ریسک‌های سیاست‌گذاری

بازار سهام نیز مطابق با روند دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری تحت تاثیر عوامل مختلف با نوسان‌های زیادی همراه می‌شود. در این میان مساله مربوط به نرخ ارز یکی از پارامترهای تاثیر گذار بر بازار است که همواره نوسانات شدیدی در بازار سهام ایجاد می‌کند. به‌طوری‌که همواره در طول سال‌های گذشته، معمولا نوسانات بازار ارز با اثرگذاری بر بورس همراه بوده است. به عبارت دقیق‌تر بازار ارز و سهام همبستگی نزدیکی با یکدیگر دارند و با افزایش نرخ ارز (حال به دلایل سیاسی یا اقتصادی)، بورس نیز به‌طور هیجانی و به سرعت تحت تاثیر نوسانات ایجاد شده در بازار ارز قرار می‌گیرد. به‌طوری‌که اخیرا نیز شاهد نوسانات بسیار زیاد در بازار ارز بودیم. در حالی از فروردین سال ۹۷، افزایش بیش از حد قیمت دلار صورت گرفت که این افزایش نرخ باعث ایجاد هیجانات زیاد و نوسانات شدید در بنگاه‌های اقتصادی کشور شد. به این ترتیب بازار نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به‌تبع افت و خیزهای قابل‌توجهی را تجربه کرد.

رشد قیمت دلار، افزایش تمایل سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت‌های صادرات‌محور را به دنبال داشت، اما بعد از آن با تعیین ارز تک‌نرخی از جانب دولت، از تمایل سهامداران کاسته شد. این رویداد‌ها منجر شد صنایع صادرات‌محور و صنایعی که مجبور به تهیه مواد اولیه با ارز هستند، در ماه‌های گذشته نوسانات زیادی را متحمل شوند. تحلیلگران بر این باورند تحولات ارزی در ماه‌های اخیر، تاثیر یکسانی بر سهام شرکت‌ها نخواهد نداشت، ولی منجر به تعدیل سود غیرواقعی برخی شرکت‌ها خواهند شد. چرا که تعیین ارز تک نرخی و دستوری باعث کاهش حاشیه سودهای غیرواقعی برخی از شرکت‌های فعال در بورس شده است. به‌طوری‌که این گروه از شرکت‌ها، خوراک خود را با نرخ دلار مبادله‌ای دریافت کرده، اما فروش‌ آنها با نرخ آزاد صورت می‌پذیرفت. به عبارت دقیق‌تر می‌توان عنوان کرد که با تحولات بازار ارز، پیش‌بینی بازار سهام برای سهامداران دشوار شده و به همین دلیل در این نوسانات، رشد‌ها و کاهش‌های متوالی در قیمت سهام برخی شرکت‌ها مشاهده شد.

 بدون شک، نکته مهم برای معامله‌گران و همچنین فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران رسیدن قیمت دلار به تعادل و کاهش نوسان در بازار ارز است. زیرا نوسانات بازار ارز باعث رشد یا افت هیجانی ارزش برخی شرکت‌ها شده و تصمیم‌گیری و انتخاب صحیح و آگاهانه سهام را دشوار می‌سازد.  از دلایل دیگر تاثیر گذار بر نوسانات شدید بر بازار اتخاذ قوانین روزانه از سوی سیاست‌گذاران اقتصادی است. به‌طوری‌که در موارد زیادی عدم همخوانی و عدم اجرای قوانین از سوی نهادهایی مثل وزارت صمت و تاثیر این تصمیمات بر شرکت‌هایی از جمله صنایع فلزی و معدنی و پتروشیمی، باعث شکل‌گیری نوسانات شدید در بازار می‌شود. به این ترتیب سیاست‌گذاری‌های مناسب و صحیح می‌تواند نوسانات بورس را به شدت کاهش دهد.

یکی دیگر از دلایل اصلی و تاثیر گذار بر نوسانات شدید در بازار سرمایه مربوط به ساختار بازار سرمایه و کم‌عمق بودن بازار است. به‌طوری که با تزریق نقدینگی از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی به‌صورت هدفمند، صعودهای پرقدرت بازار را شاهد هستیم. بالعکس خروج این نقدینگی، ریزش شدید بازار را به دنبال خواهد داشت. در حال حاضر این مساله در بازارهای سرمایه‌گذاری جهانی با ایجاد ومدیریت صندوق‌های بازارگردانی و همچنین راه‌اندازی معاملات الگوریتم کنترل شده است. به این ترتیب یکی از راهکارهای عملی برای حل این مساله در بازار سرمایه ایران نیز می‌تواند ایجاد بازار الگوریتم، ارائه مشوق‌ها و صدور مجوزهای لازم از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار باشد. امری که نه تنها افزایش پویایی بازار را به دنبال خواهد داشت، بلکه از فرسایشی شدن معاملات نیز جلوگیری می‌کند. در نهایت راه‌اندازی این نوع از معاملات، ایجاد تعادل در صف‌های خرید و فروش و همچنین کنترل هیجانات سرمایه‌گذاران را به دنبال دارد، امری که در بلندمدت به محدودشدن نوسانات شدید در بازار سهام می‌انجامد.

اخبار مرتبط