عملکرد گواهی‌سپرده شمش طلا و سکه در بورس‌کالای ایران بررسی شد
رد پای طلای جهانی در بورس
در آخرین روز معاملات آن هفته نیز با قیمت یک‌میلیون و ۱۰۶هزار‌تومان کار خود را به پایان رساند تا هم در اولین روز و هم در اولین هفته همان روند صعودی سال‌پیش را در پیش گیرد. در هفته‌ای که گذشت، بازار گواهی‌سپرده شمش متاثر از عوامل گوناگون، نوسانات زیادی را تجربه کرد و از روند کلی خود خارج شد. وضع تعرفه‌های وارداتی سنگین توسط ایالات‌متحده آمریکا، یکی از مهم‌ترین عواملی بود که بازار را در شوک فرو برد و با افزایش نگرانی‌ها در رابطه با شکل‌گیری رکود جهانی منجر به کاهش قیمت‌های جهانی در بازارهای گوناگون، از جمله طلا و نقره و سایر فلزات گرانبها شد. این کاهش قیمت‌ها و به رنگ سرخ درآمدن بازارهای سرمایه در سراسر جهان، بر معاملات و قیمت‌های داخلی نیز تا حدی اثر‌گذاشت، اما عامل اصلی ریزش قیمت‌ها در هفته گذشته، انتشار اخباری مبنی‌بر انجام مذاکرات میان ایران و آمریکا و احتمال دستیابی به توافق و کمرنگ‌شدن نااطمینانی‌‌‌‌‌‌‌های موجود در بازار بود.
گواهی سپرده طلا، اولین روز معاملات هفته یعنی ۱۶فروردین را با قیمت یک‌میلیون و ۵۱هزار‌تومان آغاز کرد و با قیمت پایانی یک‌میلیون و ۱۸هزار‌تومان در روز ۲۱ فروردین ماه به پایان رساند. این روند کاهشی از روز شنبه و با کاهش قیمت‌های جهانی آغاز شد و با انتشار خبرهای مربوط با مذاکرات اوج گرفت. گواهی‌سپرده طلا حتی در بیستم فروردین ماه کف قیمتی ۹۷۸هزار‌تومان را نیز لمس کرد تا پایین‌ترین قیمت هفته را به‌ثبت برساند.
گواهی سپرده تمام سکه بهار آزادی نیز در روز شنبه ۱۶ فروردین با قیمت پایانی ۹۳میلیون و ۶۵۳هزار تومان هفته را آغاز کرد و در آخرین روز معاملاتی هفته با طی‌کردن روندی کاهشی، به قیمت نهایی ۸۷میلیون و ۵۴۱هزار‌تومان رسید. این آمار در مقایسه با هفته‌های گذشته در سال‌جدید که کم‌ترین قیمت پایانی ثبت‌شده مقدار ۹۳میلیون و ۸۳۶هزار‌تومان در روز پنجم فروردین ماه بود، کاهش قیمتی محسوس به‌حساب می‌آید.
برای تحلیل روند قیمتی طلا، باید به مهم‌ترین عواملی که بازار از آنها تاثیر می‌گیرد توجه کرد؛ طلای جهانی و سیاست‌ها و عوامل داخلی. افزایش مستمر قیمت طلا در ماه‌های اخیر، به‌طور عمده تحت‌تاثیر تقاضای بی‌سابقه و فزاینده بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف، تضعیف نسبی شاخص دلار آمریکا در بازارهای جهانی، نااطمینانی‌‌‌‌‌‌‌های موجود در جهان، شعله‌ورشدن آتش جنگ در خاورمیانه و نهایتا بر‌‌گزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و پیروزی دونالد ترامپ بود. بررسی قیمت طلا در بازه ۱۶ماهه، نشان می‌دهد؛ قیمت طلا تا ۱۲ آوریل ۲۰۲۵، از قیمت ۲هزار و ۵۷دلار برای هر انس در اول ژانویه ۲۰۲۴ به قیمت ۳هزار و ۲۵۵ دلار در ۱۲ آوریل ۲۰۲۵ رسیده‌است.
با افزایش بازه مورد بررسی به ابتدای ژانویه 2023(یعنی پیش از آغاز جنگ در نوار غزه)، قیمت طلا در ابتدای سال 2023، قیمت هر انس طلا معادل هزار و 962 دلار بوده‌است. محاسبه میانگین قیمت هر انس طلای جهانی نشان می‌دهد؛ میانگین قیمت هر انس طلا در بازه‌های 6 ماهه از‌هزار و 958 در سال2023 آغاز شده و در 6ماهه دوم سال2024، این میانگین به 2هزار و 618دلار رسیده‌است. لازم به ذکر است که پس از انتشار اخبار مربوط به وضع تعرفه‌های وارداتی سنگین توسط ایالات‌متحده آمریکا، قیمت طلا همراه با سایر قیمت‌ها کاهشی محسوس را تجربه کرد.
پس از وضع این تعرفه‌‌‌‌‌‌‌ها که تجارت آزاد در جهان را تا حد زیادی با محدودیت مواجه می‌کرد و از سوی دیگر پاسخ چین با تعرفه‌‌‌‌‌‌‌ها و محدودیت‌های تجاری متقابل، نگرانی‌ها از شکل‌گیری رکود جهانی اوج گرفت و این مساله منجر به کاهش قیمت‌ها در بازارهای مختلف از جمله فلزات گرانبها، نفت و سایر کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌ها شد و حتی بازار طلا را نیز تحت‌تاثیر قرارداد و روند افزایشی آن را برای چند روز، نزولی کرد. از چند روز گذشته و پس از اعلام خبر تعلیق این تعرفه‌‌‌‌‌‌‌ها، طلا دوباره روند مثبت خود را از سر گرفت.
در هفته پیش، قیمت طلا و به‌تبع آن قیمت سپرده‌های شمش طلا و سپرده سکه طلا در بازار بورس‌کالای ایران موثر از نرخ جهانی طلا روندی نزولی در پیش گرفتند؛ اما پس از انتشار اخباری مبنی‌بر آغاز مذاکرات، بازار به‌سرعت تاثیر گرفت و این روند نزولی سرعت و شدت بیشتری گرفت. با توجه به استمرار نسبی روند صعودی در بازار جهانی، به‌نظر می‌رسد که در صورت ادامه این روند، صرف‌نظر از تحولات داخلی قیمت طلا در ایران در بلندمدت همچنان روند افزایشی خود را حفظ کند.
