذاری و رقابت اقتصادی، بهبود محیط کسبوکار، پیشبینیپذیر کردن اقتصاد، احترام به حقوق مالکیت فکری و ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی و جذاب شدن محیط اقتصاد کلان است.