چینیها چگونه به برق پاک فکر میکنند؟
اژدها روی ریل سبز

بر اساس اطلاعات این گزارش در سال ۲۰۲۴، فناوریهای انرژی پاک بیش از ۱۰درصد از تولید ناخالص داخلی چین خود را به خود اختصاص داده و برای نخستین بار ارزش فروش و سرمایهگذاری در این بخش به ۱۳.۶ تریلیون یوآن (۱.۹ تریلیون دلار) رسیده است. یکچهارم رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) چین در سال گذشته وابسته به بخش انرژیهای پاک بوده. برای درک بهتر این عدد باید توجه کرد که ارزش این بخش بیشتر از بخشهای فروش املاک و مستغلات (۹.۶ تریلیون یوآن) یا کشاورزی (۹.۱ تریلیون یوآن) است. ارزش تولید و سرمایهگذاری در بخش انرژیهای پاک چین در سال ۲۰۲۴ رشدی ۵۰ درصدی را نسبت به ۲۰۲۲ تجربه کرده است.
در حال حاضر تنها ارزش سرمایهگذاریها در این بخش با رشد ۷ درصدی نسبت به سال گذشته به ۶.۸ تریلیون یوآن (۹۴۰ میلیارد دلار) رسیده و تقریبا نیمی از تمام رشد سرمایهگذاریهای دارایی ثابت را تشکیل میدهد. همچنین تولید کالاها و خدمات در این بخش با رشد ۲۱ درصدی، به ۶.۸ تریلیون یوآن (۹۵۰ میلیارد دلار) رسیده. تولید خودروهای برقی، تولید انرژی پاک، حملونقل ریلی، انتقال و ذخیرهسازی برق و کارآیی انرژی به ترتیب بیشترین ارزش را در این بخش خلق کردهاند. این گزارش، در ادامه به صورت مجزا این فناوریها را بررسی کرده است.
وسایل نقلیه الکتریکی (EVs)
در سال ۲۰۲۴، وسایل نقلیه الکتریکی (EVs) و باتریها بیشترین سهم را در اقتصاد انرژی پاک چین داشتهاند. این بخش حدود ۳۹درصد از کل ارزش بازار اقتصاد انرژی پاک چین را به خود اختصاص داده. از این مقدار، بیشترین سهم متعلق به تولید وسایل نقلیه الکتریکی با باتری (BEVs) و هیبریدیهای قابل شارژ (PHEVs) بوده. این دو فناوری با ارزش سرمایهگذاری ۳ تریلیون یوآن، بخش عمدهای از «خودروهای انرژی نو » (NEVs) چین را تشکیل میدهند. سرمایهگذاری در کارخانهها برای تولید خودروهای انرژی نو به میزان ۱۱درصد رشد داشته و به ۱.۴ تریلیون یوآن رسیده است.
در صورتی که میزان سرمایهگذاری در تاسیسات تولید باتریهای نسل جدید نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. چین در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۳ میلیون خودرو انرژی نو تولید کرده که نسبت به سال گذشته این عدد ۳۴درصد افزایش یافته. حدود ۲۲درصد از این خودروها که در چین تولید شده به خارج از کشور صادر و مابقی در بازار داخل به فروش رفتهاند. همانطور که در (نمودار ۱) نشان داده شده خودروهای انرژی نو تنها بخش در حال رشد در خودروسازی چین است. علاوه بر این، خودروهای انرژی نو ۴۱درصد از کل فروش وسایل نقلیه چین در سال ۲۰۲۴ را تشکیل دادهاند.
خودروهای انرژی نو (NEVs)
طبق دادههای اداره ملی آمار و انجمن خودروسازان چین و از طریق پایگاه داده« Wind Financial Terminal»، تولید و فروش وسایل نقلیه و خودروهای انرژی نو در چین روندی افزایشی داشته است. فروش داخلی وسایل نقلیه الکتریکی تحتتاثیر سیاستهای حمایتی دولت و برنامههای تعویض خودروهای فرسوده رشد کرده است. این فروش قوی نشاندهنده پذیرش گسترده این خودروها در بازار است. مدلهای جدید خودروهای الکتریکی که برد بیشتر و زمان شارژ کوتاهتری دارند (اغلب کمتر از یک ساعت)، توانستهاند نگرانیهای مصرفکنندگان را کاهش دهند.
علاوه بر این، ویژگیهایی مانند رانندگی خودکار تجربه رانندگی بهتری را فراهم کرده است. بیشتر رشد تولید در بخش وسایل نقلیه هیبریدی قابل شارژ مشاهده میشود. میزان کاهش آلایندگی این خودروها به میزان رانندگی آنها با برق بستگی دارد. در اروپا، وسایل نقلیه هیبریدی به ندرت در حالت الکتریکی استفاده میشوند، اما در چین، استفاده از برق برای شارژ باتریهای این خودروها و خدمات تعویض آنها در سال 2024، حدود 51درصد افزایش یافته، که نشاندهنده استفاده گسترده از برق در این خودروهاست.
لازمه این رشد، سرمایهگذاری گسترده در زیرساختهای شبکه برق و تسهیل سیستم شارژرسانی بوده است. تعداد نقاط شارژ در چین در سال 2024 به 12.8 میلیون رسید که نسبت به سال گذشته 20درصد رشد داشته. همچنین با توجه به رقابت شدید در این بازار، کاهش 8 درصدی میانگین قیمت فروش وسایل نقلیه الکتریکی در سال 2024 (33,000 دلار) تاثیرات قابلتوجهی در بازار داشته است. این کاهش منجر به پیشی گرفتن رشد صادرات وسایل نقلیه الکتریکی از فروش داخلی آن در چین شد. صادرات این وسایل نسبت به سال گذشته 6.7درصد افزایش یافته، که بیشتر ناشی از رشد 190 درصدی در صادرات خودروهای هیبریدی قابل شارژ بوده است. از سوی دیگر، این روند ممکن است به این مرتبط باشد که هیبریدها را شامل نمیشود. از آنجا که تعرفههای اتحادیه اروپا برای خودروهای الکتریکی باتری، خودروهای هیبرید را شامل نمیشود، صادرات خودروهای الکتریکی باتری 10درصد کاهش یافته است.
خودروسازان چینی بهدنبال گسترش در بازارهای جدید و در حال رشد مانند، برزیل، بلژیک، مکزیک، امارات متحده عربی و اندونزی هستند. مزیت این بازارها تعرفههای پایین به منظور تسریع تجارت است. همچنین سرمایهگذاریهای مشترک چین در ظرفیت تولید خارج از کشور، روند رشد این بخش را تشدید کرده؛ نمونه این همکاری کارخانه مشترک بی.وای.دی با بی.ام.دبلیو در مجارستان است.

انرژی خورشیدی
انرژی خورشیدی، یکی دیگر از بخشهای پیشرو در توسعه تکنولوژیهای پاک چین است. در سال 2024، انرژی خورشیدی با سهم 21 درصدی از کل ارزش صنایع انرژی پاک، معادل 2.8 تریلیون یوآن (390 میلیارد دلار) به تولید ناخالص داخلی چین افزوده است. در این میان، بزرگترین مشارکت در بخش انرژی پاک مربوط به سرمایهگذاری در پروژههای تولید انرژی است که رقم آن به 1 تریلیون یوآن (معادل 140 میلیارد دلار) میرسد. همچنین میزان صادرات تکنولوژیهای انرژی خورشیدی به رقمی حدود 85 میلیارد دلار میرسد.
نمودار3، رشد چشمگیر سرمایهگذاریهای چین در ظرفیت جدید انرژی خورشیدی را نشان میدهد در سال 2024، چین حدود 277 گیگاوات (GW) ظرفیت خورشیدی جدید اضافه کرده که نسبت به 216 گیگاوات سال گذشته، 28درصد افزایش داشته. این افزایش در بخشهای بزرگ مقیاس و توزیعشده قابلتوجه بوده و رکورد جدیدی در این حوزه ثبت کرده است. علاوه بر این، تولید از منابع انرژی هیدرو، باد و هستهای نیز رشد چشمگیری داشته و در مجموع 14درصد از ارزش کل بخشهای انرژی پاک در سال 2024 را تشکیل داده است. همچنین، حملونقل ریلی با تشکیل 14درصد از ارزش بخشهای انرژی پاک، به رشد اقتصادی پس از بحران کووید کمک کرده و به میزان 3درصد افزایش یافته است.