عطش تقاضا در بورس تهران
شاخص کل بورس تهران روز گذشته مجددا وارد ابرکانال ۶/ ۱میلیون واحد شد به طوری که توانست پس از کشوقوسهای فراوان در ارتفاع یک میلیون و ۶۳۵هزار واحدی بایستد. شاخص هموزن نیز توانست به روند صعودی خود ادامه دهد. بازارسهام از ابتدای هفته در حالی نسبت به حرکت نوسانی خود در هفته گذشته پایان بخشیده است که با چرخش انتظارات سرمایهگذاران روبهرو بوده است. بعد از روی کار آمدن محمدرضا فرزین، به عنوان سکاندار جدید بانک مرکزی، و اظهارات اولیه این مقام مسوول در مورد کنترل ارز و سرکوب نرخ دلار نیمایی در محدوده ۲۸۵۰۰تومان، به دلیل دخالت مستقیم نهاد بازارساز در معاملات ارزی به نظر میرسید سرمایهگذاران استراتژی متفاوتی برای حفظ داراییهای خود در برابر موجهای تورمی اتخاذ کنند.
حتی برخی گمانهزنیها از افزایش ورود پول به بانکها نیز حکایت میکرد اما مقاومت بازارهای دارایی نسبت به عقبگرد جدی نرخ دلار در بازار آزاد نتوانست از تبوتاب تقاضا در چند بازار پرحاشیه همچون ارز و سکه طلا بکاهد. این عامل که در هفتههای قبل نقش پررنگی در آغاز خیز صعودی بورس ایفا کرده بود از ابتدای هفته نیز رنگ و لعاب جدیدی به جریان دادوستدهای بورسی بخشیده است. در حال حاضر عوامل بیرونی موثر بر روند بازارسهام یعنی انتظارات تورمی و شوک ارزی (روند نوسانی بین دو کانال ۴۰ و ۴۱هزار تومان) در وضعیتی قرار گرفتهاند که فضا را برای همسو شدن بورس با انتظارات تورمی فراهم کردهاند.
به این ترتیب خنثی شدن شوک منفی ناشی از نااطمینانی ارزی، سرمایهگذاران را با ریسکپذیری بیشتری در محاسبات و تقاضای سهامی روبهرو کرده است. در صورت تثبیت رفتار ارز و مقاومت اسکناس آمریکایی برای از دست ندادن کانال ۴۰هزارتومان و سقوط به سطوح پایینتر شاهد تداوم روند صعودی قیمتها در بازار سهام نیز خواهیم بود. گرچه با وجود پتانسیلهای مناسب بنیادی اغلب سهام اما برخی گروههای بزرگ کالامحور بورس تهران معمولا با نوسانات بیشتری دست و پنجه نرم میکنند که مهمترین دلیل این اتفاق را بهوضوح میتوان در وابستگی قابلتوجه این صنایع به نرخ دلار جستوجو کرد. فروش محصولات تولید شرکتهای کالایی بورس تهران به دلار بوده و با افزایش یا کاهش نرخ اسکناس آمریکایی، درآمد این شرکتها نیز نوسان میکند؛ به گونهای که نمیتوان چشمانداز مشخصی از مسیر حرکتی گروههای مذکور در کوتاه مدت ترسیم کرد.
در پایان معاملات روز گذشته نیز با وجود نوسان ساعتی قیمت دلار در بازار آزاد اما تحلیلگران با توجه به افزایش انتظارات تورمی اعداد پایینتری را نیز برای دلار متصور نیستند. همین امر منجر به رغبت بیشتر سرمایهگذاران برای ورود به بازارسهام خواهد بود. این وضعیت در حالی است که در ماههای قبل بخش عمدهای از خریداران حقیقی با تردید بزرگی در خصوص نگهداشتن سهام خود مواجه بودند؛ این طور که به نظر میرسد بورس حالا پس از گذر از ماهها رکود بیسابقه و صفهای سنگین فروش به مرحلهای رسیده که نه تنها بیم ریزش بیشتر قیمتها در آن کاهش یافته، بلکه با توجه به آشتی خریداران حقیقی با این بازار در هفتههای اخیر، به نظر میرسد روند فوق تداوم یابد. عبور بازار سهام از سطح روانی مهم ۶/ ۱میلیون واحد نیز حکایت از آن دارد که در صورت عدم دخالت سیاستگذار در بازار ممکن است تقاضای سهامی طی روزهای آتی شدت بگیرد و با کاهش عرضه و در نهایت افت شاخص به محدودههای پایینتر مواجه باشیم.
در روزهای اخیر با امیدوارتر شدن سرمایهگذاران نسبت به ثبات قیمت ارز، حتی حواشی مرتبط با اخبار افزایش رسمی و غیررسمی سود سپرده بانکی نیز نتوانست به طور جدی از استقبال افراد حقیقی برای ورود به بورس بکاهد. از سوی دیگر با در نظر گرفتن بنبست مذاکرات برجامی و از کار افتادن نبض برجام در این مقطع زمانی، صنایع وابسته و مرتبط با این رویداد سیاسی، بخش بزرگی از ابهام خود در مسیر حرکتی معاملات آتی را پشت سر خواهند گذاشت. گرچه صنایع زیادی از گشایش روابط ایران با جهان خارج بهره میبرند اما در جدال برداشته شدن تحریمها نسبت به منگنه تحریمها به دلیل روشن شدن همین وضعیت (بنبست مذاکرات) در مقایسه با رفتوبرگشتهای بینتیجه، صنایع مذکور سناریوهای قابلهضمتری را میتوانند ترسیم کنند. به این ترتیب بیراه نیست اگر بگوییم صنایع مرتبط با برجام از وضعیت کنونی انتفاع بیشتری میبرند تا سر و کله زدن با ابهامات احیای برجام.
این مهم از آنجا حائز اهمیت است که بدانیم وقتی بیش از ۶۰درصد از سهام بورسی (شرکتهای صادراتمحور) در جریان افزایش قیمت دلار منتفع خواهد شد به دلیل وزنی که گروه مذکور در سبزپوشی بازار دارد میتواند گروههای دیگر را نیز با خود همراه کند. درواقع با توجه به اثر بالایی که گروههای دلاری در محاسبه نماگرهای بورسی دارند بار روانی مثبتی بر فضای معاملات حاکم میشود که طی آن دماسنجهای تالار شیشهای را نیز مثبت خواهند کرد. شرکتهایی که در زمره گروههای ریالی قرار دارند نیز بهرغم اینکه هیچ اثری از تغییرات نرخ دلار نمیپذیرند اما از جو مثبت ایجادشده میتوانند به نفع خود بهرهمند شوند.