برنامه کمک نقدی
از سوی دیگر، آژانسهای سازمان ملل تلاش میکنند برای رفع بحران نقدینگی که از زمان سرنگونی حکومت افغانستان به دست طالبان وجود دارد، راههایی بیابند. این راهها شامل انتقال پول به افغانستان است. در ماه آگوست، حکومت مورد حمایت غرب در افغانستان، پس از یک دوره درگیری با نیروهای طالبان سرنگون شد و از آن زمان شرایط اقتصادی در این کشور رو به وخامت بوده است. در واقع، در زمان استقرار طالبان، تحویل دلار به افغانستان متوقف شده است و اگر کشورها یا نهادهای مالی بینالمللی اقدامی انجام ندهند، احتمالا سازمانملل مجبور خواهد شد در این زمینه وارد عمل شود.
یکی از گزینهها، استفاده از بانک بینالمللی افغانستان است که میتواند پول را به داخل کشور وارد و ذخیره کند، اما مسائلی نظیر بیمه وجود دارد. سازمان ملل همچنین میداند که تنها یک گزینه موثر نخواهد بود و به چند راه برای وارد کردن پول نقد به افغانستان نیاز است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل از صندوق بینالمللی پول خواسته است با سازوکارهایی برای انتقال پول به افغانستان موافقت کند. این نهاد، دسترسی طالبان به ۴۴۰میلیون دلار وام اضطراری جدید را مسدود کرده است. بخش عمده حدود ۱۰میلیارد دلار دارایی بانک مرکزی افغانستان در خارج، مسدود شده و بخش عمده این مبلغ در آمریکاست. وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرده است که برنامهای برای آزاد کردن این پول ندارد. گوترش میگوید: «ما باید همکاری کنیم تا اقتصاد افغانستان بتواند بار دیگر نفس بکشد و مردم از وضعیت وخیم کنونی رها شوند. تزریق نقدینگی به اقتصاد افغانستان بدون نقض قوانین بینالمللی و زیر پا گذاشتن اصول امکانپذیر است.» سازمان ملل بارها هشدار داده که اقتصاد افغانستان در آستانه فروپاشی کامل است و اگر اقدامی برای رفع مشکلات انجام نشود، بحران جدی در حوزه آوارگی مردم رخ خواهد داد.
رئیس برنامه جهانی غذا در افغانستان در پاسخ به این سوال که چه تلاشهایی از سوی سازمان ملل برای انتقال پول به افغانستان صورت گرفته است، گفت: «در حال بررسی راهحلهای بالقوه هستیم که برای این منظور میتوان از آنها استفاده کرد، اما انتقال پول نقد به طور مستقیم، هنوز جزو گزینهها نیست. ما فعلا در حال استفاده از نقدینگی محدودی هستیم که در افغانستان وجود دارد، اما هرچه زمان میگذرد، شرایط سختتر خواهد شد. در حال حاضر ۷/ ۸میلیون نفر از جمعیت ۳۹میلیون نفری افغانستان تنها یک قدم با گرسنگی فاصله دارند و اگر اقدامی نشود، با سونامی محرومیت، گرسنگی و رنج رو به رشد و غیرقابل کنترل مواجه خواهیم شد.»
طالبان برای تشکیل دولت فراگیر و رعایت حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان و دختران، با فشارهای رو به رشد بینالمللی مواجه است. طالبان با انجام این کارها از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته خواهد شد و منابع مالی کشور آزاد میشود. نهادهای کمکرسان تلاش میکنند راهی برای کمک بدون نقض محدودیتها بیابند. سازمان ملل از کشورها خواسته است تدابیری برای انتقال منابع مالی به سازمانهای کمکرسان در افغانستان بیابند.
در حال حاضر، آژانسهای سازمان ملل و گروههای کمکرسان برای پرداخت حقوق کارمندان و دیگر خریدهای کوچک، از مقادیر اندکی پول نقد که در بانکها وجود دارد، استفاده میکنند، اما این روشها به هیچ وجه کافی نیستند و راهحل بلندمدت محسوب نمیشوند. سازمان ملل مشغول مذاکره با نهادهای بینالمللی است تا راهحلی برای گستردهتر کردن عملیاتهای کمکرسانی پیدا شود. یک بخش مهم برنامه سازمان ملل برای تزریق پول نقد به افغانستان، دادن پول به خانوادههای فقیر است.
وضعیت وخیم غذایی و اقتصادی صرفا به طبقه کمدرآمد جامعه افغانستان محدود نیست. حتی در بین افراد تحصیلکرده جامعه نیز وضعیت بد است. اغلب کارمندان دولت، اعم از اساتید دانشگاه ماههاست حقوق دریافت نکردهاند و این وضعیت نمیتواند برای مدتی طولانی ادامه پیدا کند. حتی قبل از سرنگونی دولت افغانستان، همهگیری کرونا و خشکسالی سبب شده بود، وضعیت اقتصادی و غذایی مردم دچار مشکل شود.